, Παρασκευή
29 Μαρτίου 2024

search icon search icon

Ταυτότητα και έκφραση φύλου…

mpoufidisΤου Σταύρου Μπουφίδη – Ψυχιάτρου

“Κε Σταύρο , χθες ήταν μία ακόμη νύχτα που δεν μπορώ να κοιμηθώ από τις σκέψεις , δεν είμαι καλά ,τον τελευταίο καιρό νοιώθω πολύ μόνη. Στη δουλειά όλοι και όλη την ώρα με φωνάζουν Μπάμπη , αντράκλα μου, αγορίνα , όλοι κάνουν ότι δεν τρέχει τίποτα και προσπερνούν όλα όσα τους έχω πει και όλα όσα έχουν δει και βλέπουν. Η σύζυγος μου , το ίδιο, μου φέρεται καλά αλλά κάνει και αυτή ότι δεν τρέχει κάτι, φοβάται, όχι εμένα , τους άλλους, εγώ όμως πλέον δεν λέω κάτι ,δεν μιλάω καθόλου , μα καθόλου, γιατί δεν θέλουν να το καταλάβουν! Σήμερα είχα ρεπό , πήγα με τη σύζυγο στην αγορά μαζί με τον γιο μας , είχαμε όμορφη μέρα, ο μικρός δείχνει ευτυχισμένος με δύο μαμάδες και με φωνάζει χοντρούλα όταν θέλει να με πειράξει , τον αγαπώ και μ΄ αγαπά πολύ. Η μέρα μου χάλασε και πάλι όταν ένα παιδί στο μαγαζί που δουλεύω μου τηλεφώνησε και μου είπε ότι το αφεντικό μου (ξέρεις ότι εγώ τα πάω καλά μαζί του ) μάλωσε σήμερα που έλειπα μαζί του για λίγο πάνω στην δουλειά και του είπε του παιδιού ” δεν πας να πάρεις το φιλαράκι σου τον Μπάμπη και εσύ μαζί να γίνεται “ΤΡΑΒΕΛΙΑ”! Ευτυχώς όταν επιστρέφω τα βραδιά βυθίζομαι στην αγκαλιά της συζύγου μου, με τρομάζει η ιδέα ότι αν προχωρήσω σ΄ ορμονοθεραπεία και επέμβαση επαναπροσδιορισμού φύλου δεν θα μπορώ να έχω σεξουαλική ζωή με την αγαπημένη μου…  και όταν αλλάξω ταυτότητα ; τι θα γίνει; μετά από δεκαπέντε χρόνια ο γάμος μου θα θεωρείται ανυπόστατος και το παιδί μου αγνώστου πατρός, μα γιατί ; μόνη λύση ; ίσως η μετανάστευση.. ”

Το απόσπασμα της συνομιλίας που παραθέτω με την Αφροδίτη , μία παντρεμένη τρανς γυναίκα από ένα χωριό της ελληνικής επαρχίας η οποία επιθυμεί και νιώθει την ανάγκη ν εκφράσει το φύλο της στην κοινωνία ως γυναίκα, το βιολογικό (ανατομικό) της φύλο είναι άντρας και προσπαθεί να διατηρήσει το γάμο της με τη Μαρία και να μεγαλώσουν μαζί το παιδί τους παρά τις αντίξοες συνθήκες και τις διακρίσεις που υφίστανται . Η Αφροδίτη και η οικογένεια της έχουν υποστεί διακρίσεις στην εργασία τους, ρατσιστικές και σεξιστικές συμπεριφορές από τους συνανθρώπους τους, η ελληνική νομοθεσία αδυνατεί να προστατεύσει αυτή την οικογένεια αφού θέτει ως προϋπόθεση την ιατρική επέμβαση επαναπροσδιορισμού φύλου, και τη ψυχιατρική γνωμάτευση που θα γράφει ότι πάσχει από δυσφορία φύλου  ή διαταραχή ταυτότητας φύλου μετά από κατάθεση δικαστικού αιτήματος για την νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου και τη δυνατότητα αλλαγής των εγγράφων τους.

 Διεθνής Ημέρα Τρανς Μνήμης 20/11/2014

Μία ημέρα που τιμάμε τους τρανς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο που έχουν πέσει θύματα του τρανσφοβικού… μίσους. Τους τελευταίους μόνο 12 μήνες δολοφονήθηκαν 226 τρανς άτομα, λόγω του τρανσφοβικού μίσους, ενώ από την 01.01.2008 μέχρι και τον Μάρτιο του 2014, έχουν καταγραφεί επίσημα 1.509 δολοφονίες τρανς ανθρώπων σε 61 διαφορετικές χώρες. Πολλές περιπτώσεις δεν έχουν καταγραφεί από τις αρχές και πιθανώς τα νούμερα αυτά να είναι σημαντικά υψηλότερα (Transgender Europe -TGEU) .

Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ), με αφορμή αυτή τη μέρα διοργάνωσε ημερίδα στη Θεσσαλονίκη στις 28 Νοεμβρίου με σκοπό να αναδείξει τα σοβαρά προβλήματα μισαλλοδοξίας, διακρίσεων, αποκλεισμού και βίας που αντιμετωπίζουν οι τρανς άνθρωποι. Μεγαλωμένοι σε μία κοινωνία όπου η διπολική ετεροκανονική σεξιστική αντίληψη κατά την οποία υπάρχει το “πρώτο ” κυρίαρχο φύλο (αρσενικό) και το ” υποδεέστερο” δεύτερο φύλο (θηλυκό) οδηγεί σε λαθεμένες αντιλήψεις και στερεότυπα όπως ότι η βιολογία είναι αυτή που καθορίζει τους ανθρώπους και ότι οι τρανς άνθρωποι πηγαίνουν “κόντρα” στη φύση ή ότι είναι ένα “λάθος ” της φύσης.

Η τρανς υπόσταση δεν συνδέεται με το βιολογικό φύλο ( sex) , η σύνδεση της είναι με το κοινωνικό φύλο ( gender) και γι ΄αυτό το λόγο δεν χρησιμοποιείται από τους σύγχρονους ταξινομητικούς καταλόγους ψυχικών διαταραχών ο όρος τρανσεξουαλισμός και τρανσβεστισμός άλλα ο όρος δυσφορία φύλου. Οι δύο παραπάνω όροι πέρα από το ότι είναι λαθεμένοι , δεν προάγουν τον ορθό επιστημονικό λόγο και συντελούν στην ενίσχυση της τρανσφοβίας και στη δημιουργία άκαμπτων πεποιθήσεων και αντιλήψεων εντός της ίδιας της ιατρικής κοινότητας. Ο όρος τρανς η διεμφυλικος/η είναι όροι αποδεκτοί για τους ανθρώπους που η ταυτότητα ή έκφραση φύλου τους διαφοροποιείται από το ανατομικό φύλο.

Η κοινωνική ταυτότητα φύλου (gender identity) είναι ο εσωτερικός και ατομικός τρόπος αντίληψης του φύλου που μπορεί να συμπίπτει ή και να μη συμπίπτει με το βιολογικό φύλο και δεν έχει καμία σχέση με το σεξουαλικό προσανατολισμό του ανθρώπου. Υπάρχει μία λαθεμένη πεποίθηση ακόμη και στην ιατρική κοινότητα ότι μία τρανς γυναίκα πρέπει να θέλει να έλκεται μόνο από άντρες ή αντιστοίχως ένας τρανς άντρας μόνο από γυναίκες, πράγμα που είναι ασφαλώς λανθασμένο. Οι τρανς άνθρωποι έχουν είτε ετερόφυλη, είτε ομόφυλη είτε και αμφιφυλόφιλη σεξουαλική συμπεριφορά όπως όλοι οι άνθρωποι, τρανς ή μη. Η έννοια του αυτοπροσδιορισμoύ έχει ιδιαίτερη σημασία αφού κανείς δεν έχει το δικαίωμα να ετεροπροσδιορίσει έναν τρανς άνθρωπο, ο κάθε άνθρωπος ως αυτόνομο σώμα είναι ελεύθερος-η να κατατάξει και να αυτοπροσδιορίσει τον εαυτό του όπως νομίζει. Δυστυχώς παρόλο που δεν υπάρχουν οι επιστημονικές αποδείξεις η τρανς κατάσταση ορίζεται ως ψυχική διαταραχή στα δύο διεθνή συστήματα κατηγοριοποίησης των ψυχικών διαταραχών.

Στη Διεθνή Ταξινόμηση Διαταραχών ( ICD 10) αναφέρεται ως διαταραχή ταυτότητας φύλου και περιλαμβάνεται στις διαταραχές συμπεριφοράς. Στο δε Διαγνωστικό και Στατιστικό Εεγχειριδιο των Ψυχικών Διαταραχών της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας ( DSM- V) ο όρος” διαταραχής ταυτότητας φύλου ” που υπήρχε στο DSM- IV αντικαταστάθηκε από τον όρο ” δυσφορία φύλου” . Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι λόγω αυτών των ταξινομήσεων οι τρανς άνθρωποι θεωρούνται ψυχικά άρρωστοι. Καθώς για την αλλαγή της ταυτότητας φύλου στη χώρα μας είναι απαραίτητη η ψυχιατρική γνωμάτευση και η επέμβαση επαναπροσδιορισμού δημιουργείται μεγάλο θέμα. Οι τρανς άνθρωποι ταλαιπωρούνται σε μία μακρόχρονη ψυχιατρική παρακολούθηση χωρίς αξία και υποχρεούνται να λάβουν ορμονοθεραπεία και να υποστούν χειρουργικές επεμβάσεις τις οποίες όλοι/ες δεν επιθυμούν για να μπορέσουν ν΄ αλλάξουν τα στοιχεία στην ταυτότητα τους.

Γι΄ αυτό ολοένα και περισσότεροι επαγγελματίες στο χώρο της ψυχικής υγείας αμφισβητούν αυτού του είδους τις ταξινομήσεις οι οποίες περιθωριοποιούν και στιγματίζουν τους τρανς ανθρώπους. Αν ο τρανς άνθρωπος τ’ επιθυμεί τότε η θεραπεία θ΄ έπρεπε ν΄ αρχίζει με τις φυσικές επεμβάσεις ώστε το σώμα να έρθει σε αρμονία με την πνευματική αίσθηση (ψυχολογική -συναισθηματική) της ταυτότητας φύλου , παρά τ’ αντίστροφο. Οι τρανς άνθρωποι δεν είναι ψυχικά άρρωστοι.Οι τρανς είναι μία κοινωνικά αποκλεισμένη ομάδα ανθρώπων που υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις στην εργασία, στην εκπαίδευση και στη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας.

Οι Ψυχίατροι και Ψυχολόγοι έχουμε καθήκον να αντιμετωπίζουμε τον τρανς άνθρωπο ως ξεχωριστή προσωπικότητα , ο κάθε άνθρωπος έχει τη δική του ιστορία έτσι και οι τρανς άνθρωποι , δεν διαφέρουν σε τίποτα από τους μη τρανς ανθρώπους και επίσης η “θεραπεία ” τους θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες του κάθε ανθρώπου ώστε να έχει επιτυχία και τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Μετά την αύξηση των τρανσφοβικών επιθεσεων στην Ελλάδα και τη πρόσφατη επίθεση που δέχθηκε γυναίκα τρανς στη Θεσσαλονίκη κρίνεται απαραίτητο να ξεκινήσει ο δημόσιος διάλογος διότι σε καμιά δημοκρατική χώρα δεν μπορεί κάποιοι άνθρωποι να μην αναγνωρίζονται με την ταυτότητα που αυτοί επιθυμούν. Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών διεκδικεί γρήγορη, προσιτή σε όλους και όλες Νομικής Αναγνώρισης της Ταυτότητας Φύλου και τη δυνατότητα αλλαγής των εγγράφων τους χωρίς ιατρικές προϋποθέσεις, χωρίς χειρουργικές επεμβάσεις , ορμονοθεραπεία και φυσικά χωρίς τη γνωμάτευση Ψυχίατρου. Το αίτημα τους είναι απόλυτα λογικό και δικαιολογημένο. Γιατί; Γιατί η νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου προστατεύει από τις διακρίσεις, προστατεύει την ιδιωτική ζωή των τρανς ανθρώπων και κυρίως θα είναι η βάση για μία αξιοπρεπή ζωή σε μία κοινωνία που δυσκολεύεται ν΄ αποδεχθεί την ποικιλομορφία του κοινωνικού φύλου και τη σημαντικότητα του διαφορετικού.

Πηγές
1.Μαρίνα Γαλανού Ταυτότητα και έκφραση φύλου, ορολογία, διακρίσεις ,στερεότυπα και μύθοι
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΙΕΜΦΥΛΙΚΩΝ , Συγγρού 29, Αθήνα, τηλ.2109210697, http://www.transgender- association.gr
2. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders – DSM V ,2013

Ακολουθήστε τη Karfitsa στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον κόσμο.