Συνέντευξη στον Γ. Κατσιάνη
Μία από τις σημαντικότερες επιτυχίες του Κέντρου Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας του ΑΠΘ (Walk AUTh Innovation Accelerator) είναι η ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ φοιτητών, ερευνητών και επιχειρηματιών. «Στόχος είναι να χτίσουμε εμπιστοσύνη και να δημιουργήσουμε κουλτούρα συνεργασίας που να αντέχει στον χρόνο», δηλώνει ο επιστημονικά υπεύθυνος του Κέντρου, καθηγητής Νίκος Θεοδωράκης, εμπνευστής της πρώτης ολοκληρωμένης πρωτοβουλίας ανοιχτής καινοτομίας στη Βόρεια Ελλάδα που θα ξεκινήσει σύντομα.
Η ίδρυση του WALK
«Η δημιουργία του Κέντρου Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας (WALK) στο ΑΠΘ δεν ήταν μια συγκυριακή επιλογή, αλλά στρατηγική απόφαση της διοίκησης. Τα τελευταία χρόνια η αγορά εργασίας αλλάζει ραγδαία και οι νέοι αναζητούν διεξόδους πέρα από την παραδοσιακή απασχόληση. Το ΑΠΘ όφειλε να ανταποκριθεί, καλλιεργώντας μια νέα κουλτούρα καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, δίνοντας σε φοιτητές, αποφοίτους και ερευνητές τα εργαλεία για να μετατρέψουν ιδέες και έρευνα σε βιώσιμες επιχειρήσεις. Έτσι, το πανεπιστήμιο συνδέει την έρευνα με την κοινωνία και την αγορά, στηρίζει την απασχόληση και συμβάλλει στην ανάπτυξη της χώρας. Το WALK είναι η απάντηση του ΑΠΘ στην ανάγκη να κρατήσουμε το ταλέντο μας εδώ και να το μετατρέψουμε σε δημιουργικό κεφάλαιο για το μέλλον».
Οι αρρυθμίες στη συνεργασία
«Οι δυσκολίες που παρατηρούνται στις συνεργασίες πανεπιστημίων, επιχειρήσεων και κράτους έχουν βαθιές ρίζες. Για χρόνια κυριάρχησε η λογική των “παράλληλων κόσμων”: το πανεπιστήμιο παρήγαγε γνώση, οι επιχειρήσεις εστίαζαν στην αγορά και το κράτος στη ρύθμιση. Αυτό έφερε χαμηλή εμπιστοσύνη, γραφειοκρατία και έλλειψη κοινής στρατηγικής. Σήμερα, όμως, οι μεγάλες προκλήσεις – από την ψηφιακή μετάβαση μέχρι την πράσινη ανάπτυξη – απαιτούν συνέργειες. Εκεί χρειάζεται να επενδύσουμε σε μηχανισμούς διαλόγου, σε λιγότερα εμπόδια και σε περισσότερη εξωστρέφεια. Το WALK επιχειρεί να δείξει τον δρόμο: φέρνουμε μαζί φοιτητές, ερευνητές, επιχειρηματίες και επενδυτές σε κοινά projects, ώστε να οικοδομήσουμε εμπιστοσύνη και κουλτούρα συνεργασίας με διάρκεια».
Οι προκλήσεις των startups
«Μέσα από δεκάδες συναντήσεις με ιδρυτές startups έχω διαπιστώσει ότι οι προκλήσεις τους διαφέρουν από αυτές των τυπικών ΜμΕ. Το πρώτο εμπόδιο είναι η περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση στα πρώτα στάδια ανάπτυξης (pre-seed funding). Το δεύτερο είναι η έλλειψη στοχευμένης πανεπιστημιακής εκπαίδευσης για founders. Και το τρίτο, το ότι το οικοσύστημα δεν είναι ακόμη αρκετά ανοιχτό και καινοτόμο ώστε να ενθαρρύνει τη λήψη ρίσκου».
Δημογραφικό και brain drain
«Το δημογραφικό και το brain drain είναι διαφορετικά αλλά αλληλένδετα προβλήματα. Η μείωση του πληθυσμού σε συνδυασμό με τη φυγή ταλαντούχων νέων στενεύουν δραματικά τα περιθώρια ανάπτυξης. Αν θέλουμε να τα αντιμετωπίσουμε, πρέπει να δημιουργήσουμε στην Ελλάδα ευκαιρίες που εμπνέουν: οικοσύστημα καινοτομίας, ποιοτικές θέσεις εργασίας και περιβάλλον που δίνει στους νέους λόγο να μείνουν ή να επιστρέψουν. Αυτός είναι και ο στόχος του WALK».
Οι επόμενες δράσεις
«Προτεραιότητα μας είναι η πρώτη ολοκληρωμένη πρωτοβουλία ανοιχτής καινοτομίας στη Βόρεια Ελλάδα, σε συνεργασία με τη Μονάδα Μεταφοράς Τεχνολογίας του ΑΠΘ. Στο πρόγραμμα αυτό, startups που ίδρυσαν απόφοιτοί μας θέτουν πραγματικές προκλήσεις και φοιτητικές ομάδες, νεοφυείς επιχειρήσεις και ερευνητές καλούνται να σχεδιάσουν λύσεις μέσα από μια εντατική διαδικασία εκπαίδευσης, mentoring και δικτύωσης. Η συμμετοχή είναι δωρεάν, με πλήρη διασφάλιση πνευματικών δικαιωμάτων, και στόχο έχει να συνδέσει το οικοσύστημα με την κοινωνία και την αγορά.
Παράλληλα, κάθε χρόνο υλοποιούμε δύο κύκλους επιτάχυνσης: έναν για φοιτητές που καταλήγει στον ετήσιο διαγωνισμό επιχειρηματικών ιδεών, και έναν για ώριμες ερευνητικές ομάδες των εργαστηρίων του πανεπιστημίου μας, ώστε να κάνουν το βήμα από το εργαστήριο στην αγορά».