«Θυμίζει η σχέση ένα ισόπλευρο τρίγωνο;» – Γράφει η Νέλη Βυζαντιάδου
«Ένα ταξίδι είναι η ζωή», η στήλη της ψυχοθεραπεύτριας Νέλης Βυζαντιάδου εμπνευσμένη από το ομώνυμο βιβλίο της
«Όταν δυο άνθρωποι νιώθουν τόσο δυνατά συναισθήματα ο ένας για τον άλλον δεν έχουν να φοβηθούν τίποτε γιατί τίποτε δεν τους απειλεί πέρα από τις συγκυρίες της ζωής, που δε θα μπορέσουν να ελέγξουν.»
(απόσπασμα από το βιβλίο μου με τίτλο «Ένα ταξίδι είναι η ζωή»)
Η σχέση έχει νόημα, σύμφωνα με τον Sternberg, για κάθε σύντροφο και συνδέεται με την προσωπική του ιστορία. Κάθε ένας μας έχει τουλάχιστον μία ιστορία, μια προσωπική ιστορία. Έτσι κι εσύ. Το ζητούμενο είναι να συναντήσεις εκείνον τον άνθρωπο, του οποίου η ιστορία είναι ίδια ή παρόμοια με τη δική σου. Τι γίνεται όμως εάν οι ιστορίες δύο συντρόφων συγκρούονται μεταξύ τους; Αν, για παράδειγμα, ονειρεύεσαι τη ζωή σου με περιπέτειες και ταξίδια από τη μια χώρα στην άλλη ενώ ο/η σύντροφός σου επιθυμεί να είστε σε ένα απομακρυσμένο μέρος και να περνάτε μια ήρεμη ζωή. Μία τέτοια διάσταση ιστοριών και αναγκών μεταξύ των δυο σας δεν συνεπάγεται απαραίτητα ότι θα χωρίσετε αλλά για να παραμείνετε μαζί και να είστε ευτυχισμένοι θα πρέπει ένας από τους δυο σας να κάνει πίσω στη δική του ιστορία, δηλαδή στη δική του ανάγκη, και να συμβιβαστεί με την ιστορία και την εκδοχή του άλλου. Αν, όμως, μοιράζεστε και οι δυο σας ένα κοινό όνειρο, τότε αυτό είναι μία πολύ σημαντική εγγύηση για το μέλλον της σχέσης.
Είναι σαφές πως δεν είναι εύκολο να διατηρείς το ενδιαφέρον του άλλου αλλά και το δικό σου παράλληλα με τις δυσκολίες που συναντάτε στην καθημερινότητα και οι οποίες μοιραία επηρεάζουν τη σχέση σας. Παρόλα αυτά μπορείτε και οι δύο να προσπαθείτε και να φροντίζετε τη σχέση σας ώστε αυτή να παραμένει υγιής. Αν προνοείς ώστε να μην παραμελείς τις ανάγκες του/της συντρόφου σου και το ίδιο κάνει κι εκείνος/η, τότε θα ξεπερνάτε ευκολότερα τα εμπόδια και θα έχετε μάθει να συζητάτε τα προβλήματα, που σας απασχολούν, αντί να τα βάζετε κάτω από το χαλί.
Πώς μπορείς να καταλάβεις αν η σχέση σου είναι ολοκληρωμένη; Σύμφωνα και πάλι με τον Stenberg και τη θεωρία αγάπης η επιτυχημένη σχέση θυμίζει ένα ισόπλευρο τρίγωνο και κάθε πλευρά αυτού του τριγώνου είναι μία ξεχωριστή μεταβλητή. Οι τρεις μεταβλητές της σχέσης είναι: οικειότητα, πάθος και δέσμευση. Οικειότητα με την έννοια κυρίως της συντροφικότητας, δηλαδή οι δύο σύντροφοι είναι μαζί, νιώθουν κοντά και μοιράζονται όνειρα και σχέδια για το μέλλον.
Πάθος με την έννοια της σεξουαλικής έλξης, του έρωτα, του ενθουσιασμού.
Δέσμευση με την έννοια της αφοσίωσης και της αποκλειστικότητας. Για πολλούς η ιδέα της δέσμευσης και της αποκλειστικότητας είναι αυτή, που τους τρομάζει και τους αποτρέπει από το να σκεφθούν την προοπτική ενός γάμου. Μήπως κι εσύ φοβάσαι πως αν παντρευτείς θα μπεις σε μια φυλακή, στην οποία θα νιώθεις εγκλωβισμένος και δε θα καταφέρεις ποτέ να βγεις από αυτήν και να απελευθερωθείς; Τότε είναι πολύ πιθανό να μην επιχειρήσεις ποτέ ή να αργήσεις πολύ να μπεις σε ένα γάμο.
Η δέσμευση δεν συνεπάγεται απλώς να είσαι συνεπής στις υποχρεώσεις σου απέναντι στον/η σύντροφό σου ή να κάνεις οτιδήποτε σου ζητά για να είναι καλά. Φαντάσου, για παράδειγμα, ότι συμμετέχεις όσο παραπάνω μπορείς στις δουλειές του σπιτιού, βοηθάς τον/η σύντροφό σου και κάνεις ό,τι σου ζητά για να ξαλαφρώνεις το πρόγραμμά του/της, αλλά εκείνος/η εξακολουθεί να παραπονιέται λέγοντας σου πως δεν σε νιώθει κοντά του/της και ζητώντας σου αποδείξεις της συναισθηματικής σου δέσμευσης απέναντι του/της. Εσύ τα ακούς αυτά και αδυνατείς να καταλάβεις τι άλλο πρέπει να κάνεις για να τον/ην ικανοποιήσεις με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος μεταξύ σας που δύσκολα σπάει. Αυτό που πρέπει να καταλάβεις είναι πως η έννοια της δέσμευσης στη σχέση είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από την πειθαρχία ή/και την υπακοή σε κανόνες και οδηγίες. Είναι κάτι βαθύτερο, ουσιαστικότερο και δυνατότερο. Πρόκειται για μια πνευματική και συναισθηματική επένδυση και αφοσίωση σε ένα μόνο άτομο με το οποίο επιθυμείς ανά πάσα στιγμή να παραμένεις συνδεδεμένος.
Ας μην ξεχνάμε, πάντως, ότι το ισόπλευρο τρίγωνο, στην τριγωνομετρία, είναι ιδανικό με την έννοια της ουτοπίας, δηλαδή δεν υπάρχει. Να υποθέσουμε άραγε κάτι τέτοιο για μια συντροφική σχέση; Είναι άραγε ουτοπικό να ονειρεύεσαι μία σχέση στην οποία θα είναι εξίσου δυνατά τα στοιχεία της οικειότητας, του πάθους και της δέσμευσης; Υπάρχει περίπτωση μία σχέση να φτάσει στο τέλος της ακόμα κι αν δύο διαστάσεις της (π.χ. οικειότητα και πάθος) λειτουργούν πολύ καλά αλλά η τρίτη (δέσμευση) υπολειτουργεί;
Να θυμάσαι πως μαζί με τον/η σύντροφό σου θα πρέπει να προσπαθείτε διαρκώς για να βελτιώνετε και τα τρία στοιχεία ώστε να υπάρχει μεταξύ σας οικειότητα (να νιώθετε κοντά ο ένας με τον άλλον), πάθος (να ενδιαφέρεστε ο ένας για τον άλλον και να διεγείρει ο ένας τον άλλον) και δέσμευση (να έχετε κάτι κοινό και δυνατό που σας κρατά μαζί για το μέλλον).
Τροφή για σκέψη: Ποιες είναι οι απαντήσεις που χρειάζεται να βρεις μέσα σου προκειμένου να συμβάλλεις στη βελτίωση της σχέσης σου;