Η ακρίβεια σε προϊόντα και ενέργεια και η επίπτωσή της στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, είναι τα κύρια προβλήματα για τους καταναλωτές, σύμφωνα με το Βαρόμετρο του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ) για το δεύτερο εξάμηνο του 2022.
Το βαρόμετρο του ΕΒΕΘ πραγματοποιείται σε συνεργασία με την εταιρεία δημοσκοπήσεων-ερευνών Palmos Analysis, σε συνολικό δείγμα 1.500 ερωτώμενων (800 επιχειρήσεων και 700 καταναλωτών) και καλύπτει και τους τέσσερις τομείς της οικονομίας, ήτοι βιομηχανία, μεταποίηση, υπηρεσίες, λιανικό εμπόριο και κατασκευές.
Το 30% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι καλύπτουν ανάγκες διαβίωσης σε βάρος των αποταμιεύσεών τους ή μέσω δανεισμού, ενώ μειώθηκε στο 15% -από 18% το πρώτο εξάμηνο του 2022 και 27% τον Σεπτέμβριο του 2021- το ποσοστό των νοικοκυριών που ανέφεραν ότι έχουν τη δυνατότητα να αποταμιεύσουν πολύ ή λίγο.
Οι καταναλωτές, με βάση τα ευρήματα της έρευνας αναμένουν ακόμα μεγαλύτερη αύξηση τιμών στο επόμενο διάστημα, με το 40% να τονίζει ότι οι αυξήσεις σε προϊόντα και ενέργεια «ήρθαν για να μείνουν και θα έχουν μόνιμο χαρακτήρα». Στον αντίποδα, το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνει αδυναμία αποπληρωμής των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και θέρμανσης μειώθηκε από το 25% τον Μάρτιο του 2022, στο 15% και 19% αντίστοιχα σήμερα, αν και το 65% και 59% αντίστοιχα, αναφέρει δυσκολία στην αποπληρωμή τους.
Από τα ευρήματα της έρευνας προκύπτει επίσης ότι επτά στους δέκα έχουν περιορίσει δαπάνες για ψυχαγωγία και ταξίδια, ενώ δύο στους τρεις φαίνεται να περιόρισαν τις δαπάνες για ένδυση και υπόδηση και ένα στους δύο ακόμα και αυτές των βασικών καταναλωτικών αγαθών, όπως τα τρόφιμα.
Ειδικά για το θέμα της θέρμανσης, δύο στα τρία νοικοκυριά περίπου, δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν κυρίως φυσικό αέριο για την θέρμανση της κατοικίας τους, έναντι 15% που χρησιμοποιούν πετρέλαιο και 9% συσκευές ρεύματος (κλιματιστικά, ηλεκτρικά σώματα, θερμοσυσσωρευτές κτλ).
Συνολικά, «καταγράφεται υποχώρηση της οικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών και εγκατάσταση έντονα αρνητικού κλίματος μεταξύ των καταναλωτών», αναφέρεται σε σημερινή ανακοίνωση του ΕΒΕΘ για το Βαρόμετρο και τονίζεται ότι «τα σημάδια της κατάστασης αυτής αποτυπώνονται και στην αρνητική πρόθεση – προφανώς λόγω αδυναμίας – πραγματοποίησης σημαντικών αγορών το επόμενο διάστημα και αποταμίευσης».
Οι καταναλωτές του νομού Θεσσαλονίκης, δηλώνουν μεταξύ άλλων σε ποσοστό 64% απαισιόδοξοι για την περαιτέρω εξέλιξη της οικονομικής τους κατάστασης, ενώ σε ό,τι αφορά τις τιμές καταναλωτή, το 4% αναφέρει ότι αυξήθηκαν «λίγο», το 37% «αρκετά» και το 57% «πολύ», με ποσοστό 82% να εκτιμά ότι στο επόμενο 12μηνο θα αυξηθούν με μικρότερο (13%), παρόμοιο (34%) ή μεγαλύτερο (35%) ρυθμό, σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα.
Σε σχέση με τα πιο επιθυμητά μέτρα στήριξης για να ανταπεξέλθουν στο κύμα ακρίβειας σε προϊόντα, καύσιμα και ενέργεια, οι καταναλωτές στον νομό Θεσσαλονίκης προκρίνουν την μείωση φόρων κατανάλωσης (ΦΠΑ, ειδικούς φόρους κατανάλωσης στα καύσιμα κτλ) με 41% και ακολουθούν σε απόσταση η επιδοτήσεις των λογαριασμών θέρμανσης (18%), οι επιδοτήσεις των λογαριασμών ρεύματος (15%) και η μείωση φόρου εισοδήματος και ασφαλιστικών εισφορών με 15% επίσης, ενώ η επιδότηση των καυσίμων κίνησης επιλέγεται μόνο από το 2%.
Επτά στους 10 καταναλωτές στον νομό Θεσσαλονίκης, δηλώνουν ότι, σε σχέση με την περίοδο πριν την αύξηση τιμών στα προϊόντα, αγοράζουν πλέον κυρίως προϊόντα σε προσφορά, ενώ το 44% προμηθεύονται πλέον μικρότερες ποσότητες προϊόντων, το 42% επιλέγουν καταστήματα/super market με τις χαμηλότερες τιμές, το 35% αγοράζουν προϊόντα από διαφορετικά καταστήματα/super market για να πετύχουν τη μικρότερη δυνατή δαπάνη και το 31% αγοράζουν πλέον κυρίως προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.
Σε αρνητικό έδαφος ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών βιομηχανίας
Στις -17 μονάδες σήμερα, από -11 τον Μάρτιο του 2022, υποχώρησε ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών για τη βιομηχανία στο νομό Θεσσαλονίκης, συνεπεία της έναρξης του πολέμου στην Ουκρανία και της κορύφωσης της ενεργειακής κρίσης. Τόσο η εκτίμηση για την εξέλιξη της παραγωγής το επόμενο εξάμηνο, όσο και αυτή για την πορεία των εξαγωγών το επόμενο εξάμηνο, «βρίσκονται σε αρνητικό έδαφος, με σαφή επιδείνωση σε σχέση με τον Μάρτιο 2022».
Σε θετικό επίπεδο και με μικρή ανάκαμψη σε σχέση με τον Μάρτιο 2022, βρίσκεται ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στον κλάδο των υπηρεσιών, μικρή βελτίωση του κλίματος καταγράφεται στις επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου στο νομό Θεσσαλονίκης και ελαφρά άνοδος παρουσιάζεται στις κατασκευές.
Μία στις δύο επιχειρήσεις στο νομό Θεσσαλονίκης αναφέρει ελλείψεις σε πρώτες ύλες στην αγορά, τέσσερις στις πέντε διαπιστώνουν αύξηση των τιμών τους και το 70% αναφέρει ότι ενσωμάτωσαν τις ανατιμήσεις στο τελικό κόστος προϊόντων ή υπηρεσιών τους.
