Σαφές στίγμα για τον παγκόσμιο ρόλο της Ελλάδας ως ναυτικού έθνους και σταθερού πυλώνα ασφάλειας έδωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, προεδρεύοντας στη συζήτηση υψηλού επιπέδου του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη θαλάσσια ασφάλεια, στο πλαίσιο της ελληνικής προεδρίας. Μιλώντας παρουσία του Γενικού Γραμματέα Αντόνιο Γκουτέρες, ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε ότι η Ελλάδα θα παραμείνει “θεματοφύλακας” της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και της UNCLOS.
Η θάλασσα ως ταυτότητα και γεωπολιτικό κεφάλαιο
Αναγνωρίζοντας ότι πάνω από το 80% του παγκόσμιου εμπορίου διακινείται δια θαλάσσης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε τη σημασία της ελευθερίας ναυσιπλοΐας όχι μόνο για την οικονομική σταθερότητα αλλά και για την ειρήνη και τη συνεργασία ανάμεσα στους λαούς. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «για εμάς τους Έλληνες, η θάλασσα ήταν πάντα κομμάτι της ταυτότητάς μας».
Η παρέμβαση του πρωθυπουργού συνέδεσε το παρελθόν με το μέλλον: από την ιστορική ναυτοσύνη των Ελλήνων έως τη σημερινή πρωτοκαθεδρία της Ελλάδας στον παγκόσμιο εμπορικό στόλο, αναδεικνύοντας το χρέος της χώρας να συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωση των διεθνών κανόνων που προστατεύουν τη θαλάσσια ασφάλεια.
Έξι πυλώνες για παγκόσμιες λύσεις
Ο κ. Μητσοτάκης παρουσίασε έξι άξονες στους οποίους πρέπει να στηριχθεί η διεθνής συνεργασία για την ασφάλεια στη θάλασσα:
- Βελτίωση της θαλάσσιας επίγνωσης και ανταλλαγής πληροφοριών με αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και τεχνητής νοημοσύνης.
- Καταπολέμηση των παράνομων πρακτικών όπως η παραβίαση κυρώσεων, οι σκιώδεις στόλοι και η παράνομη νηολόγηση.
- Ανάπτυξη ικανοτήτων επιβολής νόμου, ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας στα λιμάνια και διασφάλιση της ηλεκτρικής και ψηφιακής συνδεσιμότητας μέσω υποθαλάσσιων καλωδίων.
- Ενίσχυση του διεθνούς νομικού πλαισίου, με επίκεντρο την πλήρη εφαρμογή της UNCLOS.
- Αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων, από τη ρύπανση έως τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
- Προστασία των ναυτικών, που αποτελούν τον ανθρώπινο πυλώνα της θαλάσσιας οικονομίας.
Η Ελλάδα ως πρότυπο δέσμευσης
Ο πρωθυπουργός επανέλαβε τη σταθερή στήριξη της Ελλάδας στο Δίκαιο της Θάλασσας και υπογράμμισε την ελληνική συμμετοχή στις ναυτικές επιχειρήσεις της Ε.Ε., όπως η ASPIDES, η ATALANTA και η IRINI, που συμβάλλουν στην ασφάλεια σε περιοχές κρίσης όπως η Ερυθρά Θάλασσα.
Επιπλέον, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε ειδική αναφορά στον κομβικό ρόλο της Ελλάδας στην προστασία της ηλεκτρονικής και ενεργειακής διασυνδεσιμότητας μέσω υποθαλάσσιων καλωδίων, τονίζοντας ότι η ασφάλεια αυτών των υποδομών είναι προϋπόθεση για την οικονομική βιωσιμότητα και την τεχνολογική πρόοδο.
Αναγνώριση από τα Ηνωμένα Έθνη
Κατά την παρουσία του στη Νέα Υόρκη, ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε και συνάντηση με τον Αντόνιο Γκουτέρες, στην οποία συζητήθηκαν οι προτεραιότητες της ελληνικής προεδρίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας, οι διεθνείς εξελίξεις και το Κυπριακό. Ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε την πλήρη στήριξή του στις προσπάθειες επανέναρξης των συνομιλιών και συνεχάρη τον ΓΓ για τον επαναδιορισμό της María Angela Holguín Cuéllar.
Η έκθεση “Θάλαττα” και το πολιτισμικό αποτύπωμα της ναυτοσύνης
Στο περιθώριο των εργασιών, ο πρωθυπουργός εγκαινίασε την έκθεση ζωγραφικής “Θάλαττα” στην έδρα του ΟΗΕ, με πίνακες σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών από τη συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης. Η έκθεση αναδεικνύει τη διαχρονική σχέση του ελληνισμού με τη θάλασσα, όχι μόνο ως οικονομικό πόρο αλλά και ως σύμβολο πολιτισμού, επικοινωνίας και ελευθερίας.
Στον σύντομο χαιρετισμό του, ο πρωθυπουργός τόνισε: «Όλες οι ήπειροι συνδέονται μέσω των ωκεανών. Βασιζόμαστε στις θάλασσες για την εύρυθμη λειτουργία των οικονομιών μας, αλλά και για την ειρήνη και τη συνεργασία μεταξύ των λαών». Όπως είπε, «δεν υπάρχει καλύτερο μέρος για να εκθέσουμε αυτό το μήνυμα από την έδρα των Ηνωμένων Εθνών, που έχουν στόχο να ενώσουν την ανθρωπότητα».
Διεθνές μήνυμα αξιοπιστίας και ειρήνης
Η παρέμβαση Μητσοτάκη στον ΟΗΕ, εν μέσω κρίσιμων γεωπολιτικών συγκυριών, δεν ήταν μόνο τεχνική ή διπλωματική. Ήταν μία παγκόσμια πολιτική δήλωση ότι η Ελλάδα έχει τον θεσμικό και πολιτισμικό ρόλο να συνεισφέρει στη σταθερότητα του διεθνούς συστήματος. Όπως σημείωσε: «Η Ελλάδα δεν είναι απλώς η χώρα με τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο στον κόσμο. Είναι ένας αξιόπιστος παίκτης, μια γέφυρα ανάμεσα σε ηπείρους, πολιτισμούς και συμφέροντα».
Η ανάληψη της προεδρίας του Συμβουλίου Ασφαλείας για τον μήνα Μάιο 2025 δεν είναι απλώς συμβολική. Είναι μια ευκαιρία για τη χώρα να καταγράψει ενεργό και δημιουργικό αποτύπωμα στον πυρήνα του διεθνούς συστήματος, μεταφέροντας αξίες, λύσεις και εμπειρία που προκύπτουν από τη γεωγραφία και την ιστορία της. Η Ελλάδα δηλώνει παρούσα, με λόγο και έργο, σε όλα τα μέτωπα.
