Με μια συμφωνία–αιχμή με τη Βρετανία επιχειρεί ο Ντόναλντ Τραμπ να δείξει ότι τηρεί τις προεκλογικές του υποσχέσεις για επαναδιαπραγμάτευση των δασμών και άνοιγμα των αγορών. Μάλιστα, η συγκεκριμένη συμφωνία έρχεται εντός των 100 ημερών διακυβέρνησης, όπως είχε δεσμευτεί – και στέλνει ένα ευρύτερο μήνυμα ενόψει νέων συνομιλιών με την Κίνα.
«Μεγάλη αγορά», στρατηγική συμμαχία
Στο Οβάλ Γραφείο, μπροστά στις κάμερες, ο Τραμπ χαρακτήρισε τη συμφωνία με τη Βρετανία «τεράστια εμπορική ευκαιρία» για τις ΗΠΑ, με προϊόντα δισεκατομμυρίων δολαρίων και «fast track» τελωνειακές διαδικασίες. Στο επίκεντρο βρίσκονται αγροτικά αγαθά, χημικά, μηχανήματα, οχήματα και φυσικά ο χάλυβας, που αποκτά ρόλο–κλειδί στην κοινή ρητορική για την οικονομική ασφάλεια ως εθνική ασφάλεια.
Πιο συγκεκριμένα, η Βρετανία θα μπορεί να εξάγει:
- 100.000 οχήματα ετησίως με μειωμένο δασμό 10%
- Κινητήρες και ανταλλακτικά αεροσκαφών της Rolls Royce χωρίς δασμούς
- 13.000 τόνους βρετανικού κρέατος χωρίς επιβαρύνσεις
Αντίστοιχα, οι ΗΠΑ θα αυξήσουν τις εξαγωγές τους στη Βρετανία κατά 5 δισ. δολάρια, ενώ η Boeing θα δει παραγγελίες ύψους 10 δισ. ευρώ από το Λονδίνο.
Συμφωνία με υποσημειώσεις και βλέμμα στην Κίνα
Ο πρόεδρος Τραμπ φρόντισε να διατηρήσει περιθώριο ευελιξίας, ξεκαθαρίζοντας ότι ορισμένα κεφάλαια της συμφωνίας είναι ακόμη υπό διαπραγμάτευση. Σχολίασε πάντως ότι «όλοι θέλουν μια συμφωνία» και επιβεβαίωσε επαφές με την Κίνα μέσα στο Σαββατοκύριακο στην Ελβετία, όπου θα μεταβεί ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ. Οι δασμοί στα κινεζικά προϊόντα βρίσκονται ήδη στο 145%, και ο Τραμπ παραδέχτηκε ότι «δεν μπορούν να πάνε ψηλότερα».
Η πιθανότητα απευθείας συνάντησης με τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ αφήνεται ανοιχτή, ανάλογα με το αποτέλεσμα των συνομιλιών, καθώς ο Τραμπ επιδιώκει να φανεί ως παγκόσμιος διαπραγματευτής ισχύος.
Στάρμερ: Επιστροφή στις ρίζες – και νέα σελίδα
Στη δημόσια ακρόαση παρενέβη και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο οποίος μίλησε για την ιστορική σχέση ΗΠΑ–Ηνωμένου Βασιλείου από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι σήμερα, τονίζοντας τη συμβολική συγκυρία των 80 χρόνων από τη συνθηκολόγηση της Γερμανίας. Χαρακτήρισε τη συμφωνία ευκαιρία εμβάθυνσης της συνεργασίας όχι μόνο στο εμπόριο, αλλά και στην τεχνολογία και τη βιομηχανία.
Σημαντικό παρασκήνιο αποτελεί η εμπλοκή του Λόρδου Μάντελσον, πρεσβευτή της Βρετανίας στις ΗΠΑ και πολιτικού προσώπου-γέφυρας ανάμεσα στις δύο κυβερνήσεις. Όπως είπε, πρόκειται για σημαντικό πρώτο βήμα, με στόχο μια πλήρη συμφωνία αμοιβαιότητας σε κρίσιμους τομείς.
Στο πολιτικό επίπεδο, ο Τραμπ παίζει σε δύο ταμπλό: εσωτερικά δείχνει ότι παίρνει πίσω δασμούς χωρίς να υποχωρεί, ενώ διεθνώς παρουσιάζεται ως ρυθμιστής συμμαχιών και εμπορικής σταθερότητας. Και η Βρετανία, με φόντο το Brexit και τις δομικές αβεβαιότητες της ΕΕ, αναζητά νέα στήριξη στη διατλαντική της ταυτότητα.
Η συμφωνία μπορεί να μην είναι ακόμη «πλήρης και περιεκτική» – όπως λέει ο Τραμπ – όμως ανοίγει τον δρόμο για ένα νέο δόγμα Δύσης, με οικονομία, ασφάλεια και βιομηχανία σε κοινή ευθεία.