Διψήφιο προβάδισμα της Νέας Δημοκρατίας και ηγεμονία Μητσοτάκη καταγράφουν οι δύο μεγάλες δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας, η πρώτη από τη MRB για το Open και η δεύτερη από την Pulse για τον ΣΚΑΪ.
Χρήστος Μυτιλινιός
Η πρώτη εμφανίζει τη ΝΔ 14,1 μονάδες μπροστά από τη δεύτερη Πλεύση Ελευθερίας με αναγωγή επί των έγκυρων, ενώ η δεύτερη δίνει προβάδισμα 15,5 μονάδων, με την Πλεύση να είναι ισόπαλη πλέον με το ΠΑΣΟΚ στην εκτίμηση ψήφου.
Το μήνυμα, ωστόσο, είναι διπλό: ο Μητσοτάκης παραμένει κυρίαρχος στο κέντρο και στους άνω των 45 ετών, αλλά το πολιτικό ρεύμα στις νεότερες ηλικίες έχει αντισυστημικό χαρακτήρα, με ηγεμονία Κωνσταντοπούλου και δυναμική ανόδου για κόμματα διαμαρτυρίας.
Η ΝΔ με σταθερό προβάδισμα αλλά… φθαρμένη
Στην πρόθεση ψήφου με αναγωγή, η MRB καταγράφει τη ΝΔ στο 29,7%, ενώ η Pulse την υπολογίζει στο 29%, πάνω δηλαδή από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών του 2024 (28,3%). Σε αμφότερες τις έρευνες, το κυβερνών κόμμα διατηρεί την πρώτη θέση με διαφορά ασφαλείας, ωστόσο δεν εντοπίζεται ούτε ενθουσιασμός, ούτε αποδοχή έργου.
Αντιθέτως, κυριαρχούν τα αισθήματα οργής (44,3%) και απογοήτευσης (43,8%), ενώ τα δύο βασικά ζητήματα που «καίνε» τους πολίτες είναι η ακρίβεια (48,6%) και η δημόσια υγεία (24,8%). Το 77,2% πιστεύει ότι η κυβέρνηση δεν κάνει ό,τι μπορεί για την αποκάλυψη της αλήθειας στα Τέμπη, στοιχείο με ισχυρό φορτίο, που πλήττει την ηθική εικόνα του κράτους.
Η Πλεύση στη δεύτερη θέση: κύμα ή κόπωση;
Το εντυπωσιακό φαινόμενο της Πλεύσης Ελευθερίας καταγράφεται με 15,6% από την MRB και 13,5% από την Pulse, με τους περισσότερους νέους ηλικίας 17–34 ετών να την επιλέγουν ως πρώτη ή δεύτερη προτίμηση. Σε αυτά τα ηλικιακά γκρουπ, η ΝΔ μένει κάτω από το 12%, γεγονός που φανερώνει χαμηλή διείσδυση του κυβερνητικού λόγου στα κοινωνικά στρώματα που βιώνουν εντονότερα την ανασφάλεια, τη φτώχεια ή την ανεργία.
Το πρόβλημα είναι διαγενεακό: η Πλεύση προηγείται σταθερά στους νέους, ενώ το ΠΑΣΟΚ εμφανίζεται ως δεύτερη δύναμη στη δεξαμενή αυτή, ξεπερνώντας και το ΚΚΕ, και τον ΣΥΡΙΖΑ. Η ΝΔ διατηρεί διευρυμένο ποσοστό μόνο στους 55+, με 38,2% στην MRB στους άνω των 65.
Η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ – Πολλαπλά ρήγματα
Ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να βρίσκεται σε δημοσκοπική κατάρρευση, με 4,2% στην πρόθεση ψήφου (MRB) και 5,5% με αναγωγή, ενώ και στην Pulse καταγράφει πτωτική πορεία. Το μήνυμα είναι σαφές: η κρίση ταυτότητας είναι βαθύτερη από την εκλογική επίδοση.
Ταυτόχρονα, κόμματα όπως η Ελληνική Λύση και το ΚΚΕ χάνουν μέρος της απήχησής τους, ειδικά μετά τις ευρωεκλογές, με την πρώτη να φτάνει το 10,7%, αλλά χωρίς να σημειώνει περαιτέρω δυναμική, και το ΚΚΕ να σταθεροποιείται περί το 8,5%, σε ένα ταβάνι δύσκολα υπερβατό.
Η Νέα Αριστερά, η Φωνή Λογικής και τα μικρότερα κόμματα παλεύουν στο όριο της κοινοβουλευτικής επιβίωσης, χωρίς ωστόσο να έχουν εγκαταλείψει τις ελπίδες για είσοδο.
Άρση μονιμότητας και θεσμικές αλλαγές
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι τοποθετήσεις των πολιτών σε θεσμικά ζητήματα. Η προαναγγελθείσα πρόταση Μητσοτάκη για άρση της μονιμότητας στο Δημόσιο φαίνεται να βρίσκει ανταπόκριση, τουλάχιστον υπό προϋποθέσεις: το 39,8% την αποδίδει σε πολιτική σκοπιμότητα, ενώ το 22,8% τη συνδέει με την ανάγκη καλύτερου ελέγχου στη δημόσια διοίκηση. Τα ποσοστά αποδοχής, αν και επιφυλακτικά, φανερώνουν ένα ήπιο φιλομεταρρυθμιστικό κλίμα.
Εξίσου εντυπωσιακή είναι η διακομματική αποδοχή της ιδέας οι υπουργοί να δικάζονται απευθείας από φυσικό δικαστή και όχι μέσω της Βουλής, δείγμα ευρύτερης απαξίωσης των κομματικών μηχανισμών και της βουλευτικής ασυλίας.
Η Γάζα, οι ελληνοτουρκικές και το casus belli
Στο διεθνές πεδίο, η στάση της κυβέρνησης για τον πόλεμο στη Γάζα συναντά αντίδραση: το 64,9% των πολιτών διαφωνεί με την έως τώρα πολιτική, καταδεικνύοντας μια μετατόπιση της κοινής γνώμης προς πιο ειρηνικές ή ουδέτερες θέσεις, ιδίως σε νεότερες ηλικίες.
Την ίδια στιγμή, το 56% διαφωνεί με τη συμμετοχή της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή άμυνα, ενώ το 54% θεωρεί την άρση του casus belli ως θετικό πρώτο βήμα, εφόσον ακολουθηθεί από επιπλέον κινήσεις καλής θέλησης.
Μια σταθερή αλλά εύθραυστη πρωτιά
Η ΝΔ διατηρεί τον πρώτο λόγο. Αλλά δεν πείθει, δεν εμπνέει και δεν εκπροσωπεί πλέον με τον ίδιο τρόπο το σύνολο των κοινωνικών τάξεων. Το ΠΑΣΟΚ ανεβαίνει ήσυχα, η Πλεύση σαρώνει στους νέους, και τα κόμματα διαμαρτυρίας αποκτούν ρόλο ρυθμιστή.
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξακολουθεί να θεωρείται καταλληλότερος για Πρωθυπουργός, αλλά το 23,4% της MRB δείχνει ότι κυβερνά χωρίς πολιτική ηγεμονία. Μπροστά του έχει μια σύνθετη εξίσωση: να διατηρήσει το κέντρο χωρίς να χάσει τους δεξιούς του συμμάχους και ταυτόχρονα να ξανακερδίσει την κοινωνική εμπιστοσύνη που αποδοκιμάζει αλλά δεν εναλλακτικοποιείται.
Η Ελλάδα δείχνει να κυβερνιέται σταθερά, αλλά σκέφτεται… αλλιώς. Κι αυτό μπορεί να μην είναι ορατό στην κορυφή, αλλά κάνει ήδη θόρυβο στη βάση.
