Αν και η πιθανότητα εμφάνισης εγκεφαλικού επεισοδίου αυξάνεται με την πάροδο των ετών, μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία, με τη συχνότητά του να είναι αυξανόμενη στους νέους κάτω των 55 ετών.
Αρκετοί παράγοντες κινδύνου, όπως η υπέρταση, η υπερχοληστερολαιμία, η παχυσαρκία, ο σακχαρώδης διαβήτης, το κάπνισμα, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας και η κακή διατροφή, είναι συνηθισμένοι σε νέους ανθρώπους. Παράλληλα, κάποιες άλλες συνήθειες όπως η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών, αυξάνουν τον κίνδυνο.
Αν και υπάρχουν παράγοντες κινδύνου που δεν μπορείτε να αλλάξετε, όπως η ηλικία, το φύλο, η εθνικότητα ή το οικογενειακό ιστορικό, υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε το ενδεχόμενο εγκεφαλικού επεισοδίου, ανεξαρτήτως της ηλικίας σας. Η Siobhan Mclernon, λέκτορας Νοσηλευτικής στο Πανεπιστήμιο South Bank του Λονδίνου, σας προτείνει μέσα από άρθρο της στο The Conversation, 8 συνήθειες που μπορείτε να ακολουθήσετε.
1. Κόψτε το κάπνισμα
Οι καπνιστές έχουν πάνω από διπλάσιες πιθανότητες να πάθουν εγκεφαλικό σε σχέση με τους μη καπνιστές. Το κάπνισμα προκαλεί βλάβες στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, υπέρταση και ταχυκαρδία, ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί υποξία. Επιπλέον, αυξάνει τον κίνδυνο επικίνδυνης θρόμβωσης.
2. Διατηρήστε την αρτηριακή πίεση υπό έλεγχο
Η υπέρταση καταστρέφει τα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, κάνοντάς τα αδύναμα και επιρρεπή σε ρήξη ή αγγειακή απόφραξη. Μπορεί επίσης να οδηγήσει στον σχηματισμό θρόμβων, οι οποίοι στη συνέχεια μεταφέρονται στον εγκέφαλο και εμποδίζουν τη ροή του αίματος, προκαλώντας το εγκεφαλικό επεισόδιο. Σύμφωνα με τη Mclernon, είναι σημαντικό να ελέγχετε τακτικά την αρτηριακή σας πίεση, ώστε, σε περίπτωση που εντοπιστούν σημάδια υπέρτασης, να μπορέσετε να την αντιμετωπίσετε εγκαίρως.
3. Προσοχή στη χοληστερόλη
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Εταιρία Εγκεφαλικών Επεισοδίων, περισσότερα από 1 στα 4 εγκεφαλικά σχετίζονται με αυξημένα επίπεδα «κακής» χοληστερόλης (LDL). Για να την μειώσετε, φροντίστε να διατηρείτε τα κορεσμένα λιπαρά, που βρίσκονται στα λιπαρά κρέατα, το βούτυρο, το τυρί και τα πλήρη γαλακτοκομικά, κάτω από το 7% των ημερήσιων θερμίδων σας.
4. Προσοχή στο σάκχαρο
Η υπεργλυκαιμία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, καθώς τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα προκαλούν βλάβες στο αγγειακό ενδοθήλιο, κάνοντας τα αιμοφόρα αγγεία πιο ευάλωτα σε βλάβες και αθηροσκλήρωση. Αυτή η διαδικασία μπορεί να οδηγήσει στον σχηματισμό θρόμβωσης, η οποία ενδεχομένως να αποφράξει αγγεία που αιματώνουν τον εγκέφαλο, προκαλώντας ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Για να μειώσετε τις πιθανότητες υπεργλυκαιμίας, προσπαθήστε να κάνετε τακτική άσκηση, να ακολουθείτε μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, να πίνετε αρκετό νερό, να διατηρείτε ένα υγιές βάρος και να διαχειρίζεστε το στρες.
5. Διατηρήστε υγιές βάρος
Το υπερβολικό σωματικό βάρος αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για το εγκεφαλικό επεισόδιο, καθώς σχετίζεται με περίπου το 20% των περιστατικών, ενώ η παχυσαρκία τον αυξάνει ακόμη περισσότερο, κατά 64%. Το υπερβολικό σωματικό βάρος συμβάλλει στην εμφάνιση αρτηριακής υπέρτασης, δυσλιπιδαιμίας, καρδιαγγειακών νοσημάτων και σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, καταστάσεις που αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο ισχαιμικού και αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου. Η ρύθμισή του μέσω ισορροπημένης διατροφής και τακτικής σωματικής δραστηριότητας είναι καθοριστική για να μειώσετε τον κίνδυνο.
6. Ακολουθήστε τη μεσογειακή διατροφή
Ένας τρόπος για να ακολουθήσετε μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες και να διατηρήσετε σε υγιή επίπεδα το βάρος σας είναι να υιοθετήσετε το μεσογειακό πρότυπο. Η συγκεκριμένη διατροφή έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού, ειδικά όταν δίνεται έμφαση σε ξηρούς καρπούς και ελαιόλαδο.
7. Κοιμηθείτε καλά
Προσπαθήστε να κοιμάστε επτά έως εννέα ώρες καθημερινά. Ο πολύ λίγος ύπνος μπορεί να οδηγήσει σε υπέρταση, έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό. Ο πολύς ύπνος, ωστόσο, σχετίζεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού, γι’ αυτό προσπαθήστε να παραμείνετε όσο το δυνατόν πιο δραστήριοι για να κοιμάστε όσο το δυνατόν καλύτερα.
8. Δραστηριότητα καθημερινά
Οι επίσημες οδηγίες συνιστούν να αποφεύγετε την παρατεταμένη καθιστική ζωή και να στοχεύετε σε τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης δραστηριότητα ή 75 λεπτά έντονης δραστηριότητας την εβδομάδα. Η άσκηση πρέπει να κατανέμεται ομοιόμορφα σε τέσσερις έως πέντε ημέρες την εβδομάδα ή κάθε μέρα, ενώ θα πρέπει να προτιμώνται δραστηριότητες ενδυνάμωσης τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα.
