, Παρασκευή
29 Μαρτίου 2024

search icon search icon

«Xρειάζεται προσέγγιση της Δημοκρατίας από την… αρχή»

«Το κακό, που κάποιες φορές κυριαρχεί στη Θεσσαλονίκη, τελικά μαραγκιάζει, βράζει στην κακία του και ξεχνιέται, ενώ το καλό στη ζωή και την τέχνη βρίσκει τρόπους και ανθίζει συνεχώς» τονίζει ο γνωστός συγγραφέας Γιώργος Ρωμανός σε συνέντευξη του στην karfitsa
Tης @karapanagiotidu
«Πρώτα το ντοκουμέντο και μετά η άποψη». Αρχή που εφαρμόζει ο συγγραφέας Γιώργος Ρωμανός σε όσα από τα λογοτεχνικά του βιβλία εμπλέκονται με την ιστορικότητα. Είναι καταγγελτικός, όταν μιλά “για τα εγκληματικά λάθη που έχουν γίνει σε αυτόν τον τόπο σε όλα, αδιακρίτως, τα χρόνια της Μεταπολίτευσης”. Ως συγγραφέας, που γνωρίζει πολύ καλά πρόσωπα και πράγματα στην γενέθλια πόλη του, μιλά για τους… «εκβιασμένους μύθους» στα γράμματα και τις τέχνες της. «Αυτούς που συχνά έχει ανάγκη η Θεσσαλονίκη και τους κατασκευάζει, ως συγνώμη, ως μεταμέλεια, ως άλλοθι, και τελικά ως αμηχανία απέναντι στη δικτατορία των μετρίων οι οποίοι συχνά κυριαρχούν στην πόλη εξοστρακίζοντας το έργο των άξιων και ικανών» όπως λέει στην karfitsa
Ερ.: Mέσα από τη δουλειά σας καταγράφεται δικαιολογημένος θυμός, για την αδιαφορία της τοπικής κοινωνίας στη γενοκτονία των Εβραίων… Με τι άλλο θυμώνετε –σήμερα – στην πόλη… σας;
Απ.: Μελετώ συστηματικά και γράφω για την «Ιστορία» της Ελλάδος, των τελευταίων 100 χρόνων, και, αναρωτιέμαι πάνω στα εξής αδιαμφισβήτητα στοιχεία: Η χώρα μας ισχυρίζεται πως ανέδειξε και λατρεύει δυο «εθνάρχες», στους οποίους σημειώνω, δεν συμπεριλαμβάνονται ο Καποδίστριας και ο Κολοκοτρώνης. Ανέδειξε «λαμπρή» πολιτική και αντιστασιακή ιστορία. Καθώς και «περίφημους» δεξιούς, αριστερούς, κεντρώους, κ.ά., που ήταν και είναι η συντριπτική πλειοψηφία στην πατρίδα μας και οι οποίοι καυχώνται για τα πολιτικά τους επιτεύγματα. Και ρωτώ: αν όλοι αυτοί ήταν άξιοι, τότε πώς υποδουλώθηκε η χώρα μας για 100 χρόνια στους ξένους και καταντήσαμε στα, μέχρι στιγμής… 3 Μνημόνια της δουλοπαροικίας;
Ερ:. Γράφετε για την πρόσφατη (ανεπίσημη) ιστορία του τόπου. Με ντοκουμέντα περιγράφεται λογοτεχνικά τα… πειστήρια του εγκλήματος. Η… ισορροπία αυτή μας σώζει (κι ως κοινωνία) από τη δύσκολη θέση;
Απ:. Δυστυχώς για τον τόπο μας αυτά που γράφω βασίζονται σε αδιαμφισβήτητα ντοκουμέντα που τα βρίσκω με πολύ κόπο ξοδεύοντας δυσανάλογα πολύ χρόνο σε σχέση με άλλους που ανεπίγνωστα γράφουν τα βιβλία τους. Και, αποτελούν την αληθινή Ιστορία της χώρας μας, την μόνη «επίσημη» για να δανειστώ τον όρο από εσάς. Η άλλη, που είναι γραμμένη σε πολύ προβεβλημένα βιβλία, συγγράμματα και πανάκριβες πολύτομες εκδόσεις Ιστορίας αναπαράγουν σε πάρα πολλά σημεία κυνικά ψέματα. Τολμούν και έχουν αποσιωπήσεις! Όπως μου είπε πρόσφατα ένας από τους λίγους εξαιρετικούς ιστορικούς μας: «κάποιοι κάνουν τα απωθημένα τους Ιστορία.» Σε αυτά τα απωθημένα μέγιστο μέρος της κοινωνίας χτίζει επάνω τους. Έτσι, η τραγωδία που ζούμε σήμερα ήταν μαθηματικά προδιαγεγραμμένη. Αυτό που σώζει είναι η αναζήτηση της αλήθειας και η γενναιότητα να την παραδεχτείς.
Ερ: Πώς ισορροπείτε εσείς ο ίδιος, όταν μαθαίνοντας “πράγματα και… θάματα”, «βγαίνετε από τα ρούχα σας»;
Απ: Έχω ζήσει γεγονότα στο πεζοδρόμιο σε άγριες εποχές, όπως πολλοί. Σε μια Θεσσαλονίκη με πολιτικές δολοφονίες, δεκαετία του 1960, διαδηλώσεις και ξύλο στους δρόμους. Καθώς και όλα όσα τραγικά συνέβησαν τις επόμενες δεκαετίες. Ήμουν πάντοτε παρών, με διάφορους τρόπους, όπως και τώρα με τα κείμενά μου. Σας λέω λοιπόν πως η ποιο άγρια εποχή για μένα ξεκίνησε όταν άρχισα να μπαίνω βαθύτερα στα κρυμμένα ιστορικά αρχεία. Η αποσιωπημένη Ιστορία μας είναι η μεγαλύτερη βία που έχω βιώσει. Έτσι, δεν έχω χρόνο να «βγω από τα ρούχα μου», απλώς μάχομαι με τον χρόνο, αποκαλύπτοντας κρυμμένες αλήθειες. Υπάρχουν φορές που γράφω μέχρι και δώδεκα ώρες τη μέρα. Μάχομαι, λοιπόν, πρώτα με τον χρόνο…
Ερ.: «Οι ελπίδες είναι τα όνειρα όσων δεν κοιμούνται», είχε πει ο Πίνδαρος… Ποιες είναι οι σημερινές ελπίδες των ανθρώπων (ή… κοιμόμαστε όλοι);
Απ.: Δεν είναι στραβός ο γιαλός, αλλά στραβά αρμενίζουμε, τουλάχιστον επί… 100 χρόνια. Η κοινωνία μας έχει αποδεχτεί ολόκληρες περιόδους ιστορικών εγκλημάτων, ως τιμή και δόξα. Χρειάζονται νέες συλλογικότητες, αποκαθήλωση των εγκληματικών ειδώλων και της ανάλογης «Ιστορίας», κάθαρση και τιμωρία των ενόχων ιστορική για τους εκλιπόντες και παραδειγματικά ποινική για τους ζώντες. Χρειάζεται επανάσταση συνειδήσεων, ανατροπή των ψευδών, και προσέγγιση της Δημοκρατίας από την αρχή!
Ερ:. Από τις σημαντικές προσωπικότητες που συναντήσατε ποιον τελικά θαυμάζετε σήμερα, πέρα από μύθους (και «αγιοποιήσεις»);
Απ:. Όπως είπα και πριν για τα γεγονότα έχω γνωρίσει σχεδόν όλους τους μεγάλους της εποχής μου στην Ελλάδα. Ο χρόνος μας κρίνει όλους, και εκείνους που με πλύση εγκεφάλου μέσω ΜΜΕ προβλήθηκαν επί δεκαετίες ως μεγάλοι, ενώ δεν ήταν. Κι αυτοί τις σάρκες της ιστορικότητας της πατρίδας μας έτρωγαν, το μυαλό του λαού κατέστρεφαν. Θα αναφέρω μόνο μερικούς, ελπίζοντας να αποφύγω τη… ζηλοφθονία που προκαλεί αναγκαστικά η μη αναφορά και άλλων σπουδαίων στη τέχνη. Έτσι θυμάμαι με θαυμασμό κάποιους που για μένα είναι μεγάλοι, και που είχα την τύχη να τους γνωρίσω. Τον πρώτο μου δάσκαλο στην πεζογραφία, στην Αθήνα, τον Στρατή Δούκα, που ακόμη και σήμερα πολλοί δεν τον ξέρουν, ενώ δεν έχει αποτιμηθεί ακόμη ο αισθητικός πλούτος της τεχνικής του. Τον Νίκο Καββαδία, μέχρι το τελευταίο ποίημά του. Τον Τσαρούχη με πολλά από τα έργα του, τον κλασικό Μόραλη, αλλά και τον Νίκο Χουλιαρά. Και στη αγιογραφία τον Χανιώτη δάσκαλό μου, τον Νίκο Γιαννακάκη. Θα ήταν άδικο όμως να μη πω πως διδάχτηκα από ένα πλήθος καλλιτεχνών, Ελλήνων και ξένων, τόσο στη ζωγραφική όσο και στη λογοτεχνία. Και συνεχίζω να διδάσκομαι.
Ερ.: Πότε νιώσατε την ανάγκη να πείτε όσα κρύβουν ή κρύβονται, όπως λέτε;
Απ.: Από παιδί ονειρευόμουν τη στιγμή που θα έγραφα καταγγελτικά για όσα και όσους καταστρέφουν την πατρίδα μου. Όμως όχι ως δημοσιογράφος που δεν είμαι, ή παραλογοτέχνης ευπώλητων βιβλίων, αλλά ως τεχνίτης του λόγου. Πράγμα που απαιτεί μόχθο, και χρόνια σπουδής στη λογοτεχνικότητα.
Ερ.: Γιατί δεν μείνατε στην γενέτειρα σας;
Απ.: Λόγοι καθαρά επαγγελματικοί, διαβίωσης. Βρίσκομαι συχνότατα στην πόλη μου και χαίρομαι με την αγάπη των πολλών φίλων μου. Το κακό, που κάποιες φορές κυριαρχεί στη Θεσσαλονίκη, τελικά μαραγκιάζει, βράζει στην κακία του και ξεχνιέται, ενώ το καλό στη ζωή και την τέχνη βρίσκει τρόπους και ανθίζει συνεχώς.
Ερ.: Η Θεσσαλονίκη έχει ανάγκη και σήμερα από σύγχρονους «μύθους»;
Απ.: Η Θεσσαλονίκη, όπως και όλη η Ελλάδα, έχει ανάγκη από ανατροπή της πλαστογραφημένης «Ιστορίας» της, όπου και όσο υπάρχει. Και τότε το καλό και οι αληθινά μεγάλες προσωπικότητες θα προβάλλουν αβίαστα.
Ερ:. Η οικογένεια, οι γονείς, οι φίλοι; Ποιες επιρροές είχατε;
Απ:. Έχω την ευλογία να προέρχομαι από Θεσσαλονικείς γονείς, σήμερα και οι δύο εκλιπόντες, οι οποίοι ήταν πολύ ταλαντούχοι άνθρωποι και ήρωες της ζωής και των πολέμων. Αυτοί ήταν οι πρώτοι δάσκαλοί μου στη λογοτεχνία και τη ζωγραφική. Όμως, και η οικογένεια που δημιούργησα, η γυναίκα μου, τα παιδιά μου είναι οι στενότεροι σύντροφοι και σύμμαχοί μου στις πολλές δεκαετίες που έχω στην τέχνη. Τους ευγνωμονώ, με πρώτη τη γυναίκα μου, τη φιλόλογο αγγλικής Βένια Δενδρινού.
Ερ: Πώς μετατρέπετε το θυμό σε… «ποίηση» και λογοτεχνία;
Απ: Είναι μερικά πράγματα στην τέχνη που ή τα έχεις ή δεν τα έχεις. Κι αν έχεις την ικανότητα να αφουγκράζεσαι το έργο σου εκείνο σου μιλάει, σε μαθαίνει. Και σιγά σιγά ο θυμός μετατρέπεται σε πείσμα, σε αυταπάρνηση. Τότε ανοίγει η πόρτα της γνώσης και μαζί με την ισόβια άσκηση και μάθηση δίνεις «ποίηση» χωρίς την οποία η πεζογραφία που υπηρετώ είναι ένα τίποτε.
Ερ: Σε ένα νέο λογοτέχνη, σε ένα νέο παιδί τι θα τον συμβουλεύατε;
Απ: Να αγαπήσει την λογοτεχνία όπως την ψυχή του. Κι αν τα καταφέρνει στις υψηλές απαιτήσεις της να της δοθεί ολοκληρωτικά. Αν όμως δεν είναι ικανός να μη συνεχίσει για λόγους ναρκισσισμού, εκδίδοντας βιβλία με τις πλάτες ενός διεφθαρμένου τμήματος της κοινωνίας και των ΜΜΕ, γιατί τότε εγκληματεί.  Η αληθινή τέχνη μπορεί να μη σώζει πάντοτε τον κόσμο, αλλά σίγουρα μπορεί να σώσει έναν άνθρωπο. Κι αυτό είναι σπουδαίο.
Ερ:.Τι θα αλλάζατε άμεσα αν είχατε… μαγικές δυνάμεις;
Απ:. Ήδη αλλαγές γίνονται. Με το «Γιούντιν», και στις τρεις συνεχείς εκδόσεις του, οι αναγνώστες έμαθαν και βεβαιώθηκαν για πράγματα που τα γνώριζαν απολύτως αντεστραμμένα. Και το να αλλάζεις με την πειθώ και τα ντοκουμέντα την γνώμη των ανθρώπων μοιάζει μαγικό. Και αυτό θα συνεχίσω να κάνω.
Ερ: Υπάρχει ελπίδα στη σύγχρονη ιστορία ή όπως οι ήρωες σας θα πάσχουν (πάσχουμε) μέχρι το τέλος;
Απ: Αυτή είναι η ζωή, ένα χαράκωμα μάχης και παθών για τους έντιμους, οι οποίοι αν πληθύνουν σε μία κοινωνία θα έρθει και η ανατροπή. Κατηγορηματικά ναι, υπάρχει ελπίδα για το καλύτερο, έστω και αν κάποιοι αυτό το πληρώνουν ακριβά…
Ο Γιώργος Ρωμανός ζει στην Αθήνα, αλλά η γενέτειρά του Θεσσαλονίκη είναι η πατρίδα που «μέχρι σήμερα του δίνει χαρές με τους πολυάριθμους φίλους που αποκτά μέσα από τα βιβλία του» και παλιότερα με τα έργα ζωγραφικής του, τις εκθέσεις του. Ως συγγραφέας είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Έχει εκδώσει 13 βιβλία: 6 συλλογές διηγημάτων, 2 μυθιστορήματα, 1 νουβέλα, 3 μελέτες και 1 μετάφραση διηγημάτων του Dylan Thomas. Σπούδασε γιατρός στο ΑΠΘ και «δούλεψε μόνο στα δημόσια νοσοκομεία χωρίς ποτέ να κάνει ιδιωτικό επάγγελμα και συναλλαγές…» όπως τονίζουν φίλοι και συνάδελφοι του. Φοίτησε στη Φιλοσοφική Αθηνών και διδάχτηκε αρχαίους ποιητές και στοχαστές μιας χώρας, με μοναδικά επιτεύγματα στον κόσμο, αλλά και με λάθη. Τα τελευταία 22 χρόνια μελετά τον κλάδο της Αφηγηματολογίας και διδάσκει σε σεμινάρια συγγραφής. Πριν λίγους μήνες κυκλοφόρησε, ως μελέτη η επιτομή των αφηγηματολογικών του προσεγγίσεων με τίτλο: “Ρωσική Πρωτοπορία και Κριτήρια Κριτικής”, Γκοβόστης, 2016. Υπήρξε δημιουργός και εκδότης του αμιγώς λογοτεχνικού περιοδικού «Πανδώρα» και των ομώνυμων εκδόσεων. Ως ζωγράφος, μέλος του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου, έχει κάνει δέκα ατομικές εκθέσεις και έλαβε μέρος σε 40 ομαδικές. Για το έργο του έχει βραβευτεί 3 φορές μέχρι σήμερα και υπάρχει εκτεταμένη βιβλιογραφία σε μεγάλες εγκυκλοπαίδειες, λεξικά, εφημερίδες, περιοδικά, Διαδίκτυο. Ο λόγος του στα μυθιστορήματά του είναι αμιγώς λογοτεχνικός, και με τεκμηρίωση ντοκουμέντων, όταν πρόκειται για ιστορικά θέματα. Ως ενεργός πολίτης γράφει «Δοκίμια πολιτικής έρευνας» επί δεκαετίες. Μέχρι πρόσφατα ήταν συνεργάτης του Αθηναϊκού και Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, και συνεχίζει σε ιστοσελίδες.
gkovostis-exofyllo

Στο τελευταίο μυθιστόρημά του «Γιούντιν, μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη», 3η έκδοση 2015, Άγκυρα, παρουσιάστηκε τέσσερις φορές με μεγάλη επιτυχία στην πόλη μας. Ένα βιβλίο που έχει ως βασικούς άξονες δυο ερωτικές ιστορίες μέσα στον πόλεμο και την σύγκρουση των απλών ανθρώπων με την ανελέητη Ιστορία. Μέσα από τη Θεσσαλονίκη του πολέμου (και μέχρι το 1990), αναδεικνύονται με αδιάψευστα στοιχεία, όλα όσα η πόλη έκρυβε ανάμεσα σε χριστιανούς και Εβραίους θύματα του ολοκαυτώματος. Ήρωες, προδότες ή και επώνυμοι δωσίλογοι. Κάποιους τους παρακολουθούμε στον Γολγοθά τους μέχρι τα στρατόπεδα των Ναζί και από εκεί στα ρωσικά Γκουλάγκ του θανάτου. Ενώ άλλοι επιστρέφουν στη μητέρα γη, τη Θεσσαλονίκη. Στις 411 σελίδες «ξεπετάγονται» εικόνες της πόλης, πολλές σήμερα ξεχασμένες…
Ρωμανός
 

Ακολουθήστε τη Karfitsa στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον κόσμο.