Αν για τον αθλητισμό οι χαμένες ευκαιρίες είναι ένα απλό διάλειμμα στο αίσθημα υπερηφάνειας, κάθε χαμένη ευκαιρία, στην υγεία, την παιδεία, στον πολιτισμό, στη δικαιοσύνη, στη διαβίωση, στις διεθνείς σχέσεις έχει ένα κόστος για τη δημοκρατία
Την προηγούμενη εβδομάδα, οι επιτυχίες της ομάδες μπάσκετ του Παναθηναϊκού και του ποδοσφαίρου του Ολυμπιακού στην Ευρώπη, επανέφεραν μια ψυχολογική ανάταση σε σημαντικό ρεύμα των φιλάθλων ανάλογο (κι όχι ίδιο) μ΄αυτό που ζήσαμε σε εθνικό επίπεδο το 2004 και ακόμη πιο πίσω το 1987. Η αξία της επιτυχίας τους είναι σημαντική και πανηγυρίστηκε από Έλληνες μολονότι οι περισσότεροι από τους πρωταγωνιστές των ομάδων ήσαν ξένοι. Ο ΠΑΟΚ πήρε το πρωτάθλημα σαν σε κορύφωση κινηματογραφικού τέλους, όπου ο ήρωας αναδύεται μέσα από ριπές και βομβαρδισμούς σώος και ολοζώντανος. Σε λίγο καιρό έρχονται και οι Ολυμπιακοί Αγώνες, πάντοτε στο κορυφαίο αθλητικό γεγονός του πλανήτη που μυρίζει άλλωστε κι Ελλάδα, αναδεικνύονται «ήρωες» που ξεπερνούν τους εαυτούς τους και δοξάζονται με τιμές αρχαιότητας. Δεν αποκλείεται συνολικά το 2024 να μνημονεύεται ως σημείο αναφοράς για μια επανεκίννηση αυτού που λέμε οργανωμένου αθλητικού κινήματος, έτσι ώστε όλες αυτές οι επιτυχίες να πιάσουν τόπο για τις επόμενες γενιές.
Ωστόσο, αν γυρίσουμε την … ταινία πίσω, θα διαπιστώσουμε ότι η σύγχρονη Ελλάδα δεν είναι τίποτα περσσότερο από μια χώρα χαμένων ευκαιριών παντού. Στην ιστορία, στην πολιτική, στις τέχνες, στον πολιτισμό, στην οικονομία και φυσικά στον αθλητισμό. Και συνήθως μια ευκαιρία ανακαλύπτεις ότι την έχασες ή την εκμεταλλεύτηκες εκ των υστέρων και εκ του αποτελέσματος. Και πάντοτε θα υφέρπει το ερώτημα περί του κόστους ευκαιρίας που χρησιμοποιούν και οι οικονομολόγοι στις βασικές θεωρίες τους για να αποδείξουν αν κάποια επένδυση πάνω σε ένα σχέδιο αξίζει τα λεφτά της, ή αν θα έπρεπε με το ίδιο κόστος να δημιουργήσες κάτι άλλο.
Διαβάζοντας πολλές από τις αναλύσεις περί της ευκαιρίας που προσφέρουν η κατάκτηση της ευρωλίγκας από τον μπασκετικό Παναθηναϊκό και η κατάκτηση της τρίτης τη τάξει ευρωπαϊκής διοργάνωσης από τον Ολυμπιακό, θυμάμαι την ίδια συζήτηση το 1987 με την κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ από την παρέα του Γκάλη και του Γιαννάκη και του 2004 από τη μυθική κατάκτηση του Euro στην Πορτογαλία. Αν δόθηκε η αίσθηση μιας συνέχειας κι αυτό υπήρξε ευκαιρία, ήταν ότι ως χώρα ασχοληθήκαμε με το μπάσκετ μετά το 87 και το άθλημα γνώρισε άνθηση και μετέπειτα μέχρι σήμερα έστω με διαλείμματα. Αλλά το 2004 θα το θυμόμαστε απλά ως ένα άφραστο θαύμα που συνέβη άπαξ και πέραν τούτου ουδέν.
Αν κάτι μας διδάσκει η ιστορία είναι ότι η ευκαιρία χορεύει πάντα με όσους είναι στην πίστα όπως έγραφε και ο Αμερικανός συγγραφέας Χόρας Τζάκσον Μπράουν στο best seller του «Life’s Little Instruction Book» υπενθυμίζοντας πως να ζεις μια ευτυχισμένη ζωή. Αν έχουν κάτι κοινό ο Σλούκας, ο Λεσόρ και ο Αταμάν, με τον Φορτούνη, τον Ελ Καμπί και τον Μεντιλίμπαρ ή τον Κωνσταντέλια, τον Κουλιεράκη και τον Λουτσέσκου, είναι να εμπνεύσουν έναν πιτσιρικά που θέλει να ασχοληθεί με τον πρωταθλητισμό κυνηγώντας το όνειρό του κι ας έχει όλες τις πιθανότητες επιτυχίας εναντίον του. Να νιώσει υπερηφάνεια ταυτιζόμενος με το Δαβίδ (γιατί πάντα ηρωοποιούμε τον αδύνατο) κι ας χρειάζεται κι αυτός χορηγούς που ξοδεύουν πακτωλό για να ανταγωνιστεί με τους Ευρωπαίους Γολιάθ. Διότι σήμερα, κορυφή δίχως (πολλά) χρήματα είναι μύθος.
Αν για τον αθλητισμό οι χαμένες ευκαιρίες είναι ένα απλό διάλειμμα στο αίσθημα υπερηφάνειας, κάθε χαμένη ευκαιρία, στην υγεία, την παιδεία, στον πολιτισμό, στη δικαιοσύνη, στη διαβίωση, στις διεθνείς σχέσεις έχει ένα κόστος – συνήθως υψηλό για τη δημοκρατία. Και κάθε αποτυχία μπορεί να χρεώνεται στην οποιαδήποτε κυβέρνηση όμως ποτέ δεν καταγράφεται ως μεμονωμένη, αλλά συνολική. Κι ως συνολική, το κόστος ευκαιρίας επιμερίζεται… ανισομερώς, αδίκως και πάντοτε στα συνήθη … υποζύγια.
