Η Ελλάδα αλλάζει τα δεδομένα στο Brain Drain και το αποδεικνύει στην πράξη: για πρώτη φορά μετά από δεκαπέντε χρόνια, περισσότεροι Έλληνες επιστρέφουν στη χώρα απ’ όσους φεύγουν. Το ισοζύγιο μετανάστευσης έγινε θετικό το 2023, με 47.200 επιστροφές έναντι 32.800 αναχωρήσεων. Η είδηση αυτή δεν είναι απλώς αριθμητική, είναι βαθιά πολιτική — και ενδεικτική μιας Ελλάδας που ξανακερδίζει την εμπιστοσύνη των παιδιών της.
«Η Ελλάδα δεν είναι πια μονόδρομος φυγής»
Αυτό το μήνυμα έστειλε ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, από το βήμα του συνεδρίου Brain ReGain στο Μέγαρο Μουσικής. Παρουσία πλήθους νέων επιστημόνων που είτε επέστρεψαν είτε εξετάζουν την επιστροφή, ο Χατζηδάκης έδωσε πολιτικό και ηθικό περιεχόμενο στη μάχη για την αναστροφή του brain drain: «Δεν πρόκειται για στατιστική επιτυχία, αλλά για εθνική υποχρέωση απέναντι στους νέους και τις οικογένειές τους», υπογράμμισε.
Τα στοιχεία της Eurostat που παρουσίασε ήταν αποκαλυπτικά: 400.000 από τους 600.000 Έλληνες που είχαν φύγει στη δεκαετία της κρίσης έχουν επιστρέψει, ανάμεσά τους και πολλοί φοιτητές που ολοκλήρωσαν σπουδές στο εξωτερικό.
Πρωτοβουλίες με αντίκρισμα
Η κυβερνητική στρατηγική, σύμφωνα με τον Χατζηδάκη, βασίστηκε σε συγκεκριμένα και μετρήσιμα μέτρα:
- 50% μείωση φόρου εισοδήματος για 7 χρόνια σε όσους επιστρέφουν.
- Εκδηλώσεις επανασύνδεσης με Έλληνες του εξωτερικού (ReBrain Greece, Career Days ΔΥΠΑ) σε Λονδίνο, Άμστερνταμ και Ντίσελντορφ.
- Αυτόματη αναγνώριση ιατρικών ειδικοτήτων από ΗΠΑ και, σύντομα, και από άλλες χώρες.
Σύμφωνα με σχετική έρευνα, το 49% όσων επέστρεψαν το αποδίδουν στις κρατικές πρωτοβουλίες — μια σημαντική επιβεβαίωση ότι το κράτος μπορεί να γίνει σύμμαχος των πολιτών, όταν υπάρχει βούληση και σχέδιο.
Προϋπόθεση η σταθερότητα και η μεταρρύθμιση
Η επιστροφή των νέων δεν είναι, όμως, αυτονόητη. Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης έθεσε το κρίσιμο ερώτημα: Θα επέστρεφαν αυτοί οι άνθρωποι αν η Ελλάδα παρέμενε όπως το 2015; Η απάντηση είναι σαφής: όχι, εάν δεν υπήρχε ανάπτυξη, μείωση ανεργίας, αύξηση μισθών και μεγάλες επενδύσεις. Η χώρα σήμερα είναι πιο ελκυστική για τους επιστήμονες, πιο ανταγωνιστική για τις επιχειρήσεις, πιο δίκαιη για τους εργαζόμενους.
Παράλληλα, ο Χατζηδάκης σκιαγράφησε τους επόμενους στόχους:
- Πραγματική σύγκλιση με τις πιο ανεπτυγμένες χώρες της Ε.Ε.
- Ενίσχυση νεών τομέων αιχμής με καλές αμοιβές και ποιοτικές συνθήκες.
- Προώθηση της startup visa, αλλά και ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων για συγκράτηση ταλέντων.
- Συνεχή απλούστευση του Δημοσίου, γιατί όπως είπε χαρακτηριστικά, η γραφειοκρατία σε ορισμένες περιπτώσεις «αγγίζει τα όρια της τρέλας».
Όχι άλλος Σίσυφος: Η Ελλάδα δεν γυρίζει πίσω
Η επιστροφή των Ελλήνων από το εξωτερικό δεν είναι προσωρινό φαινόμενο, αλλά στρατηγική επιλογή με βάθος και προοπτική. Ο Κωστής Χατζηδάκης έκλεισε την ομιλία του με ένα σαφές μήνυμα: «Δεν θα ζήσουμε ξανά τον μύθο του Σισύφου. Η Ελλάδα δεν γυρίζει πίσω, η Ελλάδα ανήκει στους νέους της».
Και αυτή τη φορά, δεν είναι σύνθημα. Είναι στοίχημα εθνικής αναγέννησης — που η κοινωνία φαίνεται έτοιμη να κερδίσει.