, Παρασκευή
29 Μαρτίου 2024

search icon search icon

Χρήματα για τις αναγκαίες δαπάνες

giorgos-arvanitisΤου Γιώργου Αρβανίτη*

Σημαντικό στοιχείο για την εκτίμηση και πρόβλεψη των οικονομικών μεγεθών αποτελεί το λειτουργικό περιβάλλον ενός Οργανισμού. Το λειτουργικό περιβάλλον αναφέρεται στο εθνικό, οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο στο οποίο λειτουργούν οι δήμοι. Περιστρέφεται γύρω από τις εθνικής εμβέλειας συνθήκες που επηρεάζουν τον κίνδυνο μια ευρείας χρηματοοικονομικής ή πολιτικής κρίσης. Η χρηματοοικονομική απόδοση των ΟΤΑ περιορίζεται από το περιβάλλον στο οποίο λειτουργούν. Η χώρα μας είναι ευάλωτη σε συστημικά σοκ ενώ οι τρέχουσες οικονομικές συνθήκες και το πρόσφατο οικονομικό και χρηματοοικονομικό ιστορικό δεν είναι καθόλου ευνοϊκό. Υπάρχει ερωτηματικό εάν τα κρατικά κονδύλια αντισταθμίζουν αποτελεσματικά τις αδυναμίες των ιδίων πόρων. Εάν είναι κονδύλια αξιόπιστα και προβλέψιμα. Εάν βρίσκεται η Κυβέρνηση σε ισορροπημένη δημοσιονομική θέση, ώστε να αξιολογηθούν ως προβλέψιμα. Σε τρία χρόνια μειώθηκαν τουλάχιστον κατά 55% οι επιχορηγήσεις προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Στο Δήμο Θεσσαλονίκης η μείωση είναι μικρότερη, όμως επειδή μειώθηκε ο πληθυσμός σε σχέση με την απογραφή του 2001 κατά 15%, οι επιχορηγήσεις θα μειωθούν επιπλέον κατά 15%. Οι μειώσεις αυτές δεν αφορούν στην καθαριότητα και στην ανακύκλωση που χρηματοδοτούνται από τα ανταποδοτικά τέλη. Ούτε στα έργα, τα οποία εκτελούνται από υπάρχοντα δεσμευμένα κονδύλια (ΕΣΠΑ, ΘΗΣΕΑΣ, κλπ).

Η απόδοση ενός δήμου προφανώς και επηρεάζεται από τη συνολική αποτελεσματικότητα, σταθερότητα και ευνοϊκή ή αρνητική ανταπόκριση των κρατικών φορέων της χώρας. Η έντονη κάμψη της οικονομίας δεν μπορεί παρά να σχετίζεται με χρηματοοικονομικές εντάσεις των ΟΤΑ. Τα θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία έχουν σημασία. Επάρκεια και αξιοπιστία των μελλοντικών του εσόδων, που συνδέονται κατά ένα μέρος με τη δυνατότητα της τοπικής οικονομίας να γεννά τα αναγκαία έσοδα. Πρέπει να υπολογίζουμε όχι μόνο αυτά στα οποία θα βασισθεί η εξυπηρέτηση των υποχρεώσεων αλλά και το τι θα είναι διαθέσιμο αύριο. Τοπική οικονομία, παραγωγικές δυνατότητες, αγορά εργασίας καθορίζουν τις προσδοκίες για τη μελλοντική απόδοση.

Σημαντικό επίσης στοιχείο για την πορεία των οικονομικών των ΟΤΑ είναι και το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας τους. Έχει να κάνει με τη νομοθεσία, τους κανονισμούς και τις πρακτικές που διαμορφώνουν τις αρμοδιότητες του ΟΤΑ για τις τοπικές υπηρεσίες και τις εξουσίες άντλησης εσόδων που έχει. Επηρεάζουν το βαθμό στον οποίο ο δήμος μπορεί να καθορίζει τη φύση και το ύψος των φόρων και των τελών που εισπράττει, εάν μπορεί να βασίζεται σε μια σταθερή και προβλέψιμη ροή κρατικών κονδυλίων, καθώς και το βαθμό αυτονομίας που μπορεί να έχει όταν αποφασίζει την ποσότητα και το σκοπό των υπηρεσιών που παρέχει. Το εύρος της εποπτείας των δήμων από την Κυβέρνηση έχει αλλάξει. Τα οικονομικά των ΟΤΑ και ιδιαίτερα οι δαπάνες, σύμφωνα με τα μνημόνια, παρακολουθούνται ασφυκτικά διότι συμμετέχουν στο γενικό χρέος της χώρας. Οι δήμοι είναι υποχρεωμένοι πλέον εάν τα έσοδα, τα οποία παρακολουθούνται κάθε μήνα, μειωθούν, να μειώσουν άμεσα και τις δαπάνες, ώστε ο προϋπολογισμός τους να παραμένει ισοσκελισμένος.  

Σε αυτή τη συγκυρία πρέπει να αξιολογείται συνεχώς η μεταβλητότητα των εσόδων, η ευελιξία των δαπανών και το κατά πόσο τα έσοδα επαρκούν για να καλυφθούν οι αναγκαίες δαπάνες χωρίς να υπάρξει δανεισμός.

*Ο κ. Αρβανίτης είναι αντιδήμαρχος Οικονομικών του δήμου Θεσσαλονίκης

Ακολουθήστε τη Karfitsa στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον κόσμο.