Πώς δικαιολογεί την ύπαρξή του
Στον εντοπισμό ξυλόλιου σε 12 δείγματα προχώρησε το Γενικό Χημείο του Κράτους, το οποίο παρέδωσε την έκθεσή του για το δυστύχημα των Τεμπών στον Ανακριτή στις 29 Αυγούστου.
Όπως αναφέρει το Larissanet.gr, πρόκειται για 28 δείγματα τα οποία ελήφθησαν καθ’ υπόδειξιν της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού από διάφορα συντρίμμια των αμαξοστοιχιών στο Κουλούρι τον Μάρτιο.
Σε 12 από αυτά τα δείγματα εντοπίστηκαν ίχνη ξυλολίου – και άλλοι αρωματικοί υδρογονάνθρακες- με το Γενικό Χημείο του Κράτους στις σημειώσεις του να αναφέρει για κάθε δείγμα ξυλολίου μεταξύ άλλων πως υφίσταται συνήθως ως οργανικός διαλύτης και αποτελεί παραπροϊόν καύσης των πολυεστερικών ρητινών και ως ενδιάμεσο προϊόν για την παραγωγή χρωστικών.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που το ΓΧΚ αντιμετωπίζει ίχνη ξυλολίου από τα συντρίμμια των αμαξοστοιχιών. Η πρώτη δειγματοληψία πραγματοποιήθηκε στις 29 Μαρτίου του 2023 και οι αναλύσεις, όπου αναφέρεται για πρώτη φορά ξυλόλιο, συμπεριλήφθηκαν στην δικαστική πραγματογνωμοσύνη που παραδόθηκε στον εφέτη ανακριτή το καλοκαίρι του 2023.
Τον Αύγουστο του 2023 πραγματοποιείται συνέντευξη Τύπου στην ΕΣΗΕΑ από την ΕΔΑΠΟ(Επιτροπή Διερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγματογνωμόνων Οικογενειών) όπου για πρώτη φορά γίνεται λόγος για «ανάφλεξη άγνωστης καύσιμης ύλης που δημιούργησε τεράστια φωτιά» με την προσοχή το επόμενο διάστημα να στρέφεται στο ξυλόλιο, ως υλικό που χρησιμοποιείται και στη νόθευση καυσίμων.
Συνολικά από τον Μάρτιο του 2023 μέχρι και τον Μάρτιο του 2025 λήφθηκαν 211 δείγματα και σε 27 είχε εντοπιστεί ξυλόλιο ή ίχνη ξυλολίου.
Μάλιστα τα ευρήματα από τις αναλύσεις του ΓΧΚ αποτέλεσαν αντικείμενο των ερωτημάτων που έθεσε ο εφέτης ανακριτής τον Μάρτιο του 2024 στον καθηγητή χημικό-μηχανικό του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Δημήτρη Καρώνη στο πλαίσιο της δικαστικής πραγματογνωμοσύνης που θα προετοίμαζε ο τελευταίος.
Στην πραγματογνωμοσύνη του που παραδόθηκε στον εφέτη ανακριτή τον Μάιο του 2025 αναφέρει αρχικά πως «Έγινε προσπάθεια σχολιασμού των αποτελεσμάτων του ΓΧΚ σε σχέση με ευρήματα από τη βιβλιογραφία , όσο αυτό ήταν εφικτό…είναι τρομερά δύσκολο να βρεθούν βιβλιογραφικά δεδομένα που να έχουν άμεση συσχέτιση με τις συνθήκες που επικράτησαν στο τραγικό συμβάν, επομένως σε αρκετές περιπτώσεις μπορούν να θεωρηθούν ως ένδειξη και τίποτε περισσότερο» και στη συνέχεια προχωρά σε σχολιασμό των ευρημάτων του ΓΧΚ.
Ακολούθως ο κ. Καρώνης απαντά στα έξι ερωτήματα που θέτει ο ανακριτής με τα τέσσερα εξ αυτών να αφορούν τις αναλύσεις του ΓΧΚ.
Στην πρώτη ερώτηση: «Δικαιολογούνται τα ευρήματα των αναλύσεων του ΓΧΚ από την ίδια τη σύσταση των υλικών των δειγμάτων που αναλύθηκαν;» ο κ. Καρώνης αναφέρει πως υπάρχει δυσκολία να υπάρξει μια σαφής απάντηση στο ερώτημα καθώς δεν υπάρχει διεθνή βιβλιογραφία για κάποια από τα δείγματα. «Για παράδειγμα, τα διμεθυλοσιλοξάνια μπορούν εύκολα να συσχετιστούν με το έλαιο σιλικόνης που διέρρευσε στο έδαφος μετά τη ρήξη του περιβλήματος των μετασχηματιστών λόγω της πρόσκρουσης. Αυτό το εύρημα, όμως, δεν σχετίζεται με τη φυσιολογική σύσταση ενός δείγματος πάνω στο οποίο βρέθηκε έλαιο σιλικόνης, είτε αυτό είναι χώμα, είτε ξύλο, είτε μέταλλο. Μονοαρωματικοί υδρογονάνθρακες βρέθηκαν σε δείγματα εδάφους και σε διάφορα αντικείμενα που αναλύθηκαν κατά τη διάρκεια της διερεύνησης. Μονοαρωματικοί υδρογονάνθρακες μπορεί να σχηματιστούν κατά τη διάρκεια της καύσης και να βρεθούν στο έδαφος, αλλά μπορεί επίσης να προέρχονται και από βιολογική δραστηριότητα. Σε δείγματα ξύλου ανιχνεύθηκαν ενώσεις που αποτελούν φυσικά συστατικά του ξύλου, αλλά και ενώσεις που χαρακτηρίζονται ως ρυπαντές (π.χ. μονοαρωματικοί υδρογονάνθρακες σε κάποιες περιπτώσεις)» αναφέρει ο κ. Καρώνης.
Στην ερώτηση «αν δικαιολογούνται τα ευρήματα των αναλύσεων του ΓΧΚ από τα φορολογικά και λοιπά στοιχεία-έγγραφα φόρτωσης της εμπορικής αμαξοστοιχίας» απαντά πως: «λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω και κυρίως το γεγονός ότι πλην ενός όλα τα εμπορευματοκιβώτια βρέθηκαν σφραγισμένα και επίσης κανένα από τα εμπορευματοκιβώτια δεν έχει ίχνη φωτιάς, τα αποτελέσματα των αναλύσεων του ΓΧΚ δεν μπορούν να συσχετιστούν με το περιεχόμενο της εμπορικής αμαξοστοιχίας». Να σημειωθεί πως τα εμπορευματοκιβώτια αποσφραγίστηκαν παρουσία Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας και όπως αναφέρεται στην σχετική έκθεση αυτοψίας περιείχαν ζωοτροφές, αντιβιοτικό ζωοτροφών, φρούτα, μπύρες, ηλεκτρολογικό υλικό ενώ τα δύο τελευταία ήταν κενά. Το εμπορευματοκιβώτιο που υπέστη υλικές ζημιές είχε επίσης ζωοτροφές.
Στην ερώτηση «αν δικαιολογούνται τα ευρήματα των αναλύσεων του ΓΧΚ απο τα υλικά κατασκευής των συγκρουσθείσων επιβαταμαξών, φορταμαξών και ηλεκτραμαξών» ο κ. Καρώνης επισημαίνει αρχικά πως δεν υπάρχει καταγραφή των υλικών κατασκευής των ηλεκτραμαξών, των επιβαταμαξών και των φορταμαξών και η κατ’εκτίμιση απάντηση του στηρίζεται με βάση τα υλικά που «λογικά υπάρχουν σε τέτοιου είδους κατασκευές». Στη συνέχεια αναφέρει πως το κύριο υλικό κατασκευής όλων των ανωτέρω είναι ο χάλυβας ο οποίος φέρει εξωτερική επίστρωση με χρώμα. «Τα χρώματα αποτελούνται από ρητίνες(ως συνδετικό υλικό), πιγμέντα(χρωστικές), διαλύτες(ως φορέα για τη χρωστική και τη ρητίνη) και πρόσθετα. Κατά την εφαρμογή του χρώματος ο διαλύτης εξατμίζεται και απομακρύνεται σχεδόν στο σύνολο του, περαν κάποιων μικροποσωτήτων που εγκλωβίζονται στη ρητίνη. Στο χώρο της ηλεκτράμαξας υπάρχουν καλωδιώσεις, διακόπτες, πλακέτες και άλλος ηλεκτρολογικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός που περιέχει πολυμερή υλικά…(σ.σ.στη συνέχεια αναφέρει τα υλικά της επιβατικής)…. Οι φορτάμαξες πέραν της μεταλλικής κατασκευής διαθέτουν και ξύλινες επιφάνειες. Πολλά απο αυτά τα είδη και αντικείμενα συμμετείχαν στην πυρκαγιά που εκδηλώθηκε μετά τη σύγκρουση των αμαξοστοιχιών. Κατά την καύση των πολυμερών εκπέμπονται διάφορες ενώσεις της κατηγορίας των πτητικών οργανικών ενώσεων όπως μονοαρωματικοί υδρογονάνθρακες, πτητικές αλδεύδες και κετόνες όπως επίσης και πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες. Αντίστοιχες κατηγορίες ενώσεων έχουν ανιχνευθεί στις αναλύσεις που διεξήγαγε το ΓΧΚ, οπότε είναι πιθανόν κάποιες από τις παρατηρηθείσες ενώσεις να οφείλονται στην καύση αυτών των υλικών».
Η τέταρτη ερώτηση αφορούσε τον εντοπισμό ελαίου σιλικόνης στα δείγματα του ΓΧΚ.
Θυμίζουμε πως το πόρισμα της ΔΑΕΕ δηλαδή η έκθεση αυτοψίας της Πυροσβεστικής παραδόθηκε στον ανακριτή στις 28 Αυγούστου. Τα αποτελέσματα του ΓΧΚ παραδόθηκαν στις 29, μια μέρα μετά. Την ίδια στιγμή ξεκίνησαν οι επιδόσεις της γνωστοποίησης του πέρατος της κύριας ανάκρισης με μερικούς συγγενείς θυμάτων να αντιδρούν έντονα για το, κατά τους ίδιους, αιφνιδιαστικό κλείσιμο της ανάκρισης. Μάλιστα ο σύζυγος της Λαρισαίας Βασιλικής Χλωρού που έχασε τη ζωή της στο δυστύχημα, κατέθεσε μήνυση.
Να σημειωθεί πως από τη στιγμή που η δικογραφία διαβιβαστεί στον εισαγγελέα εφετών, ο τελευταίος αν το κρίνει μπορεί να παραγγείλει περαιτέρω ανακριτικές πράξεις.
