Ο αγαπημένος σκηνοθέτης μιλώντας στην Karfitsa, αναφέρθηκε στην κοινωνία μέσα στην οποία μεγάλωσε η γενιά του με αφορμή τη νέα παράσταση που σκηνοθετεί με τον Θανάση Παπαθανασίου και στην οποία πρωταγωνιστεί η Κάτια Δανδουλάκη, «Το καινούριο Παιδί», κάνοντας λόγο για την «Ελλάδα του χωροφύλακα».
Συνέντευξη στην Αγγελική Κριαρίδου
Για τον Μιχάλη Ρέππα οι δυσκολίες αναδεικνύουν τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου και αυτό αποτυπώνεται και στα θεατρικά έργα. Μέσα από τη συζήτηση διαιστώνει κανείς για τη χαρά που αντλεί μέσα από τις κωμωδίες που δημιουργεί, είδος που χαρακτηρίζει το καλλιτεχνικό δίδυμο Ρέππα- Παπαθανασίου.
Η Δάφνη που είναι το κεντρικό στην παράσταση αποτελεί παιδί της «γενιάς μας». Είναι στόχος σας να ανεβάζετε έργα με τα οποία ο θεατής μπορεί να ταυτιστεί;
Ευελπιστούμε πάντα σε κάθε μας έργο και για διαφορετικούς λόγους την κάθε φορά ο θεατής να ταυτίζεται. Νομίζω ότι ένα έργο που για κάποιο λόγο κάποιος δεν βρίσκει κάτι να αναγνωρίσει και να ταυτιστεί του φαίνεται επιεικώς βαρετό. Άρα αυτό το επιδιώκουμε παντού και πάντα με διαφορετικούς τρόπους, καθώς αλλιώς γράφεις σε ένα αστυνομικό έργο, αλλιώς σε κωμωδία, αλλιώς σε ένα κοινωνικό έργο. Ο τρόπος διαφέρει καμιά φορά πάρα πολύ, αλλά ο στόχος είναι κοινός, να ανακαλύψει ο θεατής κάποιες γωνιές του δικού εαυτού ή του πολύ κοντινού του περιβάλλοντος.
Μέσα από το έργο παρουσιάζεται και ο κοινωνικός ρόλος της γυναίκας. Πως σχολιάζετε τη γυναίκα της γενιάς εκείνης με το σήμερα;
Δεν μπορείς να συγκρίνεις δύο ανόμοια πράγματα, πέρα από τα πολύ ουσιώδη και βαθιά που χαρακτηρίζουν την ανθρώπινη ύπαρξη και είναι «διαχρονικά», η γενιά μου και η γενιά σας έχει τόσο διαφορετικά βιώματα. Εμείς είμαστε η γενιά της απόληξης του εμφυλίου πολέμου και εσείς είστε μια γενιά που αυτό είναι μια παλιά αόριστη ανάμνηση που κάποιοι μπορεί από κάποια διαβάσματα ή πολύ μακρινά ακούσματα να έχετε γνωρίσει. Εμείς είμαστε άνθρωποι που ζήσαμε την Ελλάδα του χωροφύλακα, του δασκάλου, του φόβου, του απόμακρου μπαμπά, της απόμακρης μαμάς, του σεβασμού – αλλά όχι μόνο του σεβασμού που εμπνέεται, αλλά και που επιβάλλεται καμιά φορά και με τιμωρία. Δεν ξέρω τι συμβαίνει στις κατοπινότερες γενιές, στη δική μας γενιά υπήρχε πάρα πολύ η απόσταση του παιδιού από τον ενήλικο. Μεγαλώσαμε σε μια τέτοια Ελλάδα. Ο πληθυντικός ήταν πολύ συχνός. Κάποιοι συνομήλικοί μου μιλούσαν ακόμα και στους γονείς τους στον πληθυντικό. Η Δάφνη κατάγεται από αυτήν την Ελλάδα. Η παραγωγική της ηλικία, κατά την οποία ένας άνθρωπος δίνει τα περισσότερα που έχει να προσφέρει, χαρακτηρίζεται από την στροφή της Ελλάδας τη δεκαετία του 1980, που θα την χαρακτηρίζαμε με τη λέξη «ΠΑΣΟΚ», γιατί ήταν μια μεγάλη στροφή στην Ελληνική κοινωνία.
Ποιό είδος σας χαρακτηρίζει περισσότερα από όλα αυτά τα έργα που έχετε δημιουργήσει είτε στην τηλεόραση είτε στο θέατρο;
Αυτό με το οποίο μας έχει ταυτίσει ο κόσμος, τον Θανάση κι εμένα, είναι η κωμωδία. Τρία σίριαλ έχουμε κάνει τις «Τρεις Χάριτες», το «Δις Εξαμαρτείν» και «Συμπέθεροι από τα Τίρανα», που ήταν κωμωδίες. Από τις τέσσερις ταινίες μας οι τρεις είναι κωμικές και τα θεατρικά μας έργα στην τεράστια πλειοψηφία τους είναι κωμωδίες. Αγαπάμε πολύ το γέλιο. Είναι μια εύκολη υπέρβαση. Εμάς μας ίδιους μας βοηθάει πάρα πολύ και θέλουμε να πιστεύουμε πως βοηθάει και τους ανθρώπους που παρακολουθούνε τα έργα μας. Δεν το επιλέγουμε, αλλά μας επιλέγει. Αν μπορεί να νοηθεί η χρήση της παθητικής φωνής, «επιλεγόμεθα». Είναι η φύση μας έτσι. Ο καθένας τη φύση του δεν την επιλέγει. Η φύση είναι έτσι και μας αρέσει. Απλώς έχουμε και μια άλλη πλευρά του εαυτού μας που δε λείπει ποτέ το χιούμορ, όπως και στο έργο μας «Το Καινούριο Παιδί» δεν λείπει διόλου το χιούμορ. Είναι παρόν σε όλη τη διάρκεια της αφήγησης γιατί η ηρωίδα διαρκώς αυτοσαρκάζεται για τα πάντα που έκανε και τα αντιμετωπίζει με χιούμορ και αυτοσαρκασμό, από το ύψος της που ήταν εξαιρετικά δύσχρηστο εκείνη τη εποχή που τα κορίτσια ήταν στο 1,60 κατά βάση μέχρι το πω χειρίστηκε τους έρωτες και όλες τις συγκινητικές στιγμές γιατί όλοι μας όσο περνάν τα χρόνια ζούμε μέσα σε απώλειες. Αυτή είναι μια γυναίκα που έχει τον πατέρα και την μητέρα της, όχι από κανένα θάνατο θεαματικό, από φυσικό θάνατο. Δυστυχώς οι γενιές εναλλάσσονται. Έτσι πρέπει να γίνεται, έτσι γίνεται. Γερνάμε, χάνουμε τους ανθρώπους μας, χάνουμε τα στηρίγματά μας. Είμαστε αναγκασμένοι να σταθούμε στα πόδια μας. Υπάρχει λοιπόν η πλευρά του Θανάση και του Μιχάλη που θέλει να μιλήσει και χωρίς την παραμόρφωση της κωμωδίας, αλλά πάντα με χιούμορ.
Στην πορεία σας στο θέατρο και την τηλεόραση έχετε συναντήσει πράγματα που σας έχουν ενθουσιάσει ή απογοητεύσει;
Ζω μέσα σε αυτή τη δουλειά περίπου 30 χρόνια, συνεπώς έχω συναντήσει τα πάντα. Πράγματα με έχουν ενθουσιάσει που ούτε το φανταζόμουν και με έχουν ξενερώσει και με έχουν θυμώσει. Όλα τα πράγματα τα συναντάει κανείς μέσα στη ζωή του και από όλα δοκιμάζεται και από όλα παίρνει λίγη προίκα. Μπορώ να πω ότι από τα δύσκολα και από τον τρόπο που σε απογοητεύουν ή και που απογοητεύεις εσύ ο ίδιος τον εαυτό σου -γιατί είναι πολύ σημαντικό και αυτό- μαθαίνεις. Ίσως η προίκα είναι πιο μεγάλη στην αρνητική εμπειρία. Αλλά και η θετική σε φορτίζει με πίστη. Θεωρώ ότι εμένα η ζωή μου τα έχει ισόρροπα. Αν με ρώταγε κανείς στην ηλικία μου, θα έλεγα ότι ευχαριστώ τη ζωή που μου τα έφερε έτσι γιατί και οι απογοητεύσεις και οι ενθουσιασμοί ήταν ισάριθμοι και έτσι δεν έγειρα ούτε προς τον πεσιμισμό ούτε και προς μια ανόητη αισιοδοξία του βλάκα. Με την αρνητική κατάσταση μετράς τον εαυτό σου και ο ήρωας ενός θεατρικού έργου από τα εμπόδια, τις δυσκολίες και τις αναποδιές μετράει τον εαυτό του. Για να αποδείξουμε τον χαρακτήρα του και να ξεδιπλώσουμε ποιος στ’ αλήθεια είναι, του βάζουμε συνεχώς φανταστικά εμπόδια.
Info: «Το καινούριο παιδί» στο Θέατρο Αριστοτέλειον στις 11 & 12 Μαρτίου
