Τουλάχιστον 97 άμαχοι σκοτώθηκαν και άλλοι 365 τραυματίστηκαν από τότε που ξέσπασαν οι εχθροπραξίες μεταξύ του σουδανικού στρατού και παραστρατιωτικών, όπως ανέφερε η Ένωση Σουδανών Γιατρών σε χθεσινή της ανακοίνωση.
Την ίδια ώρα, έκκληση για βοήθεια απευθύνουν οι Έλληνες που είναι εγκλωβισμένοι στη μητρόπολη στο κέντρο του Χαρτούμ εξαιτίας των σφοδρών συγκρούσεων που μαίνονται στην πρωτεύουσα του Σουδάν. Παγιδευμένοι είναι από προχθές 15 άνθρωποι, όπως δήλωσε ο μητροπολίτης Νουβίας και παντός Σουδάν Σάββας.
Δυνάμεις πιστές σε δύο αντίπαλους στρατηγούς συναγωνίζονται για τον έλεγχο και, όπως συμβαίνει συχνά, οι πολίτες υποφέρουν περισσότερο με δεκάδες νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες. Οι σφοδρές μάχες σε όλο το Σουδάν άφησαν στην άκρη τις όποιες ελπίδες για μια ειρηνική μετάβαση στην πολιτική διακυβέρνηση. Ο ΠΟΥ, μέρος του συστήματος του ΟΗΕ, έχει καταγράψει θανάτους στις πολιτείες Χαρτούμ, Νότιο Κορντοφάν, Βόρειο Νταρφούρ κ.α. από τη Μεγάλη Πέμπτη.
Ο ΠΟΥ υπογράμμισε ότι νοσοκομεία στην πρωτεύουσα Χαρτούμ, όπου ζουν περίπου 6 εκατομμύρια πολίτες, κατακλύστηκαν από θύματα εν μέσω σφοδρών εχθροπραξιών το Σαββατοκύριακο, στις οποίες χρησιμοποιήθηκαν τεθωρακισμένα, πυροβόλα και αεροσκάφη.
Πολλά από τα εννέα νοσοκομεία που υποδέχονται τραυματισμένους αμάχους αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε αίμα, σε υλικά για μεταγγίσεις και σε άλλα κρίσιμης σημασίας εφόδια. Οι διακοπές της ύδρευσης και της ηλεκτροδότησης και η έλλειψη καυσίμων για να λειτουργήσουν οι γεννήτριες των νοσοκομείων κάνουν τη λειτουργία τους ακόμη πιο δύσκολη. Αναφέρονται τεράστιες ελλείψεις προσωπικού, ιδίως αναισθησιολόγων, όπως τόνισε ο οργανισμός.
Ο εμφύλιος έχει… ονοματεπώνυμα
Στο επίκεντρο των συγκρούσεων βρίσκονται δύο άνδρες: ο στρατιωτικός ηγέτης του Σουδάν Αμπντέλ Φατάχ αλ Μπουρχάν και ο διοικητής των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF) Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκαλο (Χεμέντνι).
Μέχρι πρόσφατα ήταν σύμμαχοι. Oι δυο τους συνεργάστηκαν για την ανατροπή του Σουδανού προέδρου Ομάρ αλ Μπασίρ το 2019 και έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο στρατιωτικό πραξικόπημα του 2021. Ωστόσο, εντάσεις προέκυψαν κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την ενσωμάτωση των RSF στον στρατό της χώρας ως μέρος του σχεδίου για την αποκατάσταση της πολιτικής εξουσίας.
Το βασικό ερώτημα είναι ποιος θα ήταν υποταγμένος σε ποιον στη νέα ιεραρχία. Αυτές οι εχθροπραξίες είναι το αποκορύφωμα αυτού που και τα δύο μέρη θεωρούν ως υπαρξιακό αγώνα για κυριαρχία. Είναι δύσκολο να υποτιμήσουμε πόσο «σεισμική» ήταν η ανατροπή του Μπασίρ. Είχε ηγηθεί της χώρας για σχεδόν τρεις δεκαετίες, όταν οι λαϊκές διαμαρτυρίες, που ξεκίνησαν για την άνοδο των τιμών του ψωμιού, τον ανέτρεψαν από την εξουσία.
Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής του το Νότιο Σουδάν αποσχίστηκε από τον Βορρά, ενώ το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εξέδωσε ένταλμα σύλληψης για φερόμενα εγκλήματα πολέμου στον Μπασίρ στο Νταρφούρ, μια αυτονομιστική δυτική περιοχή.
Μετά την ανατροπή του Μπασίρ το Σουδάν κυβερνήθηκε από μια δυσάρεστη συμμαχία μεταξύ στρατιωτικών και πολιτικών ομάδων. Όλα αυτά έληξαν το 2021, όταν η κυβέρνηση της κατανομής της εξουσίας διαλύθηκε από τις ένοπλες δυνάμεις.
Το RSF έχει ένα αμφιλεγόμενο παρελθόν
Οι Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης είναι η εξέχουσα παραστρατιωτική ομάδα στο Σουδάν, ο αρχηγός της οποίας, ο Νταγκάλο, έχει ανέλθει ταχέως στην εξουσία.
Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης στο Νταρφούρ του Σουδάν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ήταν ο ηγέτης των διαβόητων δυνάμεων Janjaweed του Σουδάν, που εμπλέκονταν σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και φρικαλεότητες. Μια διεθνής κατακραυγή είδε τον Μπασίρ να επισημοποιεί την ομάδα σε παραστρατιωτικές δυνάμεις, γνωστές ως Μονάδες Πληροφοριών Συνόρων.
Το 2007 τα στρατεύματά της έγιναν μέρος των υπηρεσιών πληροφοριών της χώρας και το 2013 ο Μπασίρ δημιούργησε την RSF, μια παραστρατιωτική ομάδα υπό την επίβλεψή του και υπό την ηγεσία του Ντάγκαλο. Ο Ντάγκαλο στράφηκε εναντίον του Μπασίρ το 2019, αλλά όχι πριν οι δυνάμεις του ανοίξουν πυρ σε μια κατά του Μπασίρ και υπέρ της δημοκρατίας καθεστωτική οργάνωση στο Χαρτούμ, σκοτώνοντας τουλάχιστον 118 άτομα.
Αργότερα διορίστηκε αναπληρωτής του μεταβατικού Κυρίαρχου Συμβουλίου που κυβερνούσε το Σουδάν σε συνεργασία με την πολιτική ηγεσία. Οι δύο αντίπαλοι αντικατοπτρίζονται ο ένας στον άλλον. Ο Μπουρχάν είναι ουσιαστικά ο ηγέτης του Σουδάν. Την εποχή της ανατροπής του Μπασίρ ο Μπουρχάν ήταν ο γενικός επιθεωρητής του στρατού. Αναδείχθηκε επίσης στη δεκαετία του 2000 για τον ρόλο του στις σκοτεινές μέρες της σύγκρουσης στο Νταρφούρ, όπου οι δύο άνδρες πιστεύεται ότι ήρθαν για πρώτη φορά σε επαφή.
Ο Αλ Μπουρχάν και ο Ντάγκαλο εδραίωσαν αμφότεροι την άνοδό τους στην εξουσία κερδίζοντας την εύνοια των δυνάμεων του Κόλπου. Διοικούσαν ξεχωριστά τάγματα σουδανικών δυνάμεων, που στάλθηκαν να υπηρετήσουν με τις δυνάμεις του συνασπισμού υπό τη Σαουδική Αραβία στην Υεμένη. Τώρα βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε έναν αγώνα εξουσίας.
Οι πλούσιοι πόροι, η στρατηγική θέση και η λαθραία μεταφορά χρυσού
Το πότε θα τελειώσουν οι μάχες είναι ασαφές. Και οι δύο πλευρές ισχυρίζονται ότι έχουν τον έλεγχο σε βασικές τοποθεσίες και έχουν αναφερθεί μάχες σε ολόκληρη τη χώρα, σε μέρη μακριά από την πρωτεύουσα Χαρτούμ. Ενώ διάφορες επίσημες και μη εκτιμήσεις υπολογίζουν τις ένοπλες δυνάμεις του Σουδάν σε περίπου 210.000 με 220.000, οι RSF πιστεύεται ότι αριθμούν περίπου 70.000 αλλά είναι καλύτερα εκπαιδευμένοι και καλύτερα εξοπλισμένοι.
Οι διεθνείς δυνάμεις έχουν εκφράσει ανησυχία. Εκτός από τις ανησυχίες για τους αμάχους, υπάρχουν πιθανώς και άλλα κίνητρα – το Σουδάν είναι πλούσιο σε πόρους και στρατηγικά τοποθετημένο. Το CNN είχε προηγουμένως αναφέρει πως η Ρωσία συνεννοήθηκε με τους στρατιωτικούς ηγέτες του Σουδάν για τη λαθραία μεταφορά χρυσού από το Σουδάν.
Οι δυνάμεις του Ντάγκαλο ήταν βασικός αποδέκτης της ρωσικής εκπαίδευσης και όπλων και ο στρατιωτικός ηγέτης του Σουδάν Μπουρχάν πιστεύεται επίσης ότι υποστηριζόταν από τη Ρωσία, προτού η διεθνής πίεση τον αναγκάσει να αποκηρύξει δημόσια την παρουσία της ρωσικής ομάδας μισθοφόρων Wagner στο Σουδάν.
Οι γείτονες του Σουδάν, η Αίγυπτος και το Νότιο Σουδάν, έχουν προσφερθεί να μεσολαβήσουν, αλλά στο μεταξύ το μόνο σίγουρο είναι μεγαλύτερη δυστυχία για τον σουδανικό λαό.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ POLITICAL
