- Εσείς επιθυμείτε ένα ταξίδι ζωής. Για να το πραγματοποιήσετε έρχεστε σε μένα να σας το οργανώσω και είστε υποχρεωμένη να πάρετε την καλύτερη απόφαση με βάση τις πληροφορίες, που θα σας δώσω και τις προτάσεις, που θα σας παρουσιάσω. Κι όλο αυτό προϋποθέτει να με εμπιστευθείτε και να μου επιτρέψετε να σχεδιάσω το ταξίδι της ζωής σας. Δε θα ήθελα λοιπόν να πρέπει να εμπιστευθώ έναν άγνωστο και να τον αφήσω να σχεδιάσει το ταξίδι της ζωής μου.
- Τότε γιατί κάνετε αυτή τη δουλειά;
- Μα γιατί υπάρχουν πολλοί που με εμπιστεύονται και μου αναθέτουν την οργάνωση των ταξιδιών τους.
- Και γιατί να μην είμαι κι εγώ μια από αυτούς που σας εμπιστεύονται;
- Δεν είπα ότι δεν είστε. Είπα ότι δε θα ήθελα να είμαι στη θέση σας.
- Έχω πάρει την απόφαση να σας εμπιστευθώ και θα σας εμπιστευθώ αφού σας εμπιστεύομαι την οργάνωση του ταξιδιού μου.
- Ελπίζω να φανώ αντάξιος αυτής της εμπιστοσύνης.
(απόσπασμα από το βιβλίο μου με τίτλο «Ένα ταξίδι είναι η ζωή»)
Έχεις αναρωτηθεί τι είναι η εμπιστοσύνη; Τι περιλαμβάνει; Τι προϋποθέτει; Σύμφωνα με τον Rowan η εμπιστοσύνη είναι μία πράξη απόφασης και στην πραγματικότητα κανείς δεν είναι σε θέση να αποδείξει απόλυτα ότι είναι άξιος εμπιστοσύνης. Χρειάζεται σίγουρα τόλμη και δύναμη για να εμπιστευθείς αλλά αν δεν το καταφέρεις θα βρίσκεσαι σε σχέσεις που θα έχουν ελλείμματα μια που η εμπιστοσύνη είναι ένα βασικό συστατικό μιας ασφαλούς σχέσης.
Τι σημαίνει άραγε να εμπιστεύεσαι κάποιον; Με απλά λόγια όταν εμπιστεύεσαι έναν άνθρωπο επικεντρώνεσαι στη θετική του πλευρά, πιστεύεις αυτό που σου λέει, επενδύεις πάνω του, αφήνεσαι, θεωρείς ότι όχι μόνο είναι ειλικρινής αλλά και καλοπροαίρετος και ασφαλώς ούτε καν σου περνά από το μυαλό ότι αυτός ο άνθρωπος μπορεί να σου τη φέρει, να σε εκμεταλλευτεί, να σε αδειάσει ή να σου προξενήσει πόνο. Όταν εμπιστεύεσαι δεν αμφιβάλλεις για τις προθέσεις ή τα συναισθήματα του άλλου και ξέρεις πως θα είναι εκεί πρόθυμος και διαθέσιμος να σε υποστηρίξει σε οτιδήποτε χρειαστείς.
Πότε μαθαίνεις αλήθεια να εμπιστεύεσαι; Μα φυσικά στα παιδικά σου χρόνια. Ο Erik Erikson υποστηρίζει ότι οι βάσεις της εμπιστοσύνης μπαίνουν στα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του ανθρώπου. Είναι τότε που ένα παιδί θα μάθει να εμπιστεύεται ή όχι το περιβάλλον του ξεκινώντας ασφαλώς από τους γονείς του και συνεχίζοντας με άλλες σημαντικές φιγούρες με τις οποίες αλληλεπιδρά. Έτσι λοιπόν μια σταθερή και προβλέψιμη γονεϊκή φιγούρα προδιαθέτει για την ανάπτυξη ενός ασφαλούς δεσμού και όπως περιγράφει ο John Bowlby ο ασφαλής δεσμός μεταξύ μητέρας-παιδιού είναι η απαραίτητη μεταβλητή για να δημιουργηθεί ο ασφαλής ενήλικας του αύριο που θα μπαίνει και θα δημιουργεί με τη σειρά του ασφαλείς σχέσεις.
Τι γίνεται όμως αν δεν σου έμαθαν την εμπιστοσύνη όταν ήσουν παιδί; Το να μεγαλώνεις σε μια οικογένεια στην οποία δεν εκπαιδεύτηκες στην εμπιστοσύνη είναι δύσκολο. Ξεκινάς ουσιαστικά με ένα μειονέκτημα το οποίο θα χρειαστεί αργότερα να καλύψεις προκειμένου να αποφασίσεις να ρισκάρεις και να εμπιστευθείς. Για πολλούς ανθρώπους αυτό φαντάζει δύσκολο και προτιμούν να απέχουν από τις κοντινές σχέσεις για να μη χρειαστεί να πονέσουν σε περίπτωση που ο άλλος προδώσει την εμπιστοσύνη τους. Όταν κάποιος προδίδει την εμπιστοσύνη, που του έδειξες, νιώθεις ότι καταρρέει ο κόσμος και αρχίζεις να αμφισβητείς την ίδια την πραγματικότητα. Κι όσο πιο σημαντικός είναι αυτός που σε πρόδωσε, τόσο περισσότερο πονάς. Κι όσο περισσότερο πονάς, τόσο πιο εύκολα αναθεωρείς αυτά που έζησες μέχρι να αποδείξεις στον εαυτό σου ότι δεν ίσχυαν. Κι όσο πιο μικρός σε ηλικία είσαι όταν σε προδίδουν, τόσο πιο δύσκολα το βιώνεις.
Η προδοσία είναι ιδιαιτέρως επώδυνη και σαμποτάρει σε μεγάλο βαθμό την αισιοδοξία και τη θετική στάση απέναντι στη ζωή. Ο Aldo Carotenuto λέει χαρακτηριστικά: «Η προδοσία είναι από τις πιο δραματικές εμπειρίες γιατί εμπεριέχει το χωρισμό. Κάθε συναισθηματικός δεσμός σκιάζεται από τη δυσάρεστη σκιά της απώλειας, της προδοσίας, του χωρισμού». Και συνεχίζει: «Η προδοσία αποδεικνύεται αναπόφευκτα καταστροφική, ικανή να φθείρει τη ζωή ενός ανθρώπου για πολλά χρόνια. Χρειάζεται πολύ περισσότερο θάρρος για να διατηρήσουμε μια σχέση παρά για να ζήσουμε μόνοι γιατί η ζωή του ζευγαριού είναι διαρκώς εκτεθειμένη στην προδοσία, που βάζει σε κίνδυνο όχι μόνο την ψυχική αλλά και τη σωματική μας ακεραιότητα».
Ένα έχει σημασία. Δεν υπάρχει αγάπη που να δίνει εγγυήσεις. Και δεν υπάρχει ζωή χωρίς αγάπη. Κι εσύ χρειάζεται να πιστεύεις, σύμφωνα με τον Άντον Τσέχωφ, και να εμπιστεύεσαι τους ανθρώπους, διαφορετικά η ζωή γίνεται ανυπόφορη.
Τροφή για σκέψη: Ποιον/ους θα ήθελες να εμπιστευθείς περισσότερο στο ‘εδώ και τώρα’ της ζωής σου; Τι σε εμποδίζει; Τι θα κερδίσεις αν δείξεις μεγαλύτερη εμπιστοσύνη; Τι φοβάσαι ότι θα χάσεις;
Υ.Γ. Στο επόμενο άρθρο, που θα είναι και το τελευταίο της φετινής αρθρογραφικής μου παρουσίας στην Καρφίτσα, θα μιλήσουμε για τα ‘αντίο’ στη ζωή μας…