της Έλλης Χρυσίδου*
Σήμερα  προτιμάω να αναφερθώ στο ρόλο του πολιτισμού και της πολιτιστικής πολιτικής σε μία κοινωνία που βιώνει πόνο, απογοήτευση, βιώνει απώλειες, σ’ ένα τόπο που δοκιμάζεται κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά.
Όποιο αναπτυξιακό πρόγραμμα θες να έχει για τον τόπο σου μια ανταπόκριση και μετρήσιμα αποτελέσματα, σχεδιάζεται σαφώς εκτιμώντας τα δεδομένα που διαθέτεις, από το προϊόν που έχεις ως πρώτη ύλη και τις ενέργειες, τους τρόπους προώθησης, ενδυνάμωσης, εκμετάλλευσης, τους οποίους θα οργανώσεις.
Το πρόγραμμα που θα εκπονήσεις θα πρέπει να’ ναι αποτέλεσμα πολλών και γενναίων συνδυασμών και συνεργειών.
Δύο είναι τα σημεία της πόλης που μπορούν και καθορίζουν την λειτουργία και την ύπαρξη της στο σήμερα αλλά και την προβολή της – ίσως – στο αύριο.
Από την μία η σκληρή πραγματικότητα με την οποία δοκιμάζεται η κοινωνία μας, η φτώχεια, αδυναμία, ανεργία, μετανάστευση, φόβος, ανασφάλεια εσωστρέφεια, συντηρητισμός και από την άλλη η υπάρχουσα πρώτη ύλη της πόλης – που πολλές φορές το αναφέρουμε αλλά, το πόσο το υποστηρίζουμε – φαίνεται – κλεισμένοι στις μικροπολιτικές μας αντιπαραθέσεις και όχι επί της ουσίας αντιθέσεις, είναι ο πολιτισμός, ο άϋλος και υλικός πολιτισμός της, είναι το παρελθόν της, η μνήμη και η πολιτιστική της κληρονομιά, οι χώροι και τα μνημεία της, είναι η θέση της αλλά και η νεολαία της, το πανεπιστήμιο, οι σχολές, οι γνώσεις τις οποίες αποκτούν, η ενημέρωση και η πληροφορία που εισπράττουν και διαθέτουν, είναι η σημερινή πολλά υποσχόμενη νεολαία.
Η πόλη και κυρίως αυτή η διοίκηση της που δεν ενδιαφέρεται για την «εξουσία» αλλά την οργάνωση κατανόησης και ερμηνείας της διαχείρισης της, αρχή της έχει να απαντήσει και να σχεδιάσει τρόπους στήριξης, τρόπους που θα αντιστρέψουν το αρνητικό κλίμα, που θα προσφέρει το αντίδοτο και θα δημιουργήσει προοπτικές ανάπτυξης.
Σαφώς οι δρόμοι, τα πεζοδρόμια, τα τραπεζοκαθίσματα αλλά και τα συσσίτια, οι κοινωνικές παροχές, η ποιότητα της καθημερινότητας είναι απολύτως σημαντικά και κυρίαρχα και πρέπει να βρεις τρόπους αντιμετώπισης, λύσεις ως Τοπική Αυτοδιοίκηση σε ένα κράτος που αδυνατεί να καλύψει όλες τις ανάγκες και αυτό απαιτεί ένα νέο σχεδιασμό σύγχρονων στρατηγικών ανάπτυξης που θα στηρίζεται στο υπάρχον υλικό και δυναμικό της και αυτό, στην πόλη μας είναι ο πολιτισμός της.
Πρέπει να αντιληφθούμε ότι ο πολιτισμός είναι το κυρίως εργαλείο ανάπτυξης που διαθέτουμε με οικονομικό παραγόμενο προϊόν, είτε αυτό είναι η δημιουργικότητα, η τέχνη είτε ο πολιτιστικός τουρισμός της.
Στην φτώχεια και την απαξίωση που βιώνει ο τόπος με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και εμείς οι ίδιοι, ο καθένας αντιστέκεται, δεν λειτουργεί μικροπολιτικά, μικροπαραταξιακά, αλλά στηρίζει και ενισχύει και αυτό καταγράφεται και ως κέρδος και θα το εισπράξει ακόμη –έστω- και στο επίπεδο της πολιτικής σου σκοπιμότητας.
Ο σχεδιασμός της πολιτιστικής πολιτικής την οποία σχεδιάσαμε και υποστηρίζουμε μαζί με τις υπηρεσίες του δήμου, της διεύθυνσης Πολιτισμού είναι οι ανοιχτές δράσεις και τα προγράμματα στήριξης των πιο καινοτόμων και σύγχρονων προτάσεων πολιτισμού είτε πρόκειται από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς είτε από άτομα, είναι ένα πρόγραμμα ανάδειξης του  πολιτιστικού περιεχομένου της πόλης ή ενεργοποίηση ή αξιοποίηση όλων των δημιουργικών ομάδων.
Είναι φανερό ότι όλη η παραγωγή του πολιτισμού δεν είναι αποτέλεσμα των 6-7 υπαλλήλων της διεύθυνσης και δεν πρέπει να είναι –που και αρμόδιοι και ειδικοί δεν είναι ούτε διαθέτουν την ενημέρωση, του τι συμβαίνει σήμερα αλλά η συνεργασία με το υπάρχον δυναμικό και μόνο έτσι μπορείς να ελπίζεις στο να παραμείνει ενεργό και να προσπαθεί για την παραγωγή ενός πολιτιστικού προϊόντος ανταγωνίσιμου, ανταποδοτικού, βιώσιμο τόσο για τους ίδιους όσο και για την πόλη και για όλους όσοι εμπλέκονται επαγγελματικά και δεν θα αναγκαστούν στην μετανάστευση εάν ακολουθείς πολιτικές, εσωστρέφειας, εγκλωβισμένες σε γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
Με την τοποθέτησή μου αυτή, θέλω να κάνω φανερό, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τους στόχους τους οποίους έχουμε, να αντιληφθούμε όλοι διοίκηση και αντιπολίτευση, είτε είναι υπηρεσίες του δήμου από τις οποίες εξαρτόμαστε είτε είναι ελεγκτικοί μηχανισμοί / συνεργάτες θα τους έλεγα, είτε πολίτες, ότι κανείς δεν είναι πλέον ασφαλής κανείς δεν μπορεί να κοιτάει και να λειτουργεί εκ του ασφαλούς, γιατί ένα είναι σίγουρο για όλους, ότι εάν δεν προσπαθήσουμε όλοι να ξεπεράσουμε τις μικροαγγιλώσεις μας, εάν δεν βγούμε από την μικροασφάλειά μας, εάν δεν καταθέσουμε όλη μας την ενέργεια και δεν κοιτάξουμε τι γίνεται γύρω μας, δεν αντιληφθούμε την αγωνία όλων αυτών των νέων -παιδιών- μας που συνεχίζουν να προσπαθούν για μια ποιότητα της ζωής τους το σίγουρο είναι ότι κινδυνεύει και η δική μας (!) ασφάλεια.
Ανάμεσα στην αντιπνευματική οικονομική αντίληψη και στις πνευματικές και δημιουργικές δυνάμεις ενός τόπου υπάρχει τεράστια αντιπαράθεση και το τελευταίο εμπόδιο για την εδραίωση μιας αδύναμης διοίκησης που θα στηρίζεται σε ακαλλιέργητους και απαίδευτους πολίτες είναι ο πολιτισμός, που θα κρατήσει την πόλη όρθια, και τον πολίτη να διατηρήσει τον εαυτό του, την βούλησή του, την ψυχή του, την σκέψη του.
Στον τομέα του πολιτισμού με τις δυνάμεις που διαθέτουμε και το προσωπικό, ξεπερνώντας τις δημοσιοϋπαλληλικές συμπεριφορές, αντιλαμβανόμενοι ότι η κοινωνία, ο τόπος μας, η πόλη μας έχει ανάγκη από τον πολιτισμό ως δύναμη ανάπτυξης σ’ όλους τους τομείς οικονομία, κοινωνία, αλληλεγγύη, να προβληματιστούμε και να συνομολογήσουμε όλοι ακόμη και αυτοί που έχουν έμπρακτα αποδείξει με πόση ευχέρεια μοιράζουν λύσεις όταν πρόκειται για ζητήματα που άπτονται της μικροπολιτικής τους, αλλά και αυτοί που δεν κατανοούν την σοβαρότητα της ανάγκης των νέων ανθρώπων εκ της όποιας «ασφάλειας» τους, ότι η υπόθεση πολιτισμός είναι ενιαία και αφορά όλους μας, είναι η μόνη δύναμη υποστήριξης της πόλης μας αλλά και των ανθρώπων της, είναι η μόνη απάντηση την οποία μπορούμε να έχουμε σε ότι συμβαίνει γύρω μας, μέσα μας.
Τα 52α Δημήτρια μιας πόλης που ο πολιτισμός είναι το κύριο εργαλείο της για την πορεία της, για την ελπίδα της και σε μια φάση που άρχισαν να υπάρχουν στο χάρτη των Ευρωπαϊκών σύγχρονων φεστιβάλ, δυστυχώς κάποιοι τα χρησιμοποίησαν για μια μίζερη και μικροπολιτική εκτόνωση της στιγμής.
Εμείς οι άνθρωποι του πόλης, οι άνθρωποι του πολιτισμού, οι δημιουργικές ομάδες, οι νέοι και η πρωτοπόρος  συνείδηση της πόλης, όλοι αυτοί που σχεδιάζουν και στηρίζουν τα τελευταία χρόνια το νέο πρόσωπο του φεστιβάλ θα συνεχίσουμε να προχωράμε απέναντι σε όποιες προσωρινές προσωπικές σκοπιμότητες, γιατί πιστεύουμε στη δύναμη της τέχνης σε μια εποχή κρίσης, γιατί η τέχνη είναι πολιτική, κινητοποιεί τον άνθρωπο, τη σκέψη, την ελπίδα, ενεργοποιεί τη μνήμη και στηρίζει την κοινωνική συνοχή.
*Η κ. Χρυσίδου είναι αντιδήμαρχος Πολιτισμού του δήμου Θεσσαλονίκης