Ένας από τους πιο αιμοσταγείς εγκληματίες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Κλάους Μπάρμπι, γνωστός και ως «Χασάπης της Λιόν», δεν εξαφανίστηκε μετά τον πόλεμο. Δεν ζούσε απομονωμένος, ούτε αποποιήθηκε το σκοτεινό παρελθόν του. Αντιθέτως, όπως αποκαλύπτει νέα έρευνα του γερμανικού περιοδικού Der Spiegel, έπαιξε καταλυτικό ρόλο στη δημιουργία των καρτέλ ναρκωτικών στη Λατινική Αμερική, λειτουργώντας ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε στρατιωτικά καθεστώτα και το οργανωμένο έγκλημα.
Από τη Γκεστάπο στη Βολιβία: Η άλλη «μετανάστευση» των ναζί
Μετά την πτώση του Τρίτου Ράιχ, ο Μπάρμπι —καταζητούμενος για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας— διέφυγε το 1951 στη Βολιβία μέσω των διαβόητων «ratlines» που οργάνωσαν δίκτυα καθολικών και πρώην αξιωματούχων των ναζί. Εκεί, αναδύθηκε σταδιακά ως σύμβουλος σε θέματα καταστολής για λογαριασμό διαδοχικών αυταρχικών κυβερνήσεων και έφτασε να ελέγχει ανεπίσημα τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας, όπως παραδέχθηκε σε ντοκιμαντέρ ο πρώην υπουργός Εσωτερικών της Βολιβίας Γκουστάβο Σάντσες.
Ο «Άλτμαν» και ο Σουάρες: Η συμμαχία που γιγάντωσε την κοκαΐνη
Με ψευδώνυμο Κλάους Άλτμαν, ο Μπάρμπι γνωρίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’70 με τον Ρομπέρτο Σουάρες, τον αποκαλούμενο «βασιλιά της κοκαΐνης», και ανέλαβε ρόλο συμβούλου ασφαλείας. Το Der Spiegel, με πρόσβαση σε αρχεία της CIA και του αμερικανικού Κογκρέσου, αναφέρει πως ο Μπάρμπι ήταν αυτός που διασύνδεσε το καρτέλ του Σουάρες με στρατιωτικά καθεστώτα, αλλά και με τον Κολομβιανό Πάμπλο Εσκομπάρ και το καρτέλ του Μεντεγίν.
Η κοκαΐνη διοχετευόταν στις ΗΠΑ, ενώ τα έσοδα ενίσχυαν τον εξοπλισμό των πραξικοπηματιών στη Βολιβία, με αποκορύφωμα το αιματηρό πραξικόπημα του 1980.
Ναζί, πραξικοπηματίες και… «Σύζυγος του Θανάτου»
Η έρευνα φωτίζει τις σχέσεις των εμπόρων ναρκωτικών με νεοναζιστικές ομάδες μισθοφόρων, όπως η «Σύζυγος του Θανάτου», που δρούσε υπό τη στέγη του «Κλαμπ Βαυαρία», με σύμβολα και παραδόσεις του Τρίτου Ράιχ. Όπως αποκαλύπτεται, τα χρήματα των ναρκωτικών χρησιμοποιήθηκαν για να στηριχτεί ένα καθεστώς που λειτουργούσε με ναζιστικά αντανακλαστικά, συνδυάζοντας τρομοκρατία, καταστολή και διαφθορά.
Η CIA γνώριζε – αλλά δεν παρενέβη
Σύμφωνα με το Der Spiegel, η CIA είχε πλήρη εικόνα της δράσης του Μπάρμπι και της σχέσης του με τα ναρκοκαρτέλ, αλλά δεν παρενέβη, πιθανότατα εξαιτίας των αντικομμουνιστικών συμφερόντων της εποχής και της ανάγκης να ελέγξει την «κόκκινη απειλή» στη Νότια Αμερική.
Η ειρωνεία της ιστορίας και η παράλληλη τραγωδία
Ένα στοιχείο που σοκάρει είναι ότι η σύζυγος του Σουάρες ήταν εβραϊκής καταγωγής, ενώ η θεία της είχε εκτοπιστεί σε στρατόπεδο συγκέντρωσης από τον ίδιο τον Μπάρμπι. Αυτή η τραγική ειρωνεία προσθέτει βάθος και φρίκη σε μια υπόθεση που δείχνει πώς τα φαντάσματα του ναζισμού μεταλλάχθηκαν σε παγκόσμιας κλίμακας οργανωμένο έγκλημα.
Η πτώση και η δίκη
Το 1983, μετά από προσπάθειες δεκαετιών, ο Μπάρμπι εντοπίζεται από το ζεύγος Κλάρσφελντ και εκδίδεται στη Γαλλία. Καταδικάζεται σε ισόβια για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και πεθαίνει το 1991 στις φυλακές της Λυών.
Η παρακαταθήκη του όμως συνεχίζει να στοιχειώνει: όχι μόνο ως σφαγέας του πολέμου, αλλά και ως καθοριστικός αρχιτέκτονας της διαπλοκής ναζισμού, ναρκωτικών και διεθνούς παρακράτους.
