, Κυριακή
17 Μαρτίου 2024

«Πιο στενή σχέση κράτους και Εκκλησίας δεν μπορεί να υπάρξει»

Τις σχέσεις Εκκλησίας – κράτους ανέλυσαν σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε σήμερα, Τετάρτη 24 Μαΐου, στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς «Μελίνα Μερκούρη», ο πρώην υπουργός Παιδείας, Νίκος Φίλης, ο καθηγητής στη σχολή Θεολογίας του ΑΠΘ και συγγραφέας, Χρυσόστομος Σταμούλης και η πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο, Ιφιγένεια Καμτσίδου.

«Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική. Υπάρχει και κρίση θεσμών» δήλωσε ο πρώην υπουργός τονίζοντας πως πρέπει να διαμορφωθούν τα όρια μεταξύ Εκκλησίας και κράτους προς όφελος τόσο των δύο πλευρών όσο και της κοινωνίας. «Η Εκκλησία πέφτει σε αντίφαση. Από τη μία συστήνεται με βάση τους όρους της εκκοσμίκευσης, από την άλλη αντιτίθεται σε αυτή» συνέχισε και επισήμανε πως «η εργαλειοποίηση της θρησκείας συνιστά το υπέδαφος με την ακροδεξιά. Η επίσημη Εκκλησία αποφεύγει να συγκρουστεί με αυτά τα πρόσωπα».
Υπογραμμίζοντας, εν συνεχεία, πως «το ζητούμενο δεν είναι ο ακαθόριστος διαχωρισμός αλλά η δημιουργία ορίων μεταξύ των δύο θεσμών», ο κ. Φίλης  αναφέρθηκε στην ανάγκη διευκρίνισης του χρήματος και της περιουσίας της Εκκλησίας, ενώ παραδέχτηκε πως «η Εκκλησία μέσα στην κρίση που διανύει η χώρα είναι παρούσα». Μίλησε για την ύπαρξη δυνάμεων «που επιβουλεύονται τις σχέσεις της Εκκλησίας με τους ανθρώπους» χαρακτηρίζοντας την Εκκλησία ως ζωντανό σώμα πιστών πολιτών, έκανε λόγο για ριζική αναθεώρηση του άρθρου 3 του Συντάγματος και δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο φλέγον ζήτημα του μαθήματος των Θρησκευτικών στα σχολεία, κατακρίνοντας την εμπλοκή της Εκκλησίας σε εκπαιδευτικά θέματα. «Το σχολείο είναι θεσμός ουδετερόθρησκος και πρέπει να παρέχει γνώσεις για όλες τις θρησκείες με έμφαση βέβαια στον Ορθόδοξο Χριστιανισμό» είπε και κατέληξε πως «χρέος είναι να γνωρίσουμε τον θρησκευτικό άλλο και να αγκαλιάσουμε τους πρόσφυγες».
Από την πλευρά του ο κ. Σταμούλης, διαχωρίζοντας τους όρους «κρατικό» και «δημόσιο» και ανάγοντας το πρόβλημα στην ταύτιση των δύο όρων, τόνισε πως η Εκκλησία ανήκει και λειτουργεί στο δημόσιο χώρο. «Πλέον δεν πρέπει να μιλάμε για διαχωρισμό Εκκλησίας και κράτους. Δεν υπάρχει ενότητα μεταξύ αυτών των δύο θεσμών» είπε, αναλύοντας πως το πρόβλημα προέρχεται και από τις δύο πλευρές. «Υπάρχει αμφισημία του κράτους. Από τη μία θέλει την Εκκλησία έξω από το κράτος, από την άλλη όμως την καλεί να συμμετέχει». Μιλώντας με την ιδιότητά του ως θεολόγος, επεσήμανε ως λάθος της Εκκλησίας, το γεγονός ότι «εγκαλεί τους θεολόγους ως άθεους, ωστόσο τους ζητά να κάνουν κατήχηση. Το μάθημα δεν είναι κατηχητικό» και συμπλήρωσε πως «τα προβλήματα δημιουργούνταιόταν υπερβαίνονται τα όρια των χώρων». Στο τέλος της ομιλίας του ο κ. Σταμούλης χαρακτήρισε τη σύγκρουση για το μάθημα των θρησκευτικών «χαμένη υπόθεση», υποστηρίζοντας την επαναδιατύπωση των βιβλίων και κατέληξε με την άποψή του πως στο πλαίσιο της συνταγματικής αναθεώρησης «δεν έχουν μείνει πολλά για να πραγματοποιηθούν και πως «το άρθρο 3 μπορεί να υπάρξει διορθωμένο».

 
Συμφωνώντας με τον όρο «αμφισημία» που χρησιμοποίησε ο καθηγητής της Θεολογίας, η κ. Καμτσίδου μίλησε για το «θεσμικό οπλοστάσιο που επιτρέπει αυτή την αμφισημία και που ευνοεί και ενισχύει τον πολιτικό ρόλο της Εκκλησίας» και έκανε λόγο για στενή σχέση κράτους και Εκκλησίας, αναφέροντας πως «πιο στενή δεν μπορεί να υπάρξει». Χαρακτήρισε τη θρησκεία στην Ελλάδα ως «κρατικό μηχανισμό» και τόνισε επανειλημμένα τις «εξαιρετικές» σχέσεις της Εκκλησίας με τη δικαιοσύνη και το Συμβούλιο της Επικρατείας, υπογραμμίζοντας πως «η Εκκλησία θέλει να αποτελεί όργανο της εξουσίας, με αρωγό κομμάτι της συνταγματικής εξουσίας και μέρος του νομικού κόσμου». Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στη διαφορά των όρων «θρησκευτική κοινότητα» και «κοσμικό κράτος», επισημαίνοντας πως στον πρώτο υπάρχει μία «αναμφισβήτητη ιερότητα, στην οποία όποιος είναι αντίθετος είτε φεύγει είτε δημιουργεί δική του κοινότητα», ενώ στο δεύτερο «επικρατεί ο ορθός λόγος και το γενικό συμφέρον που προέρχεται μέσα από αμφισβητήσιμο διάλογο και αντιπαράθεση». Τέλος προσδιόρισε την Εκκλησία ως «νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου» και υπογράμμισε πως η θρησκεία είναι αυτή που ευνοεί την άσκηση του νεωτερικού εξουσιαστικού φαινομένου.
Αρ. Τασούλα

Ακολουθήστε τη Karfitsa στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον κόσμο.