Σε μια σπάνια και ιστορικής σημασίας κίνηση, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Aγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, φέρεται να έχει υποδείξει τρεις κορυφαίους σιίτες κληρικούς ως πιθανούς διαδόχους του, σε περίπτωση που χάσει τη ζωή του κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης με το Ισραήλ.
Σύμφωνα με τρεις Ιρανούς αξιωματούχους που επικαλούνται οι New York Times, η πρόταση αυτή έχει ήδη κοινοποιηθεί στο Συμβούλιο των Ειδικών – το όργανο που είναι θεσμικά υπεύθυνο για την επιλογή του ανώτατου ηγέτη της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Η απόφαση του Χαμενεΐ εκλαμβάνεται ως προληπτικό βήμα για τη διασφάλιση της πολιτειακής συνέχειας, σε μια περίοδο αυξανόμενης αστάθειας και κινδύνου στοχευμένων επιθέσεων εναντίον της ηγεσίας.
Για πρώτη φορά στα χρονικά του Ιράν
Πρόκειται για την πρώτη φορά από την ίδρυση της Ισλαμικής Δημοκρατίας που εν ενεργεία ηγέτης παρέχει θεσμική καθοδήγηση για την επόμενη μέρα.Η διαδικασία επιλογής ανώτατου ηγέτη στο Ιράν είναι συνήθως μακρά και πολυσύνθετη, με έντονο παρασκήνιο στους κόλπους των ισχυρών κληρικών. Ωστόσο, αυτή τη φορά, ο Χαμενεΐ φέρεται να έχει ζητήσει άμεση και αποφασιστική δράση, προκειμένου να αποφευχθεί πολιτικό κενό σε περίπτωση αιφνίδιας απώλειάς του.
Αξιοσημείωτο είναι ότι από τη λίστα των τριών δεν περιλαμβάνεται ο γιος του, Μοτζταμπά Χαμενεΐ, ο οποίος κατά το παρελθόν είχε θεωρηθεί φαβορί για τη διαδοχή.
Οι ίδιες πηγές τονίζουν πως το κύριο κριτήριο επιλογής ήταν η διασφάλιση της σταθερότητας του κράτους και η συνέχιση του θεσμού του Βελιγιατί Φακίχ – του απόλυτου θρησκευτικού και πολιτικού αξιώματος του Ιράν. Ο 85χρονος Χαμενεΐ, που ηγείται της χώρας εδώ και 35 χρόνια, διατηρεί απόλυτο έλεγχο σε στρατό, δικαιοσύνη, κυβέρνηση και κοινοβούλιο.
Όπως δήλωσε ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Βάλι Νασρ: «Το γεγονός ότι υπάρχουν ήδη ονόματα, και μάλιστα εν ζωή του ηγέτη και εν μέσω πολέμου, δείχνει όχι μόνο τη σοβαρότητα της κατάστασης, αλλά και τη θεσμική ωριμότητα ενός καθεστώτος που δεν θέλει να χάσει τον έλεγχο σε καμία περίπτωση».
Παρότι τα ονόματα των υποψηφίων δεν έχουν διαρρεύσει επίσημα, η ανακοίνωση στο εσωτερικό του ιρανικού συστήματος έχει θέσει σε κίνηση τους μηχανισμούς διαδοχής και τις σχετικές διαδικασίες προετοιμασίας.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται ενώ η σύγκρουση με το Ισραήλ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, με την Τεχεράνη να δέχεται συνεχείς επιθέσεις και το Ιράν να εκφράζει ανοιχτά την ανησυχία του για ενδεχόμενη εμπλοκή των ΗΠΑ – οι οποίες διαθέτουν τη στρατιωτική ισχύ για πλήγματα ακόμη και σε βαριά προστατευμένες εγκαταστάσεις όπως το Φορντό.
Ο Χαμενεΐ φέρεται ήδη να έχει μεταφερθεί σε αυστηρά φυλασσόμενο και προστατευμένο σημείο, αποφεύγοντας κάθε ψηφιακή επικοινωνία και διατηρώντας επαφή μόνο μέσω φυσικών διαμεσολαβητών του στενού του κύκλου.
