Μπορεί κάποιος να εμπιστευθεί τις προθέσεις του Ταγίπ Ερντογάν; Σίγουρα όχι. Το γεωτρύπανο «Αμπντουλχαμίτ Χαν» θα ακολουθήσει σε πρώτη φάση τη διαδρομή του «ΟρούτςΡέις» το καλοκαίρι του 2020.
Του: ΚΩΣΤΑ ΤΣΙΤΟΥΝΑ
Έκανε την προπαγανδιστική του φιέστα και εξέδωσε την πρώτη NAVTEX σε δικά του νερά, 55 χιλιόμετρα έξω από το Γκαζί Πασά. Ποιες είναι οι προθέσεις της Τουρκίας; Μπορεί κανείς να επαναπαύεται και να θεωρεί ότι ο Ερντογάν έχει αναιρέσει τους μεγαλοϊδεατισμούς του περί «Γαλάζιας Πατρίδας»; Προφανέστατα όχι.
Λίγες ώρες πριν από την έξοδο του «Αμπντουλχαμίτ Χαν», εκδόθηκε και η πρώτη NAVTEX για την περιοχή στην οποία θα κατευθυνθεί αρχικά μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου με χρονική διάρκεια μέχρι τον Οκτώβριο. Ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι το γεωτρύπανο θα δράσει στο πηγάδι Yorukler-1. Αλλάζει κάτι στη στρατηγική του; Όχι. Επιλέγει την κλιμακούμενη ένταση σε πρώτη φάση κοντά στα οικόπεδα της Κύπρου.
Απλώς δεν μπαίνει με φουλ επίθεση. Θυμίζουμε ότι κάπως έτσι είχε ξεκινήσει και η κρίση του 2020. Ανοιχτά της Κύπρου, το «ΟρούτςΡέις» είχε κάνει σεισμογραφικές έρευνες το 2020 και στη συνέχεια κινήθηκε νοτιοδυτικά και μέσα σε οριοθετημένα οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ, αλλά και δυτικότερα στην περιοχή της δυνητικής ελληνικής ΑΟΖ.
Η διαφορά είναι ότι το νέο πλοίο είναι τρυπάνι και όχι σεισμογραφικό, που σημαίνει ότι το πρόβλημα δεν είναι αν θα περάσει στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, αλλά αν θα τρυπήσει εντός της δυνάμει ελληνικής ΑΟΖ. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε μιλάμε για παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας ή της Κύπρου. Δύσκολες καταστάσεις…
Δεν είναι μόνον τα ζητήματα της εθνικής κυριαρχίας (εις τα οποία μάλλον δεν θα επεκταθεί), αλλά και ζητήματα κυριαρχικών δικαιωμάτων (ΑΟΖ) τα οποία είναι πολύ πιθανόν να επιβουλευθεί. Ο στόχος του Τούρκου είναι να «κεντήσει» την Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο στα σημεία της… δυνητικής ελληνικής ΑΟΖ (η οποία ακόμα δεν έχει οριοθετηθεί ούτε στον ΟΗΕ ούτε σε κάποιο άλλο διεθνές φόρουμ).
Όπως και με το «ΟρούτςΡέις» θα κινηθεί στην τακτική «hit and run», χτυπάω και φεύγω όταν τα πράγματα φτάσουν στο όριο σύρραξης. Όπως ακριβώς κινήθηκε και το καλοκαίρι του 2020. Αν καταφέρει να «κεντήσει» πάνω στα σημεία της ελληνικής ΑΟΖ, θα έχει πετύχει τον στόχο του και θα μπορέσει στη συνέχεια να αμφισβητήσει τα πάντα. Η ύπουλη κρουαζιέρα του «Αμπντουλχαμίτ Χαν» δεν θα είναι εύκολη στην αποτροπή της. Θα χρειαστεί πάραυτα ψυχραιμία και αποφασιστικότητα επί των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, τα οποία είναι εξίσου σημαντικά με την εθνική μας κυριαρχία.
Διπλός πράκτορας ο Ερντογάν
Το περιοδικό «DerSpiegel» αναφέρεται στην Τουρκία, επισημαίνει την ιδιαίτερη γεωστρατηγική θέση της χώρας και υποστηρίζει ότι «ο πρόεδρος ΡετζέπΤαγίπ Ερντογάν αξιοποίησε τη θέση αυτή με όρους εξωτερικής πολιτικής. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα στη συμφωνία για τα σιτηρά που συνήψαν πριν από τρεις εβδομάδες Ρωσία και Ουκρανία έπειτα από διαμεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών και της Τουρκίας. Στον πόλεμο της Ουκρανίας ο Ερντογάν ενέχει διπλό ρόλο, καθώς είναι ένας από τους λίγους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων που διατηρεί στενές επαφές τόσο με το Κίεβο όσο και με τη Μόσχα.
Πριν ακόμη από λίγους μήνες η Τουρκία ήταν ένα είδος παρία στη διεθνή πολιτική, ο Ερντογάν με τις προκλήσεις του είχε εξοργίσει ομολόγους του σε Μέση Ανατολή, Ευρώπη και ΗΠΑ. Ξαφνικά γίνεται και πάλι ένας περιζήτητος συνομιλητής. Ο κίνδυνος για την Τουρκία είναι όμως ότι o Ερντογάν το παρακάνει, όπως έχει κάνει τόσες φορές στο παρελθόν. Σχεδόν επιδεικτικά συγχρωτίζεται με τον Ρώσο δικτάτορα Βλαντίμιρ Πούτιν. Για τους εταίρους του στο ΝΑΤΟ συμπεριφέρεται ωσάν να ήταν διπλός πράκτορας».
Παράλληλα, το γερμανικό περιοδικό επισημαίνει τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η τουρκική οικονομία: «Η οικονομία βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης, ο πληθωρισμός αγγίζει το 80%. Περισσότερο από ποτέ οι τουρκικές επιχειρήσεις θα ήθελαν τώρα να βασίζονται σε αξιόπιστες σχέσεις με τα κράτη-μέλη της ΕΕ, με τα οποία διεκπεραιώνουν πάνω από το ήμισυ των εμπορικών τους συναλλαγών.
Με λιγότερο από έναν χρόνο να απομένει μέχρι τις προεδρικές εκλογές, τα ποσοστά δημοφιλίας του Ερντογάν είναι τόσο χαμηλά όσο ελάχιστες φορές από τότε που ανέλαβε την εξουσία. Εμφανιζόμενος όλο αυτοπεποίθηση στη διεθνή σκηνή μπορεί να εντυπωσιάζει τους εθνικιστές ψηφοφόρους, αλλά οι περισσότεροι Τούρκοι θα προτιμούσαν να δουν την οικονομία να ανακάμπτει».
Σε αυτό το πλαίσιο, τόσο το Μέγαρο Μαξίμου όσο και το ΥΠΕΞ έχουν επαναλάβει αρκετές φορές ότι το 2022 δεν είναι 2020. Ακόμα όμως και αν ο Ερντογάν αυτή την περίοδο κοιτάζει προς τη Δύση και δεν θέλει να ρισκάρει τις σχέσεις του, αλλά να έχει τον χώρο που απαιτείται για να συνεχίσει το διπλό παιχνίδι του και με τη Ρωσία, δεν σημαίνει ότι δεν κρατά το «Αμπντουλχαμίτ Χαν»σαν άσο στο μανίκι του για τους επόμενους μήνες.
Προκλήσεις με υπερπτήσεις
Και φυσικά δεν έλειψαν οι προκλήσεις ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο, με πτήσεις μαχητικών πάνω από τα νησιά του Αιγαίου.
Συγκεκριμένα, ζεύγος τουρκικών αεροσκαφών F-16 πραγματοποίησε υπέρπτηση στις 11.05 πάνω από την Κίναρο και στις 11.08 πάνω από τα Μαύρα Λέρου, στα27.000 πόδια. Στις 11.09, δεύτερο ζεύγος τουρκικών F-16 πραγματοποίησε νέα υπερπτήση πάνω από την Κανδελιούσσα, στα 23.000 πόδια.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ POLITICAL
