, Πέμπτη
28 Μαρτίου 2024

search icon search icon

Μια ματιά στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης

Είναι γεγονός ότι το κέντρο της Θεσσαλονίκης χαρακτηρίζεται από έντονη οικιστική πυκνότητα, η οποία καθιστά πολύτιμη την ύπαρξη ανοιχτών δημόσιων χώρων, χώρων αναψυχής και πρασίνου, χώρων που θα συμβάλουν στην εκτόνωση από την πυκνή αστική μάζα. Επίσης είναι γεγονός το ότι είναι μια πόλη με έντονη ιστορική στρωματογραφία, η οποία προσφέρει απλόχερα την ανάδυση αρχαιολογικών ευρημάτων μέσα στην σύγχρονη δομή του ιστορικού κέντρου. Αυτοί οι αρχαιολογικοί χώροι λοιπόν, εμφανίζονται πλέον ως τα μοναδικά κενά μέσα στο συνεχές του αστικού ιστού.
Του ΣΑΚΗ ΤΖΑΚΟΠΟΥΛΟΥ*
Η ιδιομορφία της αστικής ταυτότητας του κεντρικού τμήματος της Θεσσαλονίκης, η οποία προκύπτει λόγω της συνύπαρξης ιδιαίτερων και αντιφατικών χρήσεων, καθιστά υποχρεωτική τη σύνταξη ενός Σχεδίου Ανάπτυξης της ευρύτερης κεντρικής περιοχής. Η ανάγκη αναβάθμισης των αστικών λειτουργιών στο κέντρο με στόχο τη βελτίωση αφενός της εικόνας της πόλης, αφετέρου της λειτουργικότητας και της οικονομίας αυτής, είναι πλέον επιτακτική.
Το τμήμα της πόλης το οποίο χρήζει επανασχεδιασμού, προσδιορίζεται στα βορειοδυτικά και δυτικά από τις οδούς Κάστρων, Εθνικής Αμύνης, Αγγελάκη, Νικόλαου Γερμανού και την περιοχή του Λευκού Πύργου, στα Βόρεια και βορειοανατολικά, από τα νεκροταφεία της Ευαγγελίστριας, την οδό Αγίου Δημητρίου, τους χώρους του Ιβανόφειου και του Καυταντζόγλειου Γηπέδου, Νοτιοανατολικά από την Καυταντζόγλου και νοτιοδυτικά από το θαλάσσιο μέτωπο. Πρόκειται για μία περιοχή στην οποία σήμερα συναντάει κανείς αρκετούς ελεύθερους χώρους και χώρους πρασίνου, οι οποίοι όμως δεν μπορούν να αξιοποιηθούν από τους κατοίκους για διαφορετικούς σε κάθε περίπτωση λόγους.
Ο άξονας ο οποίος δημιουργείται φυσικά από το campus του Α.Π.Θ., την Δ.Ε.Θ., το Γ’ Σώμα Στρατού, το Βυζαντινό και Αρχαιολογικό Μουσείο και τον πρόσφατα ολοκληρωμένο χώρο του Δημαρχείου, αποτελεί ιδανική περίπτωση αξιοποιήσιμου χώρου. Η βιώσιμη ανάπτυξη της πόλης, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα των κατοίκων να απολαμβάνουν ένα υψηλό βιωτικό επίπεδο, σε μία πόλη η οποία δύναται να ακολουθήσει τα Ευρωπαϊκά πρότυπα σε επίπεδο αστικού σχεδιασμού και αξιοποίησης των ελεύθερων χώρων της.
Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη στην οποία ο σύγχρονος αστικός ιστός βρίσκεται σε άμεση σχέση με την τα ιστορικά της μνημεία. Τα μνημεία αποτελούν ‘ανάσες’ στον αστικό ιστό, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία μιας εξαιρετικά ενδιαφέρουσας ποικιλίας στο περιβάλλον της πόλης. Τα μνημεία αυτά, ωστόσο, λειτουργούν αποσπασματικά, τόσο σε σχέση με τον αστικό ιστό όσο και μεταξύ τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την κακή σχέση των κατοίκων της πόλης με τα μνημεία. Η αποσπασματικότητα αυτή είναι φυσικό ακόλουθο της επέκτασης του αστικού ιστού.
Ο ιστορικός τόπος δεν είναι πολύτιμος μόνο για την αρχαιολογική έρευνα αλλά είναι αναγκαία και η ένταξη του στην ζωή της πόλης, η αξιοποίηση του ως δημόσιος χώρος, η αναβάθμιση της εικόνας τoυ και η δημιουργία ενός ιστορικού πλέγματος.
Από την άλλη το πράσινο πρέπει να πρωτοστατήσει στον σχεδιασμό  χαρακτηριστικών του κέντρου της Θεσσαλονίκης, για να εμπλουτίζει και να δροσίζει τον αέρα της, να εξασφαλίζει λίγο χρήσιμο χώρο στην εκτοπισμένη άγρια ζωή. Έτσι μόνο θα περάσουμε από την οικονομία του μπετόν στην οικονομία του πρασίνου και θα πείσουμε ότι το πράσινο μπορεί να φέρει ανάπτυξη, ότι το πράσινο δεν είναι πολυτέλεια ούτε απλώς αισθητική ανάγκη, αλλά βασική προϋπόθεση για να είναι βιώσιμη μια πόλη, προϋπόθεση για να  εξακολουθούν οι άνθρωποι να μένουν στην πόλη άρα προϋπόθεση για να υπάρχει ζήτηση και αξία στην κατασκευή.
Πρέπει τέλος να δοκιμάσουμε μια ανάπτυξη, που δεν θα βασίζεται μόνο στην αντιπαροχή και στα οικονομικά συμφέροντα, που δεν θα απαιτεί διαρκώς περισσότερο τσιμέντο, περισσότερα στα τραπεζοκαθίσματα και άσφαλτο, περισσότερο πετρέλαιο.
Και για να γίνει αυτό πρέπει να έχουμε προτάσεις και απόψεις σαφείς και συγκεκριμένες συνυπάρχοντας η ιστορία, το πράσινο και η ανάπτυξη. Κανένας μας δεν έχει το μαγικό ραβδί για να βρίσκει προτάσεις και να εγγυάται λύσεις, πρέπει να κουβεντιάσουμε,  να βρούμε  τι σημαίνει το ιστορικό κέντρο στην πόλη, στην ανάπτυξη, στην ίδια της την  ύπαρξη.
* Ο Σάκης Τζακόπουλος είναι υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος, με την παράταξη του Νίκου Ταχιάου «ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΥΠΕΥΘΥΝΑ»
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Ακολουθήστε τη Karfitsa στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον κόσμο.