, Πέμπτη
28 Μαρτίου 2024

search icon search icon

Εικόνα εγκατάλειψης στη ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου – Αυτοψία της "Κ"

Του Λευτέρη Ζαβλιάρη

vipe1Ερημιά, εγκατάλειψη, απαξίωση. Τρεις από τις πολλές λέξεις που μπορούν να περιγράψουν τη κατάσταση που επικρατεί στην άλλοτε πολυσύχναστη Βιομηχανική Περιοχή της Σίνδου. Μια χαώδης έκταση 10.000 στρεμμάτων, αναπολεί τις παλιές καλές εποχές των δεκαετιών του ’80 και του ’90, τότε που λίγα χιλιόμετρα έξω από το κέντρο της Θεσσαλονίκης συντελούνταν μία ιδιότυπη «βιομηχανική επανάσταση».

Τα χρόνια ωστόσο πέρασαν, ήρθε η κρίση και οι ουρές που σχημάτιζαν τα εκατοντάδες τριαξονικά φορτηγά αποτελούν πλέον παρελθόν. Οι δρόμοι της πρωτοποριακής για τα τέλη του 20ου αιώνα Βιομηχανικής Περιοχής είναι εντελώς έρημοι και οι πινακίδες με την ένδειξη «Πωλείται» ή «Ενοικιάζεται», αποδεικνύουν ότι η ανάπτυξη δεν κατοικεί πλέον στη μεγαλύτερη σε έκταση ΒΙ.ΠΕ της χώρας.  Άλλοτε η καθημερινότητα στη Σίνδο προϋπέθετε αρκετή υπομονή αφού η κίνηση στις εισόδους ήταν μεγαλύτερη και από το κέντρο της Θεσσαλονίκης. «Τα καλά χρόνια όταν παίρναμε τα αυτοκίνητα μας για να πάμε στη Σίνδο, περιμέναμε έως και μισή ώρα έξω από τις εισόδους, καθώς ο δρόμος ήταν κλειστός από τα φορτηγά», μας εξηγεί εργαζόμενος στη ΒΙ.ΠΕ, που την είδε να αναπτύσσεται ραγδαία και τώρα να φυτοζωεί.

vipe2Ξεκινώντας την αυτοψία στη ΒΙ. ΠΕ τα όσα λέγονται για την πλήρη απαξίωση στην οποία έχει φτάσει, είναι κάτι περισσότερο από αληθινά. Περάσαμε την είσοδο Δ’ λίγο πριν τις 9 το πρωί. Μπήκαμε μέσα χρησιμοποιώντας έναν από τους βασικούς κεντρικούς άξονες που είχαν δημιουργηθεί τη δεκαετία του ’80, στα πλαίσια επέκτασης της ΒΙ. ΠΕ. Μπορεί η ταχύτητα με την οποία κινηθήκαμε στους δρόμους της ΒΙ.ΠΕ να ήταν εφάμιλλη με αυτή Εθνικής Οδού, αλλά αυτό πριν από κάποια χρόνια θα ακουγόταν σαν ανέκδοτο. Από τα πρώτα κιόλας λεπτά της διαδρομής, οι εικόνες εγκατάλειψης μιλούν από μόνες τους. Μεγάλα πανό με τη λέξη «Πωλείται» ή «Ενοικιάζεται», κρέμονται στις σκουριασμένες περιφράξεις και καγκελόπορτες, των άλλοτε υγιών και πολλά υποσχόμενων βιομηχανιών και βιοτεχνιών. Βέβαια πολλές από αυτές τις επιγραφές μένουν εδώ και αρκετά χρόνια χωρίς ενδιαφερόμενο, αφού τα χρήματα για επενδύσεις τέτοιου μεγέθους δεν υπάρχουν πλέον.

Χαρακτηριστική είναι η εικόνα στα πάρκινγκ των επιχειρήσεων που ακόμα στέκονται στα πόδια τους. Ενώ είναι αρκετά μεγάλα και μπορούν να δεχθούν αρκετά οχήματα, τα σταθμευμένα μετριούνται στα vipe3δάχτυλα του ενός χεριού. «Παλαιότερα οι επιχειρήσεις που αποφάσιζαν να δραστηριοποιηθούν στη ΒΙ. ΠΕ της Σίνδου είχαν κατά νου να αφιερώσουν χώρο στο γήπεδο εκμετάλλευσης προκειμένου το προσωπικό να βάζει τα αυτοκίνητα του. Τώρα μπορεί κανείς να δει μόνο δύο με τρία αυτοκίνητα που είναι συνήθως των στελεχών», εξηγεί στην «Κ» ο προέδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης Παναγιώτης Παπαδόπουλος, που διατηρεί την επιχείρηση του στη ΒΙ.ΠΕ της Σίνδου από το 1991. Όπως λέει ο ίδιος, οι εργαζόμενοι που έχουν απομείνει στην περιοχή έρχονται με ένα αυτοκίνητο «στιβαγμένοι πέντε-πέντε» ή προτιμούν να ξεκινούν νωρίτερα από το σπίτι τους προκειμένου να πάρουν τη γραμμή 53 του ΟΑΣΘ που πραγματοποιεί δρομολόγιο εντός της ΒΙ.ΠΕ. Αρκετοί μάλιστα  επιχειρηματίες ακολούθησαν την ανάπτυξη βορειότερα, μεταφέροντας την επιχείρηση τους στα Σκόπια ή και τη Βουλγαρία ζητώντας φθηνότερα εργατικά χέρια. Δεν είναι λίγες βέβαια και οι επιχειρήσεις που χρεωκόπησαν και οι εγκαταστάσεις τους παρέμειναν ρημαγμένες να θυμίζουν το ένδοξο τους παρελθόν.

vipe4Χαρακτηριστικό παράδειγμα το «κουφάρι» της «Πλαίσιο ΑΕΤΑΒΕ», της εταιρείας κουφωμάτων που έκλεισε οριστικά το 2011. Τα πανό των εργαζόμενων στην περίφραξη του παλιού εργοστασίου καλούν τον ιδιοκτήτη της εταιρείας να τους καταβάλει τα δεδουλευμένα που τους χρωστάει. Έξω από το χώρο βρίσκονται και τα απομεινάρια μιας παράγκας που είχε φτιάξει το σωματείο των εργαζόμενων, στα πλαίσια των κινητοποιήσεων που είχε πραγματοποποιήσει. Βέβαια, πολλές είναι και οι επιχειρήσεις που έκλεισαν πριν καν… ανοίξουν.

Ολόκληρα κτήρια έμειναν στα σκαριά, γιατί πολύ απλά τα χρήματα τελείωσαν και οι επενδύσεις που ξεκίνησαν με αρκετές φιλοδοξίες μπήκαν στο συρτάρι. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις εντός της ΒΙ.ΠΕ που έβαλαν λουκέτο ασχολούνται κατά συντριπιτική πλειοψηφεία με τις κατασκευές και τα έπιπλα και έμειναν χωρίς δουλειά μιας και η πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας ήταν ραγδαία πριν ακόμα ξεκινήσει η οικονομική κρίση η οποία και ουσιαστικά αποτελείωσε τις επιχειρήσεις που προσπαθούσαν να κρατηθούν με αγωνιώδεις προσπάθειες.

«Απώλεια ρευστότητας»

vipe5Στην οικονομική κρίση αποδίδει κατά κύριο λόγο την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ΒΙ.ΠΕ Σίνδου, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος Νίκος Πέντζος. «Είναι φυσικό επακόλουθο της κρίσης να κλείνουν οι επιχειρήσεις στη ΒΙ.ΠΕ, αφού παρατηρείται πρωτοφανής υφεσιακή πορεία», επισημαίνει ο κ. Πέντζος. Παράλληλα τονίζει ότι εάν δεν υπάρξουν μέτρα τα οποία θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα, σε συνδυασμό με την επαναφορά της ρευστότητας, η κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει. «Μπορεί να είναι ένα αισιόδοξο μήνυμα αυτό της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, ωστόσο εάν τα τιμολόγια της ΔΕΗ αυξάνονται, πως είναι δυνατόν να αντέξουν οι επιχειρήσεις;», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Πέντζος, που δραστηριοποιείται επιχειρηματικά στη ΒΙ. ΠΕ.

Την ίδια άποψη έχει και ο πρόεδρος του ΒΕΘ Παναγιώτης Παπαδόπουλος.«Εφόσον δεν υπάρχει η δυνατότητα δανειοδότησης, οι επιχειρήσεις είναι καταδικασμένες σε λουκέτο», επισημαίνει ο κ. Παπαδόπουλος, για να προσθέσει: «Είναι προφανές ότι οι κυβερνώντες ζουν σε άλλο κόσμο, η κατάσταση είναι τραγική και δεν πάει άλλο», λέει ο πρόεδρος του ΒΕΘ. Όπως ο ίδιος αναφέρει, το 50% των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της βιοτεχνίας και της μεταποίησης  στη ΒΙ.ΠΕ έχουν κλείσει, ενώ ένα 20% βρίσκεται στο «κόκκινο» και λειτουργεί καθημερινά με την απειλή του λουκέτου. «Το 30% των επιχειρήσεων που απομένει μπορεί να χαρακτηριστεί υγιές. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι μπορούν απλά να πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους», συμπληρώνει ο κ. Παπαδόπουλος.

Στο έλεος των Ρομά

vipe6Ένα από τα βασικά προβλήματα που παρατηρούνται στην περιοχή τα τελευτεία χρόνια και αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς είναι οι επιδρομές που κάνουν αθίγγανοι στην περιοχή, προκειμένου να κάνουν «πλιάτσικο» σε υλικά που υπάρχουν στις μάντρες ενεργών, αλλά και ανενεργών επιχειρήσεων. «Εάν υπάρχει εργοστάσιο που δε φυλάσσεται, τότε πολύ εύκολα στοχοποιείται και οι επιχειρηματίες γίνονται θύματα κλοπής», επισημαίνει ο κ. Παπαδόπουλος. Όπως ο ίδιος λέει οι Ρομά καταστρέφουν τις περιφράξεις, μπάινουν μέσα στους εργοστασιακούς χώρους και αρπάζουν ό,τι βρουν. Για το θέμα μάλιστα το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο είχει αποστείλει επιστολή προς τον υπουργό Μακεδονίας –Θράκης Θόδωρο Καράογλου, την Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση και το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, όπου ανέφερε την έξαρση τέτοιων περιστατικών, μετά από καταγγελίες μελών του. «Το φαινόμενο δεν είναι πρωτόγνωρο, ωστόσο το τελευταίο διάστημα εξελίσσεται σε Λερναία Ύδρα. Οι «γνωστές – άγνωστες» συμμορίες που λυμαίνονται κυρίως ορειχάλκινα και γενικότερου ενδιαφέροντος μεταλλικά προϊόντα και υλικά, δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο (εξοπλισμό, μηχανήματα κλπ) προκειμένου να πετύχουν το σκοπό τους. Αντίθετα οι ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων, κυρίως βιοτέχνες και έμποροι, αισθάνονται ανίσχυροι και πολλές φορές οδηγούνται σε παράτολμες πράξεις», ανέφερε στην επιστολή μεταξύ άλλων ο κ. Παπαδόπουλος. Αξίζει να σημειωθεί ότι τη φύλαξη των εργοστασιακών χώρων είναι υποχρεωμένες να αναλάβουν οι ίδιες οι επιχειρήσεις, ενώ η φύλαξη των κοινόχρηστων χώρων που ανήκουν στη διαχειρίστρια εταιρεία ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ, έχει ανατεθεί σε ιδιωτική εταιρεία φύλαξης. Σύμφωνα με την επιστολή, η επισκέψεις που κάνει η αστυνομία στην περιοχή είναι ελάχιστες, κάτι το οποίο οι επιτήδειοι εκμεταλλεύονται στο έπακρο.

Ποια είναι η ΒΙ.ΠΕ

Από το 1965 λειτουργεί έξω από τη Σίνδο η Βιομηχανική Περιοχή, δίνοντάς της τον τίτλο της μεγαλύτερης αλλά και αρχαιότερης στην Ελλάδα. Διαχειρίστρια εταιρεία είναι η ΕΤΒΑ-ΒΙΠΕ, συμφερόντων του ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς, η οποία μάλιστα είχε πραγματοποιήσει επέκταση της ζώνης την περίοδο 1980-82 γιγαντώνοντας την. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι επιχειρήσεις που λειτουργούν αυτή τη στιγμή είναι 670, ενώ υπάρχουν άλλες 64 που είναι ανενεργές. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι εκτάσεις εκμετάλλευσης είναι περιορισμένες, αφού είναι καλυμμένο το 95% των οικοπέδων, μια εικόνα βέβαια που είναι πλασματική, αφού η λειτουργία πολλών επιχειρήσεων είναι περιορισμένη. Πριν από λίγα χρόνια υπήρξε μια προσπάθεια για τη δημιουργία ενός φορέα αυτοδιαχείρησης της ΒΙ.ΠΕ με πρωτοβουλία του ΒΕΘ και του ΣΒΒΕ, ωστόσο η κρίση και η έλλειψη χρημάτων έδωσαν άδοξο τέλος στα συγκεκριμένα σχέδια.

Κρίση και στην εστίαση

vipe7Όπως είναι λογικό, το κλείσιμο των επιχειρήσεων στη ΒΙ.ΠΕ επηρρέασε και τις παράλληλες μικρές επιχειρήσεις που είχαν αναπτυχθεί στην περιοχή, όπως αυτές της εστίασης. Ο Δημήτρης και η οικογένεια του πριν περίπου μια δεκαετία αποφάσισαν να ανοίξουν μια καντίνα στην περιοχή, εκμεταλλευόμενοι την κίνηση που υπήρχε. «Στην καντίνα έμεναν ο αδερφός μου και η μητέρα μου και εγώ έκανα ντελίβερι στα εργοστάσια. Είχαμε πολύ δουλειά. Τώρα πλέον είμαι μόνος μου και πάλι καλά πρέπει να λέμε. Οι περισσότεροι που είχαν καντίνες έκλεισαν», αναφέρει χαρακτηριστικά, τονίζοντας πως το χειμώνα που νυχτώνει και γρηγορότερα τα πάντα ερημώνουν. Ο Νίκος, που δουλεύει ως κούριερ, εξηγεί πως παλαιότερα δεν προλάβαινε τις παραδόσεις. «Πήγαινα σε επιχειρήσεις και οι υπάλληλοι ήταν πάρα πολλοί. Τώρα είναι ζήτημα εάν στις ανοικτές επιχειρήσεις δεις πέντε άτομα».

Ακολουθήστε τη Karfitsa στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον κόσμο.