photo eurokinissi

*Του Νίκου Γ. Ταχιάου

Η παρατεταμένη κρίση εισήγαγε την Ελλάδα σε ένα σπιράλ εσωστρέφειας, τόσο πολιτικά, όσο και οικονομικά. Το διπλωματικό κεφάλαιο της χώρας εξαντλήθηκε στην αποκατάσταση των σχέσεων με τους εταίρους και στη συνεχή ανάγκη διαχείρισης των εκκρεμοτήτων των αλλεπάλληλων αξιολογήσεων. Η ελληνική επιχειρηματική τάξη, όση και όπως απέμεινε, ανάλωσε το μεγαλύτερο μέρος της ενεργητικότητάς της στο νοικοκύρεμα και την αναδιάταξη των υποχρεώσεων της στο εσωτερικό και την επανεκτίμηση των θέσεων της στο εξωτερικό. Η πραγματικότητα αυτή δεν θα μπορούσε να αφήσει τη γειτονιά μας ανεπηρέαστη.

Η χώρα μας βρέθηκε ουραγός των πολιτικών εξελίξεων στην Νοτιανατολική Ευρώπη και μάλιστα μέρος του προβλήματος των Δυτικών Βαλκανίων, ενώ ο επενδυτικός ρυθμός υποχώρησε, μολονότι η παρουσία της σε απόλυτους αριθμούς παραμένει υψηλή. Αν ο χαρακτηρισμός «μέρος των προβλημάτων» ξενίζει παρακαλώ τους αναγνώστες να θυμηθούν ότι εκτός από τα επίκαιρα θέματα, του ονοματολογικού της ΠΓΔΜίας και την ανάσχεση του αλβανικού εθνικισμού, η Ελλάδα βρέθηκε εκτεθειμένη, όταν με προτροπή της σημερινής κυβέρνησης λειτούργησε ως επίσημη πύλη του βαλκανικού διαδρόμου της λαθρομετανάστευσης, με απειλητικούς λεονταρισμούς από την πλευρά του υπουργού της αμύνης.

Με ή χωρίς «καθαρή έξοδο» από τα μνημόνια, καθώς η χώρα πασχίζει να ανακάμψει, μια νέα στροφή προς την Βαλκανική είναι αναγκαία.

Πρώτον, επειδή η Νοτιοανατολική Ευρώπη αποτελεί για την Ελλάδα τον ζωτικό χώρο, που της επεφύλαξαν και η ιστορία και η γεωγραφία. Ήμουν πρόσφατα στα Σκόπια. Είναι προφανές ότι εταιρίες κολοσσοί, αλλά και η σημερινή κυβέρνηση της χώρας προσπαθούν να δημιουργήσουν και να εκμεταλλευτούν ευκαιρίες. Με φόρο 3% από το τέλος του έτους στις εταιρίες τεχνολογίας γίνεται σαφές ότι ακόμα και η ΠΓΔΜ αποτελεί έναν απειλητικό δυνητικό ανταγωνιστή σε πολλούς τομείς και επιχειρεί να αξιοποιήσει για τον σκοπό αυτόν το προενταξιακό καθεστώς. Η Ελλάδα δεν μπορεί να παρακολουθεί αυτήν την πραγματικότητα, που αντίστοιχα παραδείγματά της βρίσκουμε σε κάθε απίθανη γωνιά της Βαλκανικής εγκλωβισμένη σε προβλήματα που δεν βρίσκουν λύση. Με τις χώρες αυτές θα συνυπάρξουμε σε μία υποχρεωτική όσμωση.

Δεύτερον, μετά από χρόνια, η κλιμακούμενη τουρκική επιθετικότητα αναδεικνύει την ανάγκη να επανατοποθετηθεί η χώρα στο υπό διαμόρφωση γεωπολιτικό περιβάλλον. Η προσπάθεια της Ρωσίας να διατηρήσει ένα στρατηγικό θύλακο στην Σερβία, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στο Μαυροβούνιο, η οικονομική διείσδυση της Κίνας με την δημιουργία του silk road, αλλά κυρίως η προσπάθεια του Ερντογάν να εκμεταλλευθεί το οθωμανικό παρελθόν των Βαλκανίων και την αδύναμη και προβληματική θέση της Ελλάδας επιβάλλουν την επάνοδο της χώρας στον ρόλο του εγγυητή και οδηγού της ευρωπαϊκής και ατλαντικής πορείας της περιοχής.

*Ο κ. Ταχιάος είναι πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών