Συναγερμός: Το ένα μετά το άλλο αρρωσταίνουν τα δάση της Β. Ελλάδας
Το ένα μετά το άλλο προσβάλλονται τα πευκοδάση της βόρειας αλλά και της κεντρικής Ελλάδας από το έντομο Tomicus piniperda που ήδη έχει καταστρέψει ένα μεγάλο τμήμα του περιαστικού δάσους της Θεσσαλονίκης, του Σέιχ Σου. Στο Κιλκίς, στη Θάσο μέχρι και στην Ελασσόνα, οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ξηράνσεις δέντρων και οι δασικές υπηρεσίες σήμαναν συναγερμό.
Του ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΤΟΥΡΗ
Το πρόβλημα της προσβολής του δάσους του Σέιχ Σου έχει εξελιχθεί σε αντικείμενο έντονης αντιπαράθεσης των υπηρεσιών, του υπουργείου Περιβάλλοντος και μίας μερίδας δημάρχων της Θεσσαλονίκης που διαμαρτύρονται για την καθυστερημένη αντίδραση του κράτους. Επιχειρείται ν’ αντιμετωπιστεί από το δασαρχείο, όμως όπως έχει καταγγελθεί τα μέσα είναι πενιχρά και οι ρυθμοί κοπής των άρρωστων δέντρων αργοί, σε σημείο που η «μόλυνση» να επεκτείνεται με πιο ταχείς ρυθμούς.
Το έντομο που έχει μονοπωλήσει την επικαιρότητα «έχει εντοπιστεί πρώτη φορά στην Ελλάδα στο Πανόραμα το 1977», όπως εξήγησε στην Karfitsa ο καθηγητής δασοκομίας και πρόεδρος του τμήματος δασολογίας και προστασίας του περιβάλλοντος του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Θεοχάρης Ζάγκας. «Απλώς φέτος βρήκε τέτοιες συνθήκες και άρχισε να επεκτείνεται. Μπορεί να είναι η παρατεταμένη ξηρασία, το γεγονός ότι το δάσος δεν αερίζεται (σ.σ. έχει πυκνή βλάστηση). Η προσβολή είναι δευτερογενής, με την έννοια ότι έχει ήδη επιβαρυνθεί από άλλους παράγοντες», σημείωσε ο κ. Ζάγκας. Ανέφερε ειδικότερα πως το συγκεκριμένο έντομο προσβάλλει ειδικά την τραχεία πεύκη, που διακρίνεται από το είδος της βελόνας της.
Το έντομο Tomicus piniperda συναντάται σχεδόν σε όλα τα δάση του κόσμου, από τη Σκανδιναβία μέχρι την ανατολική Μεσόγειο και πρόσφατα εντοπίστηκε και σε δάση της Αμερικής. Οι επιστήμονες, αναφορικά με τον ελληνικό χώρο πιστεύουν πως η παλιότερη προσβολή των δασών στα Πιέρια προκλήθηκε από το ίδιο έντομο που βρήκε τέτοιες συνθήκες και επεκτάθηκε γρήγορα. «Το ζήτημα είναι όταν εντοπίζονται νεκρώσεις δέντρων να αντιμετωπίζονται άμεσα, να απομακρύνονται εγκαίρως αυτά τα δέντρα», υπογράμμισε ο κ. Ζάγκας. Ήταν αυτός που στην τελευταία συνέντευξη Τύπου που οργάνωσε ο δήμαρχος Νεάπολης – Συκεών, Σίμος Δανιηλίδης, παρουσίασε μία σειρά αεροφωτογραφιών από τις οποίες προέκυψε ότι το έντομο άρχισε να προσβάλλει πληθυσμούς πεύκων στο Σέιχ Σου από το καλοκαίρι του 2017 και ενδεχομένως να έχει ξεκινήσει από νωρίτερα, το 2016, χωρίς να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα από τις υπηρεσίες του δασαρχείου Θεσσαλονίκης.
Αντίθετα στο Κιλκίς το δασαρχείο από τις αρχές του χρόνου έχει αρχίσει και απομακρύνει δέντρα που έχουν ξεραθεί για να προλάβει το φαινόμενο πριν επεκταθεί. Μετά το θόρυβο που έχει λάβει η προσβολή του Σέιχ Σου ήδη οι επιστήμονες είναι περισσότερο παρατηρητικοί και γι’ αυτό εκτός της Θάσου, πρόσφατα προσβολές εντοπίστηκαν μέχρι και σε αλσύλιο της Ελασσόνας.
Η… αναγέννηση
Μετά τις πρώτες κοπές δέντρων στο δάσος, για τις οποίες καταγγέλλεται πως είναι… περιορισμένες και με ελάχιστους υλοτόμους λόγω έλλειψης κονδυλίων, η συζήτηση έχει επεκταθεί στην αναγέννηση του τμήματος του δάσους της Θεσσαλονίκης όπου δεν θα υπάρχουν δέντρα. «Στα διάκενα πρέπει να εισάγουμε πλατύφυλλα, να φυτέψουμε δέντρα που ταιριάζουν στη ζώνη του δάσους, είδη που αντέχουν στις συνθήκες και οικολογικά ταιριάζουν στην περιοχή», υποστήριξε ο κ. Ζάγκας. Την ίδια άποψη έχουν και κάποιοι δήμαρχοι, όπως ο Σίμος Δανιηλίδης που την ανάπτυξε στη συνέντευξη Τύπου, όμως το ζήτημα αυτό είχε αποτελέσει αντικείμενο αντιπαράθεσης και στην αναδάσωση του Σέιχ Σου, μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 1997. Παρ’ ότι τότε είχε υποστηριχθεί από μερίδα επιστημόνων να φυτευτούν πλατύφυλλα, εντούτοις προτιμήθηκαν πάλι τα πεύκα.
Η κουβέντα τώρα –και η αντιπαράθεση– βρίσκεται στο επίπεδο αναγέννησης του Σέιχ Σου, στα σημεία όπου κόβονται άρρωστα δέντρα. Ο αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας Σωκράτης Φάμελλος ανακοίνωσε πως αυτό θα αρχίσει από τα μέσα καλοκαιριού, ενώ ο κ. Δανιηλίδης κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι τα 50.000 ευρώ που αποφασίστηκε να διατεθούν είναι «ψίχουλα», ζητώντας να πάρουν χρήματα από το «πράσινο ταμείο», όπως είπε.
«Εάν όσα έχουν ανακοινωθεί για την απομάκρυνση των δέντρων υλοποιηθούν τότε σε 2 – 3 χρόνια το δάσος θα αποκατασταθεί», είπε στην Karfitsa ο κ. Ζάγκας, επιμένοντας ότι θέλει να βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ