Ο Ινδικός Ωκεανός, μία από τις θερμότερες και πιο ζωτικές θάλασσες του πλανήτη, βρίσκεται στο επίκεντρο της κλιματικής κρίσης. Οι συνέπειες της ανόδου της στάθμης των ωκεανών, που προκαλείται από το λιώσιμο των παγετώνων και τη θερμική διαστολή των υδάτων, γίνονται ολοένα και πιο ορατές, ιδιαίτερα στα μικρά νησιά του αρχιπελάγους στις Μαλδίβες.
Πρόκειται για μια χώρα που αποτελείται από περίπου 1.200 κοραλλιογενή νησιά, με μέσο υψόμετρο μόλις 1,5 μέτρο πάνω από τη θάλασσα – το χαμηλότερο στον κόσμο. Αυτό και μόνο καθιστά τις Μαλδίβες ιδιαίτερα ευάλωτες στη θάλασσα που ανεβαίνει.
Η τουριστική λάμψη απειλείται από τα κύματα
Οι Μαλδίβες είναι παγκοσμίως γνωστές για τα πολυτελή υποθαλάσσια ξενοδοχεία, τις λευκές αμμουδιές και τα κρυστάλλινα νερά. Προσελκύουν κάθε χρόνο εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες, δημιουργώντας έναν από τους πιο εμβληματικούς προορισμούς πολυτελείας. Ωστόσο, όπως προειδοποιεί το National Geographic, αυτός ο παράδεισος αντιμετωπίζει μια υπαρξιακή κρίση.
Η παράκτια διάβρωση, οι συχνές πλημμύρες, η αύξηση της αλατότητας των υδάτων και η καταστροφή των κοραλλιογενών υφάλων θέτουν σε κίνδυνο όχι μόνο το φυσικό περιβάλλον αλλά και την επιβίωση περισσότερων από 500.000 κατοίκων.
Προειδοποιήσεις και αντιδράσεις
Ήδη από το 2009, ο τότε πρόεδρος των Μαλδιβών Mohamed Nasheed είχε προσπαθήσει να σοκάρει την παγκόσμια κοινή γνώμη, πραγματοποιώντας μια συμβολική συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου κάτω από τη θάλασσα. Η εικόνα έκανε τον γύρο του κόσμου και αποτέλεσε ηχηρό μήνυμα για το μέλλον του νησιωτικού κράτους.
Έκτοτε, οι Μαλδίβες επενδύουν σε τεχνολογίες επιβίωσης: πλωτές πλατφόρμες, θαλάσσια τείχη και ενισχυμένα έργα υποδομής που επιχειρούν να προστατεύσουν τα πιο εκτεθειμένα νησιά. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν επιστήμονες του ΟΗΕ, εάν δεν μειωθούν δραστικά οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, μεγάλα τμήματα του αρχιπελάγους ενδέχεται να βρεθούν κάτω από τη θάλασσα έως το τέλος του αιώνα.
Ένα παγκόσμιο μήνυμα μέσα από ένα μικρό έθνος
Η περίπτωση των Μαλδιβών λειτουργεί ως καθρέφτης για το μέλλον δεκάδων νησιωτικών περιοχών ανά τον πλανήτη. Ο Ινδικός Ωκεανός, από ζωτικός ρυθμιστής του κλίματος, μετατρέπεται σταδιακά σε παράγοντα αστάθειας, εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Όπως τονίζουν διεθνείς οργανισμοί, η τύχη των Μαλδιβών δεν είναι μια τοπική υπόθεση, αλλά μια παγκόσμια δοκιμασία πολιτικής βούλησης και οικολογικής ευθύνης. Το ερώτημα που αναδύεται είναι σαφές: θα επιτρέψουμε να βυθιστεί ένας παράδεισος ή θα δράσουμε προτού είναι αργά;