«Μπορεί ο Χορτιάτης να είναι ένα μικρό χωριό της πατρίδας μας, όμως το Ολοκαύτωμα της 2ας Σεπτεμβρίου 1944 τον καθιστά με συγκλονιστικά επίκαιρο τρόπο ένα παγκόσμιο σύμβολο για τις πανανθρώπινες αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης ζωής, της ειρήνης και της ίδιας της δημοκρατίας».
Με αυτά τα λόγια ο Δήμαρχος και Πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας Ιγνάτιος Καϊτεζίδης έστειλε το μήνυμα από το Μνημείο του Ολοκαυτώματος προς όλον τον κόσμο, επισφραγίζοντας τις εκδηλώσεις για την 81η μαύρη επέτειο του ναζιστικού εγκλήματος της 2ας Σεπτεμβρίου 1944.
Το πρωί πραγματοποιήθηκε το Αρχιερατικό Μνημόσυνο στον Βυζαντινό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος του Χορτιάτη χοροστατούντος του Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτη Νεαπόλεως & Σταυρουπόλεως κ.κ. Βαρνάβα. Ο κ. Βαρνάβας μετέφερε τις πατρικές ευχές του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου και μίλησε για την αξία της ενότητας και της συνεργασίας. «Ας κρατάει ο άρχων της ειρήνης την πατρίδα μας τόπο ειρήνης και ο καθένας από εμάς ας γίνει εργάτης της ειρήνης ξεκινώντας από τον εαυτό του» είπε μεταξύ άλλων στον μνημόσυνο λόγο του.
Αμέσως μετά, τελέστηκε το Αρχιερατικό Τρισάγιο στο Μνημείο Θυμάτων του Ολοκαυτώματος, όπου χαιρετισμό απηύθυνε ο Δήμαρχος Ιγνάτιος Καϊτεζίδης.
Στην ομιλία του ο δήμαρχος Πυλαίας-Χορτιάτη χαρακτήρισε την ημέρα ως «ημέρα προσευχής και Mνήμης για τα αθώα θύματα – μάρτυρες της ναζιστικής θηριωδίας. Εδώ, στον Χορτιάτη 149 ψυχές, τρεις γενιές, χάθηκαν μαζί, ταυτόχρονα και σε μια στιγμή, με τρόπο αδιανόητο» και μεταφέροντας σκληρές μαρτυρίες από εκείνη τη μαύρη μέρα, θυμήθηκε τους στίχους του Γιάννη Ρίτσου: «…εδώ πονά η σιωπή, πονάει κι η πέτρα κάθε δρόμου / κι απ’ τη θυσία κι απ’ τη σκληρότητα του ανθρώπου». Ο δήμαρχος δεν ξέχασε τα λόγια που είχε πει πριν από 15 χρόνια στον Χορτιάτη η πρύτανης του Πανεπιστημίου της Ευρώπης Ελένης Γλύκατζη – Αρβελέρ. «Όποιοι πεθαίνουν, μένουν πάντοτε ζωντανοί, χάρη στην αδιάλειπτη μνήμη, που σήμερα δείχνουμε για τους αδικοχαμένους του Χορτιάτη. Ποτέ το παρελθόν δεν είναι ολότελα παρελθόν. Το χτες συνδέεται με το σήμερα και το σήμερα πρέπει να συνδεθεί με το αύριο. Αυτό το αύριο παρά την τραγική ιστορία του τόπου μας δεν μπορεί να είναι παρά μόνο ένα αύριο ελπίδας».
Κεντρική ομιλήτρια ήταν η Ζωή Λόγγου, η οποία φέτος αποφοίτησε από το Λύκειο Χορτιάτη. Η 18χρονη Χορτιατινή αναφέρθηκε στο συνεχιζόμενο «βαρύτατο πένθος» των ανθρώπων. «Όλοι εμείς ανήκουμε στις γενιές που τη συνείδησή μας σφραγίζει η 2α Σεπτεμβρίου» τόνισε και έστειλε το μήνυμα «πότε πια πόλεμος, πότε πια ολοκληρωτισμός, πότε πια ολοκαυτώματα».
Στη συνέχεια επακολούθησε η κατάθεση στεφανιών από τους επισήμους. Τον Πρωθυπουργό και την Κυβέρνηση εκπροσώπησε ο Υφυπουργός Εσωτερικών Μακεδονίας Θράκης Κωνσταντίνος Γκιουλέκας, ενώ τον Πρόεδρο της Βουλής ο βουλευτής Θεόδωρος Καράογλου. Στις εκδηλώσεις συμμετείχαν, μεταξύ των άλλων, ο βουλευτής Λεωνίδας Στολτίδης ως εκπρόσωπος του ΚΚΕ, ο Αθανάσιος Γλαβίνας ως εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ, ο Γρηγόριος Αδιρνέλης ως εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, βουλευτές, εκπρόσωποι των κοινοβουλευτικών κομμάτων, ο Διοικητής του Γ΄ΣΣ/ NRDC- GR Επιτελάρχης Βασίλειος Τσάμης, εκπρόσωποι των Σωμάτων Ασφαλείας, ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ και Δήμαρχος Αμπελοκήπων Μενεμένης Λάζαρος Κυρίζογλου, Δήμαρχοι, εκπρόσωποι των προξενικών αρχών της Κύπρου, των ΗΠΑ, της Γερμανίας και της Αυστρίας, ο Αντιπεριφερειάρχης Σωκράτης Δωρής ως εκπρόσωπος της Περιφερειάρχη Αθ. Αηδονά, εκπρόσωπος του Περιφερειάρχη Κρήτης, οι Αντιδήμαρχοι του αδελφοποιημένου κυπριακού δήμου Λατσιών – Γερίου Κυπριανός Φιλίππου και Νεόφυτος Παπαλαζάρου, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Πυλαίας – Χορτιάτη και Πρόεδρος ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας Μιχάλης Γεράνης, ο αντιπεριφερειάρχης Νικόλαος Τζόλας, ο Περιφερειακός Σύμβουλος και Πρόεδρος του Αναπτυξιακού Οργανισμού Κεντρικής Μακεδονίας Θάνος Μπέγκας, Αντιδήμαρχοι – δημοτικοί και τοπικοί σύμβουλοι του Δήμου Πυλαίας – Χορτιάτη, η Πρόεδρος του Τοπικής Κοινότητας Χορτιάτη Δήμητρα Βλαχούδη, εκπρόσωποι συλλόγων οικογενειών θυμάτων Ολοκαυτώματος και πλήθος κόσμου.
Ξεχωριστή παρουσία στην φετινή εκδήλωση, η παρουσία Δημάρχων μαρτυρικών χωριών και πόλεων της Ελλάδας, όπως οι Δήμαρχοι Καλαβρύτων Αθανάσιος Παπαδόπουλος, Διστόμου-Αράχωβας- Αντίκυρας Ιωάννης Σταθάς, Καντάνου-Σελίνου Αντώνιος Περράκης, ο εκπρόσωπος του Δημάρχου Ιωαννιτών Αντιδήμαρχος Πέτρος Παλάσχας και ο Πρόεδρος της Κοινότητας Λιγκιάδων Κωνσταντίνος Φούκας, ο Πρόεδρος της μαρτυρικής Κοινότητας Δροσοπηγής Φλώρινας Μιχαήλ Μάρου, ο Πρόεδρος της μαρτυρικής Κοινότητας Κομμένου Ηλίας Λαμπρής, η Πρόεδρος της μαρτυρικής Κοινότητας Κλεισούρας Κωνσταντίνα Χύτα και η εκπρόσωπος του Δημάρχου Αμυνταίου (μαρτυρικό Λέχοβο) Τάνια Καλάβο.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με το συγκλονιστικό Προσκλητήριο νεκρών, την τήρηση ενός λεπτού σιγής στη μνήμη των θυμάτων και την ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου. Η Ευλαμπία Γκαντίνα απήγγειλε τα ποιήματα της Ευαγγελίας Πιτσούλη «Μικρό παιδί ήμουν τότε…» και «Αθάνατοι νεκροί».
Οι φετινές τριήμερες εκδηλώσεις μνήμης ξεκίνησαν την Κυριακή 31/8 με τον Ιστορικό Περίπατο Μνήμης, την 20ή Ποδηλατοδρομία Ειρήνης και τη θεατρική παράσταση «Κάθε Σεπτέμβρη». Τη Δευτέρα 1/9 πραγματοποιήθηκε η ημερίδα για την παρουσίαση του ευρωπαϊκού προγράμματος Liberation Route of Europe, η συνεδρίαση του ΔΣ Επιτροπής Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών Ελλάδος και η «9η Λαμπαδηφορία Ειρήνης», ενώ η μέρα έκλεισε με τη συναυλία της Λαϊκής Ορχήστρας «Μίκης Θεοδωράκης» με τον Κώστα Μακεδόνα, τη Σαββέρια Μαργιολά, τον Παναγιώτη Πετράκη και τον Άγγελο Θεοδωράκη.
Οι εκδηλώσεις ολοκληρώνονται σήμερα στις 7 το απόγευμα με την αφηγηματική εκδήλωση με τίτλο «Η γενιά του ’30 ανακαλεί στη μνήμη της ιστορίες από το Κάψιμο του Χορτιάτη» στην Αίθουσα «Ι. Μανωλεδάκης» στον Χορτιάτη, που διοργανώνει η Κίνηση Πολιτών Χορτιάτη – Εφημερίδα Χορτιάτης 57010.
