Απότομη είσοδος στον ρόλο του 10ου καγκελαρίου της Γερμανίας έκανε ο Φρίντριχ Μερτς, έπειτα από μια ψηφοφορία-θρίλερ στη Bundestag, που αποκάλυψε ρωγμές, εσωκομματικά μαχαιρώματα και μια εύθραυστη πλειοψηφία. Με 325 ψήφους υπέρ, ο ηγέτης της Χριστιανικής Ένωσης (CDU/CSU) εξελέγη τελικά το απόγευμα της Τρίτης, αφήνοντας πίσω του το πρωινό «πάγωμα» που είχε σοκάρει το πολιτικό Βερολίνο.
Μια πρωινή αποτυχία που ξάφνιασε τους πάντες
Η πρώτη ψηφοφορία αποκάλυψε βαθύτατα ρήγματα στον νέο «μαυροκόκκινο» συνασπισμό CDU-SPD, καθώς 18 κυβερνητικοί βουλευτές δεν στήριξαν τον υποψήφιό τους. Το αποτέλεσμα, μόλις 310 ψήφοι υπέρ έναντι 316 που απαιτούνταν, προκάλεσε αμηχανία και αναστάτωση: ποτέ ξανά στα μεταπολεμικά χρονικά δεν είχε αποτύχει εκλογή καγκελαρίου σε πρώτη ψηφοφορία με κυβερνητική πλειοψηφία δεδομένη.
Τα σχόλια του γερμανικού Τύπου ήταν εύγλωττα: «Το μαύρο πρωί του Μερτς», έγραψε η Süddeutsche Zeitung, ενώ άλλοι έκαναν λόγο για πολιτική «γροθιά στο στομάχι» και «καταστροφή». Η εσωτερική αμφισβήτηση, ιδίως από πτέρυγες του SPD αλλά και σιωπηλούς διαφωνούντες στη CDU, φαίνεται πως συνοδεύει ήδη τον νέο καγκελάριο.
Δεύτερη προσπάθεια με οριακή άνεση
Στη δεύτερη ψηφοφορία, που διεξήχθη μετά από μαραθώνιες διαβουλεύσεις έξι ωρών, ο Μερτς εξασφάλισε 325 ψήφους – 9 περισσότερες από τις απαιτούμενες και 15 πάνω από το πρωινό αποτέλεσμα. Η ψήφος αυτή τον καθιστά τον δέκατο Καγκελάριο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας και του δίνει, τυπικά, την εντολή να κυβερνήσει. Η σύγκριση με την ισχυρή εκλογή της Άνγκελα Μέρκελ το 2013 (462 ψήφοι υπέρ) αποκαλύπτει όμως τις χαμηλές πτήσεις εμπιστοσύνης που συνοδεύουν το ξεκίνημά του.
Ο ίδιος παρέμεινε λιτός στη δήλωσή του: «Αποδέχομαι το αποτέλεσμα», είπε, προτού κινηθεί προς το Προεδρικό Μέγαρο για την ορκωμοσία του στις 19:15 ώρα Ελλάδας.
Προβλήματα στην αφετηρία και αντιδράσεις
Η νέα κυβέρνηση ξεκινά χωρίς πανηγυρικό τόνο και με εμφανές έλλειμμα πολιτικής συνοχής. Οι τοποθετήσεις των κομμάτων πριν τη δεύτερη ψηφοφορία αντικατόπτρισαν τις αντιφάσεις: στήριξη από SPD και CDU, αλλά σφοδρή κριτική από AfD και Die Linke. Ο εκπρόσωπος της AfD έκανε λόγο για εύθραυστη και μη βιώσιμη πλειοψηφία, ενώ ακόμη και ορισμένοι αριστεροί επέλεξαν να υπερψηφίσουν τον Μερτς για λόγους θεσμικής σταθερότητας.
Η αποχή, τα άκυρα και η δυσφορία δεν κρύβουν ότι ο Φρίντριχ Μερτς καλείται να κυβερνήσει με επισφαλή πολιτική βάση και να πείσει εντός κι εκτός Bundestag ότι μπορεί να εγγυηθεί την κυβερνησιμότητα της χώρας.
Ο Μερτς και το ευρωπαϊκό ζητούμενο
Για την Ευρώπη, η άνοδος Μερτς σηματοδοτεί επιστροφή στην παραδοσιακή γερμανική σοβαρότητα, με τάση δημοσιονομικής πειθαρχίας και αυστηρής τάξης στα εσωτερικά. Η Ελλάδα, που είχε αντιμετωπίσει το ψυχρό βλέμμα της CDU στην εποχή των μνημονίων, θα παρακολουθήσει με προσεκτική επιφύλαξη τη στάση της νέας καγκελαρίας στα κρίσιμα ευρωτουρκικά και ενεργειακά ζητήματα.
Το στοίχημα για τον νέο καγκελάριο είναι αν θα καταφέρει να μετατρέψει τη λεπτή πλειοψηφία σε πολιτική ηγεμονία – ή αν το «μαύρο πρωί» της 6ης Μαΐου θα σημαδέψει ολόκληρη την τετραετία του.
