Γράφει η Τζίνα Αλεξάκη*

Αρχικά με τον όρο παιδεραστία-παιδοφιλία εννοούμε τη μορφή παραφιλίας (τη σεξουαλική διαστροφή, δηλαδή  το σύνολο των εκφράσεων της ανθρώπινης

σεξουαλικότητας που χαρακτηρίζονται από σεξουαλικές διεγέρσεις που προκαλούνται από ενέργειες που παρεκκλίνουν από τους συνήθεις τρόπους συνεύρεσης) που αφορούν σεξουαλική συνεύρεση με παιδιά (αγόρια ή κορίτσια προεφηβικής ηλικίας δηλαδή κάτω των 12 ετών). Προϋπόθεση είναι ο παιδόφιλος να είναι άνω των 12 ετών ενώ θα πρέπει να είναι και 5 χρόνια μεγαλύτερος από το παιδί-θύμα. Στη χώρα μας η ηλικία συναίνεσης για σεξουαλική δραστηριότητα είναι τα 15 έτη.

Ως παιδεραστία στον Ποινικό Κώδικα νοείται η αποπλάνηση παιδιών σύμφωνα με το 339 ΠΚ και η κατάχρηση ανηλίκων σε ασέλγεια σύμφωνα με το 342 ΠΚ. Εάν η εγκληματική ενέργεια αφορά σε συνουσία μεταξύ συγγενών εξ αίματος ο δράστης τιμωρείται σύμφωνα με το 345 ΠΚ, ενώ με το άρθρο 348Α ΠΚ τιμωρείται όποιος διανέμει, κατέχει ή δημοσιεύει υλικό παιδικής πορνογραφίας.

Το αδίκημα που διαπράττεται και θα αναλυθεί στο παρόν δοκίμιο είναι η αποπλάνηση ανηλίκου (άρθρα 339,342,348β και 351α του Ποινικού Κώδικα).Αρχικά με τον όρο ανηλικότητα, κοινωνικό δικαίωμα που προστατεύεται συνταγματικά από το άρθρο 21 παράγραφος 1Συντάγματος εννοούμε την αγνότητα των ανηλίκων ως προς τις φυλετικές σχέσεις που αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την πρόοδο και την εξέλιξη (βιολογική, πνευματικη, συναισθηματική) της γενετήσιας ελευθερίας του ατόμου. Διατάραξη της ανηλικότητας μπορεί να επέλθει

α)εάν το παιδί-θύμα εμπλέκεται σε γενετήσιες πράξεις είτε ως συμμετέχων είτε ως θεατής. Για την ποινική αντιμετώπιση του δράστη ρόλο παίζει η ηλικία του ανηλίκου θύματος (όταν το θύμα είναι κάτω των 12 ετών, η πράξη τιμωρείται με κάθειρξη, όταν το θύμα είναι μεταξύ 12 και 14 με κάθειρξη έως 10 έτη, ενώ όταν το θύμα συμπλήρωσε τα 14 με φυλάκιση 2 ετών τουλάχιστον).Καθίσταται σαφές ότι λόγω του πνευματικού επιπέδου του παιδιού-θύματος επ’ ουδενί δε μπορεί να γίνει λόγος για συναίνεση του παθόντος. Βάσει του άρθρου 339 του Ποινικού Κώδικα ως “γενετήσια πράξη” ορίζεται η πράξη που εμπεριέχει συνουσία ή αφορά διείσδυση στο σώμα του παιδιού-θύματος με υποκατάστατα ή απομιμήσεις συνουσίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι γενετήσιες πράξεις μεταξύ ανηλίκων κάτω των 15 ετών δε τιμωρούνται εκτός εάν υπάρχει ηλικιακή διαφορά άνω των 3 ετών(όποτε και επιβάλλονται αναμορφωτικά μέτρα).Στην περίπτωση που ο ανήλικος έχει το ρόλο θεατή σε γενετήσιες πράξης το πλαίσιο ποινής είναι φυλάκιση τουλάχιστον 2 ετών και χρηματική ποινή εάν το θύμα είναι κάτω από 14 έτη και φυλάκιση 3 ετών ή χρηματική ποινή εάν έχει συμπληρώσει τα 14 έτη

β)γενετήσια πράξη με ανήλικο έναντι αμοιβής(άρθρο 352 Ποινικού Κώδικα):εδώ ο δράστης είναι είτε ο ίδιος ο ενήλικος είτε προκαλεί σε έτερο άτομο την επιθυμία να πάρει μέρος σε γενετήσια πράξη με ανήλικο ώστε να παρακολουθεί αρκεί να υπάρχει ισχυρό κίνητρο (χρηματικό) και κάποιο ανήλικο άτομο που βρίσκεται σε ανάγκη. Ο δράστης τιμωρείται και πάλι βάσει της ηλικίας του παθόντος.

γ)Κατάχρηση ανηλίκων (άρθρο 342 Ποινικού Κώδικα):προϋπόθεση για την τέλεση αυτού του αδικήματος είναι η ύπαρξη σχέσης εμπίστευσης μεταξύ δράστη-θύματος καθώς και η τέλεση γενετήσιας πράξεως. Εδώ υπάρχει σχέση εξάρτησης μεταξύ θύματος-δρώντος όπου ο δράστης οφείλει να φυλάσσει, να προστατεύει τον ανήλικο και να επιβλέπει την ψυχική και ηθικοπνευματική του ανάπτυξη έστω και προσωρινά. Διαβάθμιση υπάρχει και εδώ ως προς το πλαίσιο ποινής.

δ)προσέλκυση παιδιών για γενετήσιους λόγους (άρθρο 348β ποινικού κώδικα):προϋπόθεση είναι η πρόταση από το δράστη στο ανήλικο θύμα να συναντήσει είτε το δράστη είτε τρίτο άτομο, πρόταση που πρέπει να έχει γίνει με δόλο α’ βαθμού(άρθρο 348α,339 ΠΚ)και πραγματώνεται μέσω της τεχνολογίας των πληροφοριών και επικοινωνίας (υπολογιστή, κινητό κ.ο.κ.),αξιοσημείωτο είναι ότι δεν αρκεί η πρόταση για τη καταδίκη του δράστη αλλά θα πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί συνάντηση δράστη-θύματος.

Φημολογείται ότι ο νόμος που αφορά στην παιδοφιλία θα αλλάξει προς όφελος του ανήλικου θύματος και κάποιες από τις αλλαγές που συζητείται να γίνουν είναι οι εξής:

1) να αρχίζει να μετρά ο χρόνος παραγραφής των πλημμελημάτων σε βάρος ανηλίκων από την ενηλικίωση τους και μετά

2) να διώκεται αυτεπάγγελτα το εν λόγω αδίκημα χωρίς να απαιτείται κατάθεση έγκλησης

3) να αποτελεί επιβαρυντική περίσταση που αυξάνει την ποινή η διάπραξη  γενετήσιων εγκλημάτων σε βάρος των ανηλίκων

4) να γίνει επιμήκυνση της παραγραφής από τα 15 στα 20 χρόνια και

5) να γίνει η παιδεραστία κακούργημα (και να μην ενδιαφέρει η ηλικία του θύματος αλλά η πράξη)

Σε κάθε περίπτωση ακόμη και εάν οι φημολογούμενες αλλαγές πραγματοποιηθούν σύντομα δε θα εφαρμοστούν στην υπόθεση Λιγνάδη καθώς βάσει της αρχής “nullum crimen nulla poena sine praevia lege” οι ποινικές διατάξεις που προβλέπουν το έγκλημα πρέπει να προϋπάρχουν του εγκλήματος, εάν βέβαια κατά την τέλεση του εγκλήματος και μέχρι την αμετάκλητη καταδίκη του κατηγορουμένου ισχύουν περισσότερες από μία διατάξεις τότε εφαρμόζεται για τον κατηγορούμενο η ευμενέστερη αυτών (άρθρο 2 Ποινικού Κώδικα).

 

• Η Τζίνα Αλεξάκη είναι δικηγόρος Αθηνών