Σε τεταμένο αλλά θεσμικά ευγενικό κλίμα πραγματοποιήθηκε η πρώτη επίσημη συνάντηση του πρωθυπουργού του Καναδά Μαρκ Κάρνεϊ με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, την Τρίτη 6 Μαΐου στον Λευκό Οίκο. Αν και η συνάντηση χαρακτηρίστηκε ως «απόπειρα επαναφοράς» των διμερών σχέσεων, η σκιά των δασμών και των υπαινιγμών για προσάρτηση δεν έλειψε.
Από την υποδοχή… στα υπονοούμενα
Η κοινή δήλωση μπροστά στις κάμερες ξεκίνησε σε συναινετικό τόνο, με τον Τραμπ να συγχαίρει τον Καναδό ηγέτη για την «εντυπωσιακή του επιστροφή», φτάνοντας μάλιστα να τη συγκρίνει με τη δική του: «Ίσως και μεγαλύτερη», είπε γελώντας. Ο Κάρνεϊ, από την πλευρά του, αρκέστηκε να ευχαριστήσει για τη φιλοξενία, υπογραμμίζοντας πως στόχος του είναι να «μεταμορφώσει τον Καναδά».
Ωστόσο, η αμηχανία δεν άργησε. Όταν τέθηκε το θέμα των δηλώσεων Τραμπ περί μετατροπής του Καναδά σε 51η πολιτεία των ΗΠΑ, ο Κάρνεϊ δεν έκρυψε τον εκνευρισμό του. «Κάποια μέρη δεν είναι ποτέ προς πώληση», είπε κοφτά. Και συνέχισε: «Ο Καναδάς δεν είναι προς πώληση και δεν θα είναι ποτέ».
Ο Τραμπ ξαναχτύπησε: «Μόνο ο χρόνος θα δείξει»
Αντί να αναδιπλωθεί, ο Αμερικανός πρόεδρος επανήλθε με υπαινιγμούς, δηλώνοντας ότι «μόνο ο χρόνος θα δείξει» και «ποτέ μη λες ποτέ». Προχώρησε μάλιστα σε… πωλησιακή ανάλυση του σεναρίου, λέγοντας πως μια πιθανή πολιτειακή ένταξη θα εξασφάλιζε στους Καναδούς δωρεάν στρατιωτική προστασία και φορολογικές ελαφρύνσεις.
Στην προσπάθειά του να «μαλακώσει» το κλίμα, ο Τραμπ έκανε και προσωπική αναφορά στις καναδικές ρίζες της μητέρας του, λέγοντας ότι βλέπει τον Καναδά ως «πολύ ξεχωριστό μέρος». Η κίνηση όμως δεν έπεισε τον Κάρνεϊ, ο οποίος αποχώρησε από τη δημόσια δήλωση χωρίς να ανταποκριθεί στα χαμόγελα του Αμερικανού προέδρου.
Πολιτική αμηχανία, διπλωματική αβεβαιότητα
Η συνάντηση, αν και ουσιαστικά συμβολική, δεν διέψευσε τις ανησυχίες όσων βλέπουν μια επανεμφάνιση του δόγματος Τραμπ για τις «πολιτείες-δορυφόρους», ειδικά στον βορρά. Ο Καναδάς, μετά από χρόνια σταθερότητας, καλείται να απαντήσει σε πιέσεις που άλλοτε γίνονται με όρους γεωπολιτικής και άλλοτε με όρους real estate.
Το βέβαιο είναι ότι η Ουάσινγκτον και η Οτάβα έχουν πολλά να διαπραγματευτούν – από τομείς άμυνας και ενέργειας, έως εμπορικές ρυθμίσεις και εθνική κυριαρχία. Και η σκιά του Τραμπικού «χιούμορ» ίσως να είναι βαρύτερη απ’ όσο φαίνεται στις κάμερες.
