Τις πρώτες πληροφορίες από το προσχέδιο του πορίσματος του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) σχετικά με την τραγωδία στα Τέμπη δημοσιεύει σήμερα η Καθημερινή.
Κατά το δημοσίευμα, στο προσχέδιο σημειώνεται ότι δεν υπάρχουν δεδομένα για ύπαρξη δεξαμενής χωρητικότητας δεκάδων τόνων ή κρυφού βαγονιού στην εμπορική αμαξοστοιχία.
Ωστόσο μέχρι την τελική εκδοχή του πορίσματος αναμένεται να τεκμηριωθεί η εκτίμηση για ύπαρξη ποσότητας 3,5-4 τόνων, πιθανότατα αρωματικών υδρογονανθράκων, στο τρίτο βαγόνι της εμπορικής, το οποίο και ανεφλέγη μετά τη σύγκρουση.
Στο προσχέδιο υποστηρίζεται, επίσης, ότι δεν είναι ικανή να προκάλεσε την έκρηξη που ακολούθησε της σύγκρουσης η διαρροή ελαίων σιλικόνης από τους μετασχηματιστές στα δύο πρώτα βαγόνια του εμπορικού τρένου. Κατά τις ίδιες πληροφορίες η εκτίμηση αυτή ενισχύεται από το γεγονός ότι οι μετασχηματιστές δεν έχουν υποστεί παρά ελάχιστες ρωγμές.
Ως προς το είδος του φορτίου που προκάλεσε την έκρηξη, τα πορίσματα που έχουν ζητηθεί από το Πανεπιστήμιο της Πίζας, το Πανεπιστήμιο της Γάνδης και το Σουηδικό Ινστιτούτο, δεν έχουν αποφανθεί οριστικά για το τι είναι αυτό αλλά έχουν τεκμηριώσει και τα τρία την πλέον κατάλληλη μεθοδολογία – πρόκειται για τη μέθοδο της «υπολογιστικής ρευστοδυναμικής» (Computational Fluid Dynamics – CFD) – από την οποία μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα, εφόσον ληφθούν υπόψη ορθές παράμετροι (υγρασία, ταχύτητα ανέμου, θερμοκρασία, κ.ά.).
Η αλληλουχία των εκρήξεων
Σύμφωνα με το δημοσίευμα που επικαλείται πληροφορίες από το προσχέδιο του πορίσματος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, το πρώτο ηλεκτρικό τόξο που δημιουργεί βραχυκύκλωμα σημειώνεται έξι κλάσματα του δευτερολέπτου μετά τη σύγκρουση των μηχανών των τρένων.
Τρία κλάσματα του δευτερολέπτου αργότερα ξεκινά η έκρηξη από το έδαφος και πιθανόν λόγω των σπινθήρων από τα φρένα. Από την έκρηξη που επεκτείνεται προς τα επάνω σχηματίζεται μια πυρκαγιά διαμέτρου περίπου 42 μέτρων που καίει για περίπου 2 δευτερόλεπτα.
Λίγα δευτερόλεπτα μετά την αρχική ανάφλεξη, στο προσχέδιο του πορίσματοςπεριγράφεται η δεύτερη φάση που αφορά μια νέα φωτιά σε «ακαθόριστο όγκο ή περιοχή» μακριά από την αρχική πυρκαγιά, η οποία μετά την εξέλιξη αυτή τροφοδοτείται και διπλασιάζεται σε μέγεθος. Η αλληλουχία αυτή, κατά το προσχέδιο του πορίσματος υποδεικνύει ότι εμπλέκεται σημαντική ποσότητα καυσίμου.
Η τρίτη φάση των πυρκαγιών που εκδηλώθηκαν το μοιραίο βράδυ περιλαμβάνει δύο ξεχωριστές πυρκαγιές που συνεχίζουν να καίνε στο επίπεδο του εδάφους, η μία κοντά στις μηχανές του εμπορικού τρένου, που πιθανόν θερμαίνει και τα έλαια σιλικόνης. Δημιουργείται εκεί εστία που σβήνει μόνη της πριν καταναλώσει όλη την ποσότητα λαδιού στον μετασχηματιστή. Αλλη φωτιά καίει στα απομεινάρια του βαγονιού του εστιατορίου με ισχυρή φλόγα και συνολική διάρκεια 2 ώρες.
Οι τρεις φάσεις των συγκρούσεων
Στο πόρισμα, κατά την Καθημερινή, περιλαμβάνονται και οι τρεις φάσεις από τη στιγμή της πρώτης μετωπικής σύγκρουσης έως τη στιγμή που κάθε όχημα ακινητοποιείται στην τελική του θέση.
Η πρώτη φάση αφορά κυρίως τα πρώτα τέσσερα βαγόνια των δύο τρένων: τα δύο της εμπορικής όπου βρίσκονταν οι μηχανές και τα δύο πρώτα της επιβατικής όπου βρίσκονταν η μηχανή και η Α΄ θέση των επιβατών. Η αρχική πρόσκρουση είναι μετωπική και έχει αποτέλεσμα τα βαγόνια να εκτιναχθούν προς τη μία πλευρά και να συντριβούν στον τοίχο του αυτοκινητοδρόμου. Το βαγόνι της Α΄ θέσης καταστράφηκε ολοσχερώς, με τα καθίσματα να διασκορπίζονται στην ευρύτερη περιοχή του δυστυχήματος. Καθώς τα συνολικά τέσσερα πρώτα βαγόνια των δύο τρένων αποσυνδέονται από τις αμαξοστοιχίες τους, τα υπόλοιπα βαγόνια κινούνται πλέον πιο αργά λόγω της πρόσκρουσης, αλλά και της ενεργοποίησης των φρένων. Από το πόρισμα προκύπτει πως το χειροκίνητο φρένο έκτακτης ανάγκης ενεργοποιείται 1 δευτερόλεπτο πριν από την πρώτη, μετωπική, σύγκρουση και πως τα μηχανικά φρένα ενεργοποιούνται αυτόματα στην επιβατική αμαξοστοιχία λόγω απώλειας του αέρα πίεσης από την 1η πρόσκρουση.
Μετωπική είναι και η δεύτερη σύγκρουση των υπολοίπων βαγονιών, του εστιατορίου της επιβατικής αμαξοστοιχίας που είναι το τρίτο της βαγόνι, και του βαγονιού της εμπορικής που μετέφερε χαλύβδινες πλάκες. Αυτή είναι η σύγκρουση που προκαλεί σοβαρές ζημιές στο βαγόνι του εστιατορίου το οποίο παίρνει μορφή «τελικού σίγματος». Στην τρίτη φάση της σύγκρουσης, βαγόνια συνεχίζουν να συγκρούονται με ελαφρώς μικρότερη ορμή, σύμφωνα με το πόρισμα.
