Η κίνηση του πανελληνίου συλλόγου πομακων να εκδώσει ανακοίνωση εναντίον του υπουργού εξωτερικών της Τουρκίας δυο ημέρες πριν την επίσκεψη του στη Θράκη δείχνει να εγκαινιάζει μια νεα εποχή για τη μειονότητα και ειδικά για τους πομακους της Θράκης. Η ανοιχτή επιθεση χαρακτηριζοντας τον persona non grata για την περιοχη δειχνει οτι οι μέχρι πρότινος σταθερες αλλάζουν

Του Κώστα Καντούρη 

Πληροφορίες αναφέρουν ότι το πρόγραμμα του Μελβούτ Τσαβούσογλου στη Θράκη, που πάντα χαρακτηρίζεται «ιδιωτικό», ήταν υπό διαμόρφωση μέχρι την τελευταία στιγμή. Η προσπάθεια της Άγκυρας να δείξει ότι ελέγχει τη μειονότητα Ξάνθης και Ροδόπης θα επέβαλε την επίσκεψη σε μειονοτικό χωριό, με οργανωμένη υποδοχή και την τήρηση των εθίμων, όπως γινόταν τις περασμένες δεκαετίες, αλλά και πριν λίγα χρόνια στην επίσκεψη του Τ. Ερντογάν. Ωστόσο όμως αυτό δεν έγινε, καθώς μία μεγάλη μερίδα των Πομάκων γύρισε την πλάτη στην Τουρκία και μία άλλη μερίδα της μειονότητας ακόμη μεγαλύτερη, προτίμησε να απέχει.

Ενδεικτική ήταν η εικόνα από τα σημεία της επίσκεψης την περασμένη Κυριακή. Στο μειονοτικό γυμνάσιο λύκειο, ήταν εντελώς διαφορετική η εικόνα με αυτή της επίσκεψης του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν τον Δεκέμβριο του 2017. Τότε στον δρόμο μέχρι να φτάσει ο Τούρκος πρόεδρος στο κτίριο από το κεντρικό τζαμί ήταν συγκεντρωμένοι εκατοντάδες μουσουλμάνοι της μειονότητας και στην αυλή του σχολείου στριμώχνονταν ο ένας πάνω στον άλλον οι κάτοικοι και των δύο νομών της Θράκης που είχαν συρρεύσει. Τώρα ο Μελβούτ Τσαβούσογλου είδε στο εσωτερικό του σχολείου περίπου 40 άτομα, δάσκαλοι μαθητές και οι γονείς τους. Και ακόμη τρεις κατοίκους του μειονοτικού μαχαλά, που έτυχε να περνούν απ’ έξω και κοντοστάθηκαν μέχρι να τους χαιρετίσει ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών. Η πιθανή εξήγηση ότι δεν έγιναν συγκεντρώσεις για να μην δημιουργηθεί πρόβλημα με την πανδημία, θα μπορούσαν να πείσουν εάν στο μουσουλμανικό νεκροταφείο δεν συγκεντρώνονταν μειονοτικοί. Αντίθετα εκεί, τιμώντας τον Αχμέτ Σαδίκ, τον πρώην βουλευτή της μειονότητας, ο Μελβούτ Τσαβούσογλου είχε την υποστήριξη κάποιων δεκάδων ατόμων. Η πληροφορία ότι ήταν εργαζόμενοι συγκεκριμένης εταιρίας, που ουσιαστικά έλαβαν «προσκλήσεις» για να παραστούν, δεν επιβεβαιώθηκε.

Η αλλαγή στάσης 

Τα τελευταία χρόνια είναι αλήθεια ότι οι Πομάκοι της Θράκης, είτε οργανωμένα είτε όχι, δεν ενστερνίζονται τις κινήσεις φιλίας του τουρκικού προξενείου της Κομοτηνής, που πάντα είχε τον ρόλο προσπάθειας ελέγχου της μειονότητας στη Θράκη. Ειδικά ο Πανελλήνιος Σύλλογος Πομάκων έχει κάνει βήματα που δείχνει τον σαφή διαχωρισμό από την τουρκική πολιτική και από κινήσεις μειονοτικών που καθοδηγούνται από την Τουρκία. Συγκεκριμένα αναδεικνύει ιστορικά γεγονότα που σχετίζονται με τη στάση των οθωμανών έναντι των ντόπιων Πομάκων κατά τη διάρκεια της αυτοκρατορίας, μεταξύ των οποίων το Μόμτσκι Καμέν (βράχος των κοριτσιών) όπου οι Πομακοπούλες, όπως οι Σουλιώτισσες έπεσαν και σκοτώθηκαν για να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων.

Είναι η ιστορική στιγμή που επικαλούνται τα μέλη του συλλόγου Πομάκων για να επιτεθούν στον Τούρκο υπουργό βλέποντας στο πρόσωπό τους δεινά που πέρασαν οι Πομάκοι τις δεκαετίες της τουρκικής επιρροής στα μειονοτικά χωριά. «Εκφράζουμε  τη συνείδηση των Πομάκων ακτιβιστών, οι οποίοι τις τελευταίες δεκαετίες αντιμετώπισαν ρατσιστική βία, ξυλοδαρμούς, απειλές, κοινωνικό και οικονομικό αποκλεισμό από εγχώριους μισθοδοτούμενους εκπροσώπους του εθνικισμού της χώρας σας, οπαδών της φασιστικής/ τρομοκρατικής οργάνωσης των Γκρίζων Λύκων», αναφέρουν ακριβώς.

Ωστόσο ακόμη και αυτή η στάση με την ανακοίνωση που προηγήθηκε της επίσκεψης Τσαβούσογλου εξέπληξε και τους πλέον αισιόδοξους ότι η πλειοψηφία των Πομάκων έχει διαχωρίσει εντελώς τη θέση της από την Τουρκία. «Η ένταση της ανακοίνωσης είναι αλήθεια ότι δεν την περίμενε κανείς. Η εικόνα στη Θράκη αλλάζει», έλεγε πηγή που γνωρίζει καλά τα θέματα της μειονότητας. «Γιατί τώρα» ρωτήθηκε από την Karfitsa ο πρόεδρος του συλλόγου Αχμέτ Ιμάμ. «Αυτός ο άνθρωπος ακόμη δεν ξεκίνησε από την Τουρκία και λέει ότι μία μειονότητα υπάρχει και αυτή είναι τούρκικη. Αμφισβητεί 45 έως 50.000 ανθρώπους τους λέει Τούρκους», σχολίασε.

Οι Πομάκοι, σύμφωνα με τον κ. Ιμάμ αντιδρούν από το 1997 με την εφημερίδα τους, τη Ζαγάλισα. «Από τότε αντιδρούμε στις πιέσεις της Τουρκίας μέσω του προξενείου Κομοτηνής και των ανθρώπων του που δεν είναι λίγοι είναι 5 – 6.000 και πληρώνονται για να λειτουργούν σχολεία, τζαμιά και παράνομα φροντιστήρια. Τα πομακόπουλα όταν πρωτοπάνε στο δημοτικό σχολείο τους αναγκάζουν να μαθαίνουν την τουρκική για μητρική γλώσσα. Να σταματήσει αυτή ο πολιτισμική γενοκτονία των Πομάκων. Αυτός είναι ο λόγος», κατέληξε.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ