Ο εργασιακός εκφοβισμός είναι: «οι επανειλημμένες και επίμονες αρνητικές πράξεις προς ένα ή περισσότερα άτομα, οι οποίες περιλαμβάνουν μια αντιληπτή ανισορροπία δύναμης και δημιουργούν ένα εχθρικό περιβάλλον εργασίας».
Ο εκφοβισμός στον χώρο εργασίας, ο οποίος στη Γαλλία και τη Γερμανία έχει επικρατήσει ως mobbing, έχει διαβρωτική φύση, και θεωρείται ένας από τους περισσότερο στρεσογόνους παράγοντες που σχετίζονται με την εργασία. Επηρεάζει αρνητικά, την εργασιακή απόδοση των θυμάτων και των παρατηρητών, τους εργοδότες και την παραγωγικότητα.
Το 2021, έρευνα του Ινστιτούτου Ερευνών για τον Εργασιακό Εκφοβισμό στις ΗΠΑ, καταδυκνείει ότι το 30% των εργαζομένων έχει υποστεί εκφοβισμό. Το ποσοστό αυξάνεται, σε 43,2%, για εκείνους που εργάζονται από απόσταση.
Σημάδια εργασιακού εκφοβισμού
Αν βρίσκεστε στο στόχαστρο, πιθανότατα αρχίζετε την εβδομάδα με έναν φόβο και έναν πόνο στο στομάχι. Στη συνέχεια, μετράτε τις ημέρες μέχρι το Σαββατοκύριακο ή τις επόμενες διακοπές. Η συμπεριφορά εκφοβισμού μπορεί να περιλαμβάνει:
- αναίτιες επικρίσεις,
- εξαναγκασμός εκτέλεσης εργασιών που δεν έχουν συμφωνηθεί,
- δημόσια ταπείνωση,
- αποκλεισμός
- απειλητική συμπεριφορά
- καπηλεία εργασίας άλλων
Επιπτώσεις εργασιακού εκφοβισμού
Κίνδυνοι για την Υγεία
Οι επιπτώσεις του εργασιακού εκφοβισμού δεν τελειώνουν όταν αφήνετε το γραφείο. Η εμπειρία του εκφοβισμού μπορεί να προκαλέσει σωματικά και ψυχολογικά προβλήματα υγείας όπως:
- υψηλή αρτηριακή πίεση,
- κρίσεις πανικού,
- άγχος και έλκη.
Μπορεί να προκαλέσει, πονοκεφάλους, ένταση στους μυς και αλλαγές στην όρεξη και τη διατροφή. Επίσης ο εκφοβισμός μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα και τη διάρκεια του ύπνου.
Έρευνες δείχνουν ότι και οι συνάδελφοι των ατόμων που υποφέρουν από εκφοβισμό βιώνουν επίσης αρνητικές επιπτώσεις ακόμη και εάν δεν δέχονται οι ίδιοι εκφοβισμό και είναι πολύ πιθανό να αναζητήσουν αντικαταθλιπτική αγωγή όπως και τα θύματα.
Επίδραση στην Επαγγελματική Απόδοση
Λόγω της ψυχικής αναστάτωσης που προκαλεί ο εκφοβισμός, τα θύματα εμφανίζουν συχνά:
- μειωμένη παραγωγικότητα,
- δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων,
- αυξημένες απουσίες,
- δυσκολίες στη συγκέντρωση.
Οι εργαζόμενοι όχι μόνο χάνουν το κίνητρό τους, αλλά ασχολούνται συνεχώς με τη δημιουργία σχεδίων για το πως θα αντιμετωπίσουν την κατάσταση, με αποτέλεσμα να απομακρύνονται από τους εργασιακούς στόχους και να απομονώνονται.
Ο εργασιακός εκφοβισμός επηρεάζει αρνητικά και τους εργοδότες, όχι μόνο τα θύματα και τους συναδέλφους που το παρατηρούν.
- δημιουργεί επιπλέον δαπάνες για την πρόσληψη και εκπαίδευση νέων υπαλλήλων,
- υπονομεύει την αφοσίωση και τη δέσμευση των εργαζομένων στην εταιρεία ή τον φορέα,
- απαιτήσεις για αυξημένη χρήση ασθενείας, αιτημάτων για ιατρική περίθαλψη,
- κίνδυνος για νομικές διεκδικήσεις,
- κακή δημόσια εικόνα και αρνητική δημοσιότητα.
Οι εργοδότες είναι υποχρεωμένοι να συμβάλουν στη μείωση του εκφοβισμού παρέχοντας εκπαιδευτικά προγράμματα στουςδιευθυντές και σε όσους έχουν θέση ευθύνης, καθώς η πλειονότητα των περιπτώσεων εργασιακού εκφοβισμού προέρχεται από αυτούς.
Επιπλέον καλό είναι να προσπαθήσουν να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον εργασίας που ενθαρρύνει τη συνεργασία, την ομαδικότητα και τη θετική αλληλεπίδραση.
Στρατηγικές για την αντιμετώπιση του εργασιακού εκφοβισμού
- Πάρτε αποστάσεις και σκεφτείτε γιατί συμβαίνει.
- Βάλτε τα όρια σας.
- Ζητήστε από τον άλλον να αποχωρήσει μέχρι να μπορέσει να συμπεριφερθεί με επαγγελματικό και κατάλληλο τρόπο στον χώρο εργασίας.
- Καταγράψτε την κακοποίηση κάθε φορά που συμβαίνει. Καταγράψτε τις λεπτομέρειες, συμπεριλαμβανομένης της ώρας και ακριβώς τι συνέβη. Καταγράψτε τυχόν μάρτυρες που ήταν παρόντες και αποθηκεύστε οποιαδήποτε έγγραφα ή αρχεία που μπορούν να επιβεβαιώσουν την κακοποίηση.
- Επικοινωνήστε με τη Διοίκηση ή το Ανθρώπινο Δυναμικό. Εάν έχετε προσπαθήσει να επιλύσετε τον εκφοβισμό μόνοι σας χωρίς επιτυχία, είναι καιρός να εμπλέξετε τον εργοδότη σας.
- Ελέγξτε τον Κανονισμό της εργασίας σας, για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθήσετε για να υποβάλετε μια καταγγελία.
- Φροντίστε τον εαυτό σας. Αναζητήστε κοινωνική υποστήριξη, εφαρμόστε στρατηγικές χαλάρωσης για τη μείωση του στρες και λάβετε υπ’ όψη την επικοινωνία με ψυχολόγο ή ειδικό στην ψυχική υγεία αν αντιμετωπίζετε συμπτώματα κατάθλιψης, άγχους.
