Οι πικροδάφνες είναι ένα – όμορφο – φυτό που από την φύση του έχει την τάση να αντέχει στις αντιξοότητες και να αυτοπροστατεύεται.

Συνέντευξη στη Φιλίππα Βλαστού

Για αυτό τον λόγο όταν η Πάολα Ρεβενιώτη έψαχνε έναν τίτλο για το ντοκιμαντέρ της επέλεξε να το τιτλοφορήσει με το όνομα αυτού του ανθεκτικού φυτού. Οι «Πικροδάφνες» είναι ένα ντοκιμαντέρ στο οποίο η Πάολα Ρεβενιώτη συναντά την Μπέτυ Βακαλίδου και την Εύα Κουμαριανού. Τις τρεις τρανς γυναίκες, που γνωρίζονται μεταξύ τους περισσότερα από σαράντα χρόνια, τις βλέπουμε να επισκέπτονται τους δρόμους όπου ξεκίνησαν από νεαρή ηλικία τη σεξεργασία. Η καθεμία έχει μια διαφορετική ιστορία, όμως έχουν πολλά κοινά καθώς αγάπησαν, αγαπήθηκαν, έζησαν, επέζησαν, αγωνίστηκαν. «Οι “Πικροδάφνες” δεν είναι μια ιστορία τριών τρανς, αλλά μια ιστορία της Αθήνας.

Στο ντοκιμαντέρ φαίνεται πώς μέσα από τα χρόνια εξευγενίζεται μια πόλη και συγχρόνως αλλάζει και η σεξουαλικότητα. Επίσης, μέσα από το ντοκιμαντέρ ήθελα να μάθουν τα νέα παιδιά πώς ζήσαμε εμείς και πώς φτάσαμε σήμερα να έχουμε επιβιώσει και να είμαστε επιζώσες», τονίζει η δημιουργός του ντοκιμαντέρ Πάολα Ρεβενιώτη σε συνέντευξη της στην Karfitsa. 

Γιατί δώσατε τον τίτλο «Πικροδάφνες»;  

Γιατί είναι ένα φυτό που είναι όμορφο μεν, αλλά και τοξικό. Αυτός είναι ο τρόπος του για να επιβιώσει. Μέσα στην ομορφιά του γίνεται τοξικό.  

Στο ντοκιμαντέρ βλέπουμε εσάς και τις κύριες Βακαλίδου και Κουμαριανού. Γιατί επιλέξατε να είστε εσείς οι τρεις;  

Προσπάθησα να είμαστε τρεις εντελώς διαφορετικές προσωπικότητες, που δεν είμαστε φίλες, αλλά έχουμε ζήσει στους δρόμους για κάποια χρόνια και έχουμε μια ιστορία.  

Θα παρουσιαστεί ξανά στη Θεσσαλονίκη. Τι θέλετε να «πουν» οι Πικροδάφνες στο κοινό της πόλης;  

Να μάθει ο κόσμος. Αυτό θέλω.  

Στις «Πικροδάφνες» μιλάτε για την Αθήνα, όμως στη Θεσσαλονίκη πώς ήταν τα πράγματα τότε;  

Στη Θεσσαλονίκη οι τρανς περάσανε δόξες. Αγαπηθήκανε από πολλά αγόρια. Αρκετοί έκαναν  σεξ με τρανς. Δεν ήταν κάτι κρυφό.  

Το κέντρο ήταν ο Βαρδάρης, εκεί ήταν το σταυροδρόμι που περνούσε η πόλη. Η περιοχή ήταν γεμάτη από κόσμο που έψαχνε για σεξ, αλλά και για έρωτα.  

Στη Θεσσαλονίκη όμως αυτό έχει τελειώσει. Υπάρχουν κάποιες πιάτσες όπως στην οδό Γιαννιτσών αλλά είναι πιο παρακμιακές.  

Η ζωή στο πεζοδρόμιο έχει πολλές δυσκολίες. Υπάρχει κάποια που δεν έχει σβήσει από το μυαλό σας; 

Σε μια κουβέντα δεν μπορώ να σας πω όλα όσα έχω βιώσει. Ωστόσο, έχω ζήσει καλές στιγμές, αλλά και σκληρές. Αν τα βάλουμε σε μια ζυγαριά αυτά τα δυο κυριαρχούν τα καλύτερα. Το θέμα είναι να μην θυματοποιηθείς και εγώ αυτό δεν το έκανα ποτέ. Αντιμετώπισα περήφανα τη ζωή. Όταν όλοι μας την αντιμετωπίζουμε περήφανα την ζωή και με ψηλά το κεφάλι στο τέλος πάντα νικάμε.

Ίσως είναι και μια άμυνα αυτό για να μπορεί να κανείς να επιβιώσει σε δύσκολες συνθήκες.

Μπορεί… 

Ποσό έχει αλλάξει η ζωή για τις τρανς σεξεργάτριες και η αντιμετώπιση που έχουν από την ελληνική κοινωνία, συγκριτικά με παλαιότερα;  

Τα πράγματα είναι λίγο καλύτερα. Δεν γίνονται οι βαρβαρότητες που συνέβαιναν στο παρελθόν που πήγαιναν διάφοροι και τις χτυπούσαν. Παλιά υπήρχε μια βάρβαρη αντιμετώπιση ακόμη και από κάποιους αστυνομικούς. Υπήρχαν περιστατικά από κάποιους αστυνομικούς  που έπαιζαν «εισπρακτικό» ρόλο. Δεν πήγαιναν  υποτίθεται για να εξαλείψουν την πορνεία, αλλά για να πάρουν λεφτά από τις τρανς. Πως γινόταν αυτό; Με νόμιμο τρόπο, με το να τις πηγαίνουν στο δικαστήριο, να δικάζονται για κάποιες μέρες ή κάποιους μήνες και να πρέπει να πληρώσουν για να φύγουν. Αυτό έχει περιοριστεί πλέον. Ο κόσμος έχει αλλάξει. Τα νέα παιδιά είναι πιο ανεχτικά. Η εποχή που ζούμε δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι καλύτερη ή χειρότερη, αλλά είναι σίγουρα διαφορετική από ότι παλιά.

Τώρα τα νέα τρανς παιδιά αν έχουν την στήριξη από την οικογένεια τους, γιατί τώρα περισσότερες οικογένειες είναι πιο ανοιχτές σε σχέση με το παρελθόν, δεν καταφεύγουν εύκολα στο πεζοδρόμιο. Είναι σημαντικό λοιπόν να τα στηρίζει η οικογένεια τους.

Παλαιότερα το πεζοδρόμιο ήταν σαν μονόδρομος για τις περισσότερες τρανς.

Ναι, για βιοποριστικούς λόγους. Πέρα από το οικονομικό κομμάτι που αφορά την επιβίωση, το να είσαι τρανς απαιτεί λεφτά για επεμβάσεις, για πλαστικές, για αποτριχώσεις. Όταν δεν σε στηρίζει κανένας τα λεφτά που χρειάζεται ένα άνθρωπος για όλα αυτά από κάπου πρέπει να βρεθούν. Παράλληλα, το πεζοδρόμιο ήταν ένας τρόπος ώστε οι τρανς να είναι συσπειρωμένες σε ένα σημείο επειδή είχαν την ανάγκη να είναι όλες μαζί για αλληλοστήριξη. Δεν είχαν άλλωστε άλλον τρόπο.

Οπότε το ίντερνετ ίσως με την εξέλιξη του έχει επηρεάσει αυτή την ανθρώπινη επαφή ανεπιστρεπτί;

Όχι. Οι νέες γενιές θα βρουν τον τρόπο. Κάθε εποχή έχει τα δικά της γνωρίσματα και αναλόγως προσαρμόζεται σε αυτά. Η σεξουαλικότητα σε κάθε εποχή βρίσκει τον τρόπο της για να εξωτερικεύεται. Έτσι θα γίνεται πάντα.  

Ποια δικαιώματα της τρανς κοινότητας πρέπει άμεσα να κατακτηθούν και να δοθούν από την πολιτεία, ώστε να έχουν μία ποιότητα ζωής;  

Καταρχάς την πρόσβαση στην μόρφωση και στην εργασία.

Το κυριότερο, βέβαια, βρίσκεται στον πυρήνα της κάθε οικογένειας. Αν μία οικογένεια δεν στηρίξει το παιδί της από μόνο του δεν μπορεί να καταφέρει πολλά πράγματα. Δυστυχώς θα βρίσκει πάρα πολλές δυσκολίες στο δρόμο του.  

Τι μήνυμα λοιπόν θα στέλνετε στους γονείς; 

Να αγαπάνε τα παιδιά τους και να τα στηρίζουν. Να μην τους ενδιαφέρει τι θα πει ο κόσμος.

info: Οι «Πικροδάφνες», στο θέατρο Αμαλία, 22 και 23 Μαρτίου, στις 21:00