Ένα από τα πλέον φιλόδοξα ενεργειακά εγχειρήματα του 21ου αιώνα βρίσκεται ήδη σε τροχιά υλοποίησης στην Κίνα. Μετά από πολυετή γεωλογική έρευνα, η χώρα ανακοίνωσε την ανακάλυψη τεράστιων αποθεμάτων θορίου, ενός εναλλακτικού πυρηνικού καυσίμου, το οποίο θα μπορούσε — υπό όρους — να αλλάξει τον παγκόσμιο χάρτη της ενέργειας.
Τι είναι το θόριο και γιατί θεωρείται «παιχνίδι αλλαγής»
Το θόριο είναι ένα ραδιενεργό στοιχείο, λιγότερο γνωστό από το ουράνιο, αλλά με πολλαπλά πλεονεκτήματα:
-
Παράγει λιγότερα πυρηνικά απόβλητα
-
Είναι πιο άφθονο στη φύση
-
Δεν μπορεί εύκολα να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή πυρηνικών όπλων
-
Είναι κατάλληλο για χρήση σε αντιδραστήρες τηγμένου άλατος (molten salt reactors), που θεωρούνται ασφαλέστεροι και αποδοτικότεροι
Η Κίνα κατέχει σήμερα τα μεγαλύτερα γνωστά αποθέματα θορίου στον κόσμο, σύμφωνα με τη South China Morning Post, με το μεγαλύτερο πεδίο να βρίσκεται στην περιοχή Bayan Obo της Εσωτερικής Μογγολίας.
Το σχέδιο της Κίνας: Από την ανακάλυψη στην αξιοποίηση
Οι κινεζικές αρχές, σε συνεργασία με κρατικά ερευνητικά ινστιτούτα, προχωρούν στην προσαρμογή εργοστασίων για την κατασκευή πειραματικών αντιδραστήρων θορίου, με πρώτο ορόσημο τη λειτουργία ενός μονάδας έως το 2029. Στόχος είναι να δοκιμαστεί πιλοτικά η τεχνολογία σε ελεγχόμενο περιβάλλον, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για ευρεία ενεργειακή εφαρμογή.
Αν και προς το παρόν το θόριο παραμένει πυρηνικό καύσιμο του μέλλοντος, η Κίνα φαίνεται αποφασισμένη να επενδύσει μακροπρόθεσμα, βλέποντας σε αυτό μια ευκαιρία ενεργειακής αυτονομίας.
Γιατί δεν είναι «απεριόριστη» η ενέργεια
Παρά τους εντυπωσιακούς τίτλους περί «ενέργειας για 60.000 χρόνια», οι ειδικοί διευκρινίζουν:
-
Η αξιοποίηση του θορίου δεν είναι ακόμη εμπορικά διαθέσιμη
-
Η επεξεργασία του απαιτεί ειδικές συνθήκες, τεχνογνωσία και τεράστια κεφάλαια
-
Η αποτελεσματικότητα και η διάρκεια ζωής των αντιδραστήρων δεν έχουν επιβεβαιωθεί σε πραγματικές συνθήκες λειτουργίας
Αναλυτές εκτιμούν ότι το σχέδιο της Κίνας είναι εξαιρετικά φιλόδοξο, αλλά ακόμα σε πρώιμο στάδιο. Το γεωπολιτικό του αποτύπωμα, ωστόσο, είναι ήδη αισθητό, καθώς ενισχύει τη θέση του Πεκίνου στον παγκόσμιο διάλογο για την ενεργειακή μετάβαση.
Ποιο είναι το μήνυμα για τη Δύση
Ενώ οι χώρες της Δύσης επενδύουν κυρίως σε ΑΠΕ και υδρογόνο, η Κίνα φαίνεται να επιλέγει έναν τρίτο δρόμο πυρηνικής τεχνολογίας. Αν η πειραματική φάση πετύχει, ενδέχεται να δούμε μια νέα γενιά πυρηνικών μονάδων βασισμένη στο θόριο εντός της επόμενης δεκαετίας.
Για την παγκόσμια ενεργειακή κοινότητα, η πρόκληση είναι διπλή: να μελετήσει τις δυνατότητες του θορίου, χωρίς να παρασυρθεί από τεχνολογικές υπερβολές, και ταυτόχρονα να διασφαλίσει ότι η νέα πυρηνική τεχνολογία δεν θα λειτουργήσει ως εργαλείο γεωπολιτικής κυριαρχίας.
