, Πέμπτη
28 Μαρτίου 2024

search icon search icon

ΡΕΠΟΡΤΑΖ KARFITSA: Ένα ντοκιμαντέρ για τους πρόσφυγες από… προσφυγόπουλα (ΦΩΤΟ)

του Βαγγέλη Στολάκη
«Παιδιά ενός κατώτερου Θεού»; Μπορεί και ναι, αφού αναγκάστηκαν να αφήσουν την πατρίδα τους, τους γονείς, την οικογένεια, τους φίλους τους και την… ρουτίνα της καθημερινότητας και με βάρκα την ελπίδα ξεκίνησαν για το άγνωστο. Εδώ που τα λέμε ούτε τα ίδια, ούτε οι γονείς τους φταίνε. Βρέθηκαν στη λάθος στιγμή, τη λάθος ώρα. Βρέθηκαν τη στιγμή που οι βόμβες γκρέμισαν και τα δικά τους σπίτια και από αυτές σκοτώθηκαν και οι δικοί τους άνθρωποι. Χιλιάδες πέρασαν τη θάλασσα ασυνόδευτα. Άλλα έπεσαν στα δίχτυα παιδόφιλων και εμπόρων. Παρά τις κακουχίες δεν σταμάτησαν να ονειρεύονται. Δεν σταμάτησαν να ελπίζουν. Ο λόγος για τα προσφυγόπουλα που τους προηγούμενους μήνες πέρασαν με τρύπια φουσκωτά από την Τουρκία στα παράλια της Ελλάδας. Κι όμως παρά τις κακουχίες που αντιμετώπισαν βρήκαν τρόπο να διοχετεύσουν κάπου τη δημιουργικότητά τους.
%ce%a0%cf%81%cf%8c%cf%83%cf%86%cf%85%ce%b3%ce%b5%cf%823
Past, Present, Future Moments, Ή αλλιώς: Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον. Και δίπλα σε αυτές τις αόριστες λέξεις οι… «στιγμές». Ευχάριστες, δυσάρεστες ή και «ουδέτερες». Αυτός είναι ο τίτλος του ντοκιμαντέρ που δημιούργησαν 67 προσφυγόπουλα ηλικίας από εννέα έως είκοσι ετών για τα άλλα προσφυγόπουλα που ζουν σε τρία κέντρα φιλοξενίας της Βόρειας Ελλάδας σε Καλοχώρι και Δερβένι. Μέσα σε σαράντα λεπτά οι μικροί πρωταγωνιστές με τη βοήθεια των συνομηλίκων τους διηγούνται προσωπικές ιστορίες από τη Φαλούτζα, τη Χομς, το Χαλέπι, τους λαθροδιακινητές, τα παγωμένα νερά του Αιγαίου, τη φιλοξενία των Ελλήνων και τα προβλήματα των hot spots. Σήμερα, τα περισσότερα από αυτά κατόρθωσαν να αναχωρήσουν για το εξωτερικό με τις οικογένειές τους ελπίζοντας σε ένα καλύτερο μέλλον, από το παρελθόν που είχαν. Ελπίζοντας σε στιγμές. Χαρούμενες στιγμές! Για τη δημιουργία το ντοκιμαντέρ συνεργάστηκαν οι Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί Terre des hommes (Tdh) και ΑΡΣΙΣ που μίλησαν στην Karfitsa γι’ αυτό αλλά και τη διαδικασία παραγωγής του.
%ce%a0%cf%81%cf%8c%cf%83%cf%86%cf%85%ce%b3%ce%b5%cf%822
Τι πραγματεύεται το ντοκιμαντέρ; Σε πόσο  χρονικό διάστημα δημιουργήθηκε;
Το ντοκιμαντέρ πραγματεύεται τους τρεις χρόνους μιας διαδικασίας περάσματος: το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον των ανθρώπων που γνωρίσαμε και με τους οποίους δουλέψαμε από τον Σεπτέμβριο 2016 μέχρι τον Ιανουάριο 2017. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίον το φιλμ ονομάζεται Past Present Future Moments. Το όλο project διήρκησε τρεις μήνες. Για τη δημιουργία εργάστηκαν 67 παιδιά- έφηβοι – 8 ενήλικες και 16 άτομα από το προσωπικό μας. Παρουσιάζονται τρία Κέντρα προσφύγων, Καλοχώρι SK Market, Δερβένι Alexyl και Hope. Στα πλαίσια των δράσεων ψυχοκοινωνικής υποστήριξης της Terre des hommes (Tdh) στις δομές φιλοξενίας εντοπίστηκε η πρόθεση των ίδιων των προσφύγων να εκφράσουν τις σκέψεις τους σχετικά με όσα αντιμετώπισαν καθώς και για τις συνθήκες διαβίωσής τους. Καθώς αποτελούσε αίτημα των ίδιων των παιδιών και αφορά διαδικασία που απαιτεί ενδοσκόπηση, ικανότητα προγραμματισμού, ικανότητα σύνθεσης και δημιουργικότητα, η Tdh μαζί με την ΑΡΣΙΣ επέλεξαν να τους παραχωρήσουν  χώρο, μέσα και υλικό για τη δημιουργία του ντοκιμαντέρ που θα τους επιτρέψει να εκφραστούν, να αποκτήσουν δεξιότητες και να ενισχύσουν το κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ τους, αλλά και το ομαδικό πνεύμα. Το τελικό μοντάζ έχει διάρκεια 40 λεπτών.
Αλήθεια, πως μοιάζει ένας… πρόσφυγας μέσα από τα μάτια ενός πρόσφυγα;
Στην ίδια θέση και με κοινές εμπειρίες, το αποτέλεσμα προκύπτει περισσότερο φυσικά και αυθεντικά. Το να μοιράζονται οι άνθρωποι τις εμπειρίες τους σημαίνει μία βαθύτερη καταγραφή αυτών των εμπειριών.
Μπορείτε να αναφερθείτε στις πιο… δυνατές ιστορίες προσφύγων που καταγράφουν οι δημιουργοί του ντοκιμαντέρ;
Όλες οι ιστορίες για εμάς είναι εξίσου σημαντικές αφού είναι εξίσου αυθεντικές. Με τους ανθρώπους αυτούς, μοιραστήκαμε τρεις υπέροχους μήνες. Οργανώσαμε και συμμετείχαμε σε διάφορες δραστηριότητες, μοιραστήκαμε εμπειρίες ζωής.
%ce%a0%cf%81%ce%bf%cf%83%cf%86%cf%85%ce%b3%ce%b5%cf%821
Ποιες είναι οι δυσκολίες που συναντήσατε κατά τη δημιουργία του ντοκιμαντέρ;
Πέρα από τις τυπικές οργανωτικές δυσκολίες, το όλο εγχείρημα είχε την αποδοχή των ανθρώπων εντός κι εκτός των καταυλισμών. Υπήρχε συμμετοχή, συνεργασία, επικοινωνία, επαφή. Υπήρξε η αίσθηση ότι το όλο πρόγραμμα συνέδραμε στο να εκφραστούν οι άνθρωποι περισσότερο ανοιχτά. Εστιάζουμε περισσότερο στο γραφειοκρατικό θέμα με τη χορήγηση των αδειών για την κινηματογράφηση και τους περιορισμούς στις λήψεις. Οι καιρικές συνθήκες επιβάρυναν τη χαμηλή ποιότητα του ήχου και του φωτισμού. Καθώς τα παιδιά προέρχονταν από διαφορετικά κέντρα φιλοξενίας, αντιλαμβάνεστε ότι ο χρόνος ήταν αρνητικό μέγεθος. Η δε συνεργασία των ομάδων δεν ήταν εύκολη λόγω της απόστασης των καταυλισμών. H Tdh και ΑΡΣΙΣ ακολούθησαν την απαιτούμενη διαδικασία προκειμένου να τηρηθεί απαρέγκλιτα το νομικό πλαίσιο και οι οδηγίες της Γενικής Γραμματείας Μεταναστευτικής Πολιτικής αναφορικά με τη λήψη οπτικοακουστικού υλικού εντός των δομών φιλοξενίας.  Ο ενθουσιασμός των συμμετεχόντων συνετέλεσε στο να τεθεί άμεσα ένα χρονοδιάγραμμα που θα διασφάλιζε ότι το τελικό προϊόν θα μπορούσε να είναι διαθέσιμο σε σύντομο χρονικό διάστημα.
 
Μόλις το δει κανείς πιστεύετε πως… γίνεται καλύτερος άνθρωπος και γιατί;
Μολονότι ο στόχος της παραγωγής ντοκιμαντέρ ήταν κυρίως η παροχή δυνατότητας στους νεαρούς πρόσφυγες να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους, είναι σαφές ότι η παραγωγή ενός ντοκιμαντέρ από πρόσφυγες για πρόσφυγες αποτελεί ευκαιρία να κατανοήσει κανείς καλύτερα τις εμπειρίες καθώς και τις συνθήκες διαβίωσης του προσφυγικού πληθυσμού. Υπάρχει μοίρασμα της ιστορίας των ανθρώπων. Το μοίρασμα μας έφερε πιο κοντά. Οι ιστορίες μπήκαν η μία δίπλα στην άλλη θυμίζοντας μας προσωπικές διαδρομές, διαδρομές των παππούδων μας.
Ασχολείστε με το προσφυγικό ζήτημα. Ποια είναι η κατάσταση σήμερα, συγκριτικά με ένα χρόνο πριν;
Ένα χρόνο πριν η κατάσταση ήταν διαφορετική, αν λάβει κανείς υπόψιν την ύπαρξη άτυπων δομών όπως η Ειδομένη. Υπάρχει πράγματι μεταφορά πληθυσμού από τις δομές φιλοξενίας σε διαμερίσματα, καθώς και μετεγκατάσταση προσφύγων σε άλλες χώρες κατόπιν έγκρισης των σχετικών αιτήσεών τους. Διαπιστώνεται πρόοδος στη φιλοξενία των ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων, ωστόσο η πλειοψηφία του προσφυγικού πληθυσμού έρχεται αντιμέτωπη με προκλήσεις στην καθημερινότητά της σε θέματα όπως η εκπαίδευση, η υγεία, αλλά και η πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Θεωρητικά η κατάσταση προχωράει όλο και πιο οργανωμένα, εντούτοις τα προβλήματα δεν λύνονται εύκολα.
 
 

Ακολουθήστε τη Karfitsa στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον κόσμο.