Στη μακρά και ένδοξη πορεία της Πολεμικής Αεροπορίας, λίγα αεροσκάφη έχουν ταυτιστεί τόσο με το Αιγαίο όσο το γαλλικό Mirage 2000. Τον Απρίλιο του 1988, το πρώτο δελταπτέρυγο μαχητικό προσγειώθηκε στην Τανάγρα, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο αεροπορικής υπεροχής που κράτησε σχεδόν τέσσερις δεκαετίες.
Σήμερα, το εμβληματικό αυτό αεροσκάφος βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι: θα παραμείνει ενεργό ή θα πωληθεί σε τρίτες χώρες;
Από την κυριαρχία στο Αιγαίο στη στρατηγική επιλογή
Η Ελλάδα παρέλαβε αρχικά 40 Mirage 2000EG/BG μέσω της συμφωνίας “Τάλως”, σε μια εποχή υψηλών εντάσεων με την Τουρκία. Τα Mirage απέδειξαν γρήγορα την αξία τους, προσφέροντας αεροπορική υπεροχή και αναχαίτιση σε κρίσιμες στιγμές πάνω από το Αιγαίο.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, με την προμήθεια 15 Mirage 2000-5Mk2 και την αναβάθμιση μέρους των υπαρχόντων αεροσκαφών, το Mirage απέκτησε και ικανότητες στρατηγικής κρούσης με όπλα όπως ο SCALP EG.
Το βάρος της ηλικίας και το νέο οπλοστάσιο
Με την ένταξη των Rafale F3R και την αναβάθμιση των F-16 σε Viper, το παλαιό Mirage 2000EG/BG αρχίζει να δείχνει σημάδια κόπωσης.
Η υποστήριξή τους γίνεται δύσκολη και δαπανηρή, καθώς η Dassault έχει αποσύρει τα ανταλλακτικά από τη γραμμή παραγωγής, ενώ η διατήρηση πολλών τύπων αεροσκαφών αυξάνει τα λειτουργικά κόστη.
Έτσι τίθεται επί τάπητος το σενάριο πώλησης σε χώρες όπως η Ινδία, το Κατάρ ή ακόμη και η Ουκρανία, με τη διαμεσολάβηση της Γαλλίας.
Η αξία της παραμονής
Παρά την ηλικία τους, τα Mirage 2000 παραμένουν πολύτιμα επιχειρησιακά εργαλεία.
Διαθέτουν τον κορυφαίο MICA EM αέρος-αέρος και εξαιρετικό προφίλ αναχαίτισης ταχείας αντίδρασης – ικανότητες κρίσιμες σε ένα ασταθές περιβάλλον όπως το Αιγαίο.
Η απόσυρσή τους θα δημιουργούσε επικίνδυνο κενό ισχύος, ειδικά καθώς οι εξωτερικές προκλήσεις αυξάνονται.
Η ενδιάμεση πρόταση
Μια τρίτη προσέγγιση προτείνει σταδιακή απόσυρση, με παράλληλη διατήρηση περιορισμένου αριθμού αεροσκαφών για εκπαίδευση νέων πληρωμάτων και εφεδρικούς ρόλους.
Έτσι, θα περιορίζονταν τα έξοδα, χωρίς να χαθεί πλήρως το επιχειρησιακό αποτύπωμα του τύπου.
Τι δείχνουν οι εξελίξεις
Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας φαίνεται να προσανατολίζεται στην επιλογή της πώλησης. Ωστόσο, πληθαίνουν οι φωνές που προτείνουν τη συνέχιση της αξιοποίησης του Mirage, με παράδειγμα τη Γαλλία, που αναβάθμισε τα Mirage 2000D για αποστολές κρούσης και τα διατηρεί επιχειρησιακά ως το 2040.
Το Mirage 2000-5Mk2, ειδικά, προσφέρει σχετικά χαμηλό κόστος λειτουργίας και σύγχρονες δυνατότητες μέσω του ραντάρ RDY-2 και των πυραύλων MICA, υποστηρίζοντας τις ελληνικές επιχειρήσεις με αξιοπιστία και οικονομία.
Ένα σύμβολο που μένει
Όποια κι αν είναι η τελική απόφαση, το Mirage 2000 έχει ήδη κερδίσει τη θέση του στην ιστορία της Πολεμικής Αεροπορίας.
Η χαρακτηριστική του σιλουέτα, το μαχητικό πνεύμα του και η προσφορά του στην υπεράσπιση του Αιγαίου θα μείνουν ανεξίτηλα χαραγμένα στη συλλογική μνήμη.
Το δίχίλιαρο, όπως το χαϊδεύουν όσοι το υπηρέτησαν, δεν ήταν απλά ένα μαχητικό αεροπλάνο: ήταν, και παραμένει, ένα σύμβολο εθνικής υπερηφάνειας και αεροπορικής αριστείας.
