Σε μια ιστορική συγκυρία έντονης γεωπολιτικής αντιπαράθεσης, οι πρόεδροι Βλαντίμιρ Πούτιν και Σι Τζινπίνγκ παρουσίασαν από τη Μόσχα ένα νέο κεφάλαιο στρατηγικής σύμπλευσης ανάμεσα στη Ρωσία και την Κίνα, στη σκιά των δυτικών πιέσεων και της αναδιαμόρφωσης των παγκόσμιων ισορροπιών.
Η συνάντησή τους πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του εορτασμού 80 ετών από τη νίκη στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τον Σι να συμμετέχει τιμητικά στη στρατιωτική παρέλαση στην Κόκκινη Πλατεία και Κινέζους στρατιώτες να παρελαύνουν δίπλα στους Ρώσους.
Αντι-Δυτική Στρατηγική με επίκεντρο ΗΠΑ και «μονομέρεια»
Οι δύο ηγέτες υπέγραψαν κοινό ανακοινωθέν, στο οποίο:
- καταγγέλλουν τις ΗΠΑ για μονομερείς ενέργειες και ηγεμονικές πρακτικές,
- δηλώνουν την πρόθεσή τους να ενισχύσουν τη στρατιωτική συνεργασία,
- προβάλλουν την κοινή στάση ενάντια στην «οπλοποίηση του διαστήματος» από την Ουάσινγκτον.
Ο Σι Τζινπίνγκ, με χαρακτηρισμούς όπως «αληθινοί ατσαλένιοι φίλοι» και «συνεταίροι που άντεξαν εκατό πύρινες δοκιμασίες», τόνισε πως η Κίνα και η Ρωσία πρέπει να προστατεύσουν τη διεθνή δικαιοσύνη και να αποκρούσουν εξωτερικές παρεμβάσεις.
Ο Πούτιν, από την πλευρά του, υπογράμμισε τη δέσμευσή τους για συνεργασία έως το 2030 στον τομέα του εμπορίου και των επενδύσεων, ενώ ευχαρίστησε τον «αγαπητό του φίλο» για τη συμμετοχή του στις εκδηλώσεις.
Ο Τραμπ στο στόχαστρο για τον «Σιδερένιο Θόλο»
Έντονη ήταν η κριτική των δύο χωρών και στο αμερικανικό σχέδιο για αντιπυραυλική ασπίδα τύπου “Σιδηρούς Θόλος”, το οποίο ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ τον Ιανουάριο.
Ρωσία και Κίνα εκτιμούν ότι πρόκειται για επικίνδυνη στρατιωτικοποίηση του διαστήματος και κάλεσαν σε διεθνή συμφωνία για αποστρατιωτικοποίηση του διαστήματος, αντιδρώντας στην πρόθεση των ΗΠΑ να αναπτύξουν μέσα αναχαίτισης υπερηχητικών πυραύλων και drones σε τροχιά.
Ένα νέο «ψυχροπολεμικό» δίπολο;
Η προσέγγιση Πεκίνου – Μόσχας στηρίζεται πλέον ρητά στην κοινή αντίθεση προς τις ΗΠΑ. Οι δηλώσεις περί «νέας παγκόσμιας τάξης» και «ιστορικής αλήθειας ενάντια στον νεοναζισμό» αντανακλούν όχι μόνο ιστορικές αναφορές, αλλά και τη σύγκρουση αφηγήσεων με τη Δύση — ιδιαίτερα με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Οι δύο χώρες συμφώνησαν ότι η σύρραξη μπορεί να λήξει μόνο αν εξαλειφθούν οι “γενεσιουργές αιτίες”, μια σαφή αναφορά στην επέκταση του ΝΑΤΟ και στην παγκόσμια επιρροή των ΗΠΑ, όπως τη βλέπουν Μόσχα και Πεκίνο.
Συμπέρασμα
Η επίσκεψη του Σι Τζινπίνγκ δεν ήταν απλώς εθιμοτυπική. Συνιστά πολιτική επίδειξη ισχύος και προειδοποιητική βολή προς τη Δύση. Το μέτωπο Πεκίνου–Μόσχας εδραιώνεται, με κοινές αναφορές, στρατηγικές επενδύσεις, και αντιηγεμονικό αφήγημα, ενώ το διάστημα εξελίσσεται στον επόμενο χώρο αντιπαράθεσης.