Ρεπορτάζ Αγγελική Κριαρίδου
Στην οδό Ολυμπίου Διαμαντή «μεγάλωσε» ο κύριος Τάσος Καραπαναγιωτίδης, μέσα από την επιχείρηση χονδρικού εμπορίου που διατηρούσε από το 1955 η οικογένειά του. Ο ίδιος, ο οποίος είναι ιστορικός, μιλώντας στην Karfitsa, ξεδίπλωσε την μακραίωνη διαδρομή της οδού.
Ξεκινώντας από τη Βυζαντινή εποχή, γύρω στο 322, ο κύριος Καραπαναγιωτίδης ανέφερε πως στην περιοχή είχε κατασκευαστεί από το Μέγα Κωνσταντίνο ένα τεχνητό λιμάνι, ο Σκαπτός Λιμένας, ο οποίος μάλιστα είχε χωρητικότητα χιλίων γαλερών. Το λιμάνι έφτανε από την περιοχή που βρίσκεται σήμερα η Τράπεζα της Ελλάδος και δημιουργούσε έναν τεχνητό κόλπο, με την οδό Ίωνος Δραγούμη να αποτελεί μια μικρή χερσόνησο. Τα όρια του λιμένα εκτείνονταν μέχρι το Τσερέμπουλο, εκεί που είναι ο Πύργος του Αναγλύφου, στην αρχή της οδού Ολυμπίου Διαμαντή.
Μάλιστα, όπως σημειώνει ο ιστορικός το βράδυ το λιμάνι έφραζε με αλυσίδα από τον πύργο της αποβάθρας μέχρι το Τσερέμπουλο για να προστατεύεται, ώστε να μην μπαίνουν πειρατές. Όταν οι Οθωμανοί κατέλαβαν τη Θεσσαλονίκη το 1430 – που ξεκινάει η οθωμανική περίοδος της πόλης- το λιμάνι είχε ήδη σταματήσει να χρησιμοποιείται λόγω επιχωματώσεων και αξιοποιήθηκε ως αποθήκη.
Η περιοχή συνολικά, και ιδίως η οδός Ολυμπίου Διαμαντή αποτέλεσε σημείο έντονης εμπορικής κινητικότητας. Καθώς βρίσκεται στα Λαδάδικα, που διακρίνονται σε τρεις περιοχές σύμφωνα με τον κο Καραπαναγιωτίδη, τα Ιστιρά, το Μισίρ Τσαρσί και τα Ταμπαχανάδικα. Η Ολυμπίου Διαμαντή διασχίζει και τις τρεις αυτές περιοχές στις οποίες δραστηριοποιούνταν εμπορικοί οίκοι, αντιπροσωπείες, εκτελωνιστές, ενώ υπήρχαν και δύο χρηματιστήρια, ένα εμπορευμάτων και ένα αξιών. Στην οδό Ολυμπίου Διαμαντή βρίσκονταν επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου και τα γνωστά στη εποχή ταμπαχανάδικα που ήταν τα βαφεία δερμάτων.
Κατά την πυρκαγιά του 1917 κάποια τμήματα της οδού κάηκαν, καθώς οι γλώσσες της φωτιάς έφτασαν μέχρι την Ολυμπίου Διαμαντή στην περιοχή μεταξύ Ηρώδου Αττικού και Ερνέστου Εμπράρ. Τα κτίρια που βρίσκονται στην οδό Ολυμπίου Διαμαντή μετά την οδό Βίκτωρος Ουγκώ σώθηκαν για αυτό υπάρχουν μέχρι και σήμερα οικήματα τα οποία είναι φτιαγμένα πριν από το 1917. Αυτά που βρίσκονται σε εκείνο το μέρος της οδού υπολογίζεται ότι είναι χτισμένα από το 1875 και ανακαινίστηκαν περίπου το 1924, σύμφωνα με τον κύριο Καραπαναγιωτίδη.
Αυτή η γειτονιά ειδικότερα, κατά τον 19ο αιώνα ήταν η γειτονιά του χονδρεμπορίου τροφίμων αποικιακών και άλλων υλών.
Η φωτεινή και η σκοτεινή όψη της οδού
Καθοριστικής σημασίας για την περιοχή ήταν η επέμβαση της τότε υπουργού πολιτισμού, Μελίνας Μερκούρη τη δεκαετία του 1980, καθώς τα Λαδάδικα χαρακτηρίστηκαν ιστορικός τόπος και απαγορεύτηκε η κατεδάφιση των κτιρίων. Τότε ξεκίνησαν άλλες χρήσεις με τα πρώτα κέντρα αναψυχής να κάνουν την εμφάνισή τους και τους εμπόρους να αποχωρούν.
Ειδικότερα, ξεκίνησαν να έρχονται άνθρωποι του καλλιτεχνικού χώρου, ομάδες θεάτρων, μουσικοί που έκαναν πρόβες στο Μέγαρο Τσιγαρίδα, στην Ολυμπίου Διαμαντή 25, που διαζώσεται μέχρι σήμερα ως το πιο παλιό «προβάδικο» για τη ροκ ιστορία της πόλης. Μεταξύ των συγκροτημάτων που βρέθηκαν εκεί είναι οι «Τρύπες» και τα «Ξύλινα Σπαθιά», όπως αναφέρει ο κύριος Καραπαναγιωτίδης. Στην οδό που είχε πάρει καλλιτεχνικό αέρα δραστηριοποιούνταν ακόμη ζωγράφοι, καλλιτεχνικά εργαστήρια και πολιτιστικές ομάδες. Σήμερα διασώζονται και επαγγελματικά κτίρια στα οποία βρίσκονταν βιοτεχνίες από τη δεκαετία του 1970 μέχρι και το 1990. Οι εργαζόμενοι μετά την ολοκλήρωση της εργασίας τους πλυμμήριζαν την οδό και έτσι αποκτούσε πολλή κίνηση, η οποία σήμερα έχει εκλείψει. Την περίοδο ωστόσο μεταξύ των δεκαετιών 1970 – 1980 η περιοχή ήταν δυσπρόσιτη και κακόφημη, κατά τις νυκτερινές ώρες, όταν σταματούσαν οι εμπορικές δραστηριότητες. Στην οδό, που το πρωί πραγματοποιούνταν εμπορικές συναλλαγές, τη νύχτα λειτουργούσαν πορνεία.
