Ένας φράχτης μήκους 27 χιλιομέτρων, ένα σύστημα ελέγχου καμερών που καλύπτει όλη τη μεθόριο, drones που εξετάζουν κάθε κίνηση, κέντρα ελέγχου με την παρακολούθηση κάθε στοιχείου και συνεχείς περιπολίες. Η κατάσταση στον Έβρο περισσότερο από ένα χρόνο μετά την κρίση των Καστανιών έχει αλλάξει. «Πλέον θα μπορούμε να πούμε ότι δεν θα αφήσουμε να περάσει τίποτε παράνομα», διαμηνύουν οι παράγοντες των συνόρων.

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΝΤΟΥΡΗΣ

Οι εργασίες στον νότιο φράχτη, στην περιοχή των Φερών, βρίσκονται στο τέλος τους. Λίγα μέτρα έχουν μείνει μέχρι να καλυφτεί όλο το χερσαίο τμήμα, εκεί όπου τον περσινό Μάρτιο ομάδες μεταναστών, καθοδηγούμενες από τα τουρκικά περίπολα, επιχείρησαν μαζικά να περάσουν τα ελληνοτουρκικά σύνορα. Είναι οι περιοχές όπου είχαν αναπτυχθεί δυνάμεις της αστυνομίας και οι συγκρούσεις έμειναν μακριά από τα φώτα, όπως είχε γίνει με τις Καστανιές, όπου ήταν το επίκεντρο των προβλημάτων. Ήταν περάσματα μετά το ποτάμι, όπου η πρόσβαση είναι εύκολη λόγω αλλαγής της κοίτης του Έβρου και ύπαρξης χερσαίων τμημάτων.

Η απόφαση για χτίσιμο νέου φράχτη ελήφθη αμέσως μετά τα σοβαρά επεισόδια του Μαρτίου. Πρόκειται για ένα φυσικό εμπόδιο από μέταλλο, το οποίο εκτιμάται ότι θα είναι πολύ δύσκολο να γίνει προσπελάσιμο από τον οποιονδήποτε. Τα συρματοπλέγματα από τα οποία αποτελείται ο βόρειος φράχτης των 12,5 χιλιομέτρων που είναι κατασκευασμένος από τη Νέα Βύσσα ως τις Καστανιές, αποδείχτηκε ότι παραβιάζονται. Ενδεικτικό είναι ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης των Καστανιών, ειδικά οχήματα και εκπαιδευμένοι στρατιωτικοί κάλυπταν με σύρματα τρύπες που άνοιγαν διαρκώς στον φράχτη μετανάστες καθοδηγούμενοι από Τούρκους συνοριοφύλακες που τους είχαν προμηθεύσει μα σχετικά εργαλεία. Με τη νέα κατασκευή από σκληρό μέταλλο, αυτό αποφεύγεται, στο ενδεχόμενο να επαναληφθεί παρόμοιο περιστατικό.

Στη μεγάλη κατασκευή που ολοκληρώνεται στο προσεχές διάστημα και εκτιμάται ότι μέσα στο μήνα θα παρουσιαστεί από τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη, έχουν προβλεφτεί να λειτουργήσουν μεγάλες πόρτες, που επίσης θα σφραγίζονται με τέτοιον τρόπο για να μην παραβιάζονται. Ωστόσο με ειδικά συστήματα θα είναι δυνατό να ανοίγουν σε περιπτώσεις κρίσεων, ενώ θα είναι δυνατή και η ελεγχόμενη πρόσβαση ψαράδων για τον ποταμό Έβρο. Δίπλα, στο νέο φράχτη κατασκευάζεται ένα αντιπλημμυρικό σύστημα, προκειμένου να μην καταλήγουν τα νερά του ποταμού στις καλλιέργειες που υπάρχουν στο ελληνικό έδαφος. Συμπληρωματικά λειτουργεί ως αποτρεπτικό μέσο και το ανάχωμα που έχει κατασκευαστεί κατά μήκος των συνόρων.

Με τους δύο φράχτες, οι αρχές των συνόρων στον Έβρο θεωρούν ότι θα περιοριστεί κατά πολύ η διέλευση μεταναστών και κυρίως η καθοδηγούμενη παραβίαση των συνόρων από διακινητές. «Ήδη υπάρχουν πληροφορίες ότι οι διακινητές στρέφονται στη Βουλγαρία και από εκεί θα επιχειρήσουν να μας στείλουν τους μετανάστες», έχουν ακούσει οι κάτοικοι των συνοριακών περιοχών, οι οποίοι το τελευταίο διάστημα βλέπουν ότι οι μεταναστευτικές ροές περιορίζονται. Στην περιοχή των Φερών πάντως, λένε ότι ο φράχτης σφραγίζει πλέον εντελώς τα σύνορα. «Δεν θα μπορούν να περάσουν. Είναι πολύ δύσκολο, θα αναζητήσουν τα κομμάτι των συνόρων που είναι το ποτάμι», τόνιζαν.

Ηλεκτρονική «ομπρέλα»

Ο φράχτης από μόνος του σε βόρειο και νότιο τμήμα θα παρέμενε απλώς ένα εμπόδιο για τη διέλευση από τα συγκεκριμένα σημεία των συνόρων. Ωστόσο στον Έβρο το τελευταίο διάστημα δημιουργείται μία υπερσύγχρονη ηλεκτρονική «ομπρέλα» για την επιτήρηση των συνόρων. Σε κάθε δευτερόλεπτο εντοπίζεται κάθε περίεργη κίνηση στην άλλη πλευρά των συνόρων, που μπορεί να εξελιχθεί άμεσα σε προσπάθεια παραβίασης. Το σύστημα υπερσύγχρονων καμερών, σε συνδυασμό με την «εικόνα» που στέλνουν οι μονάδες στρατού και αστυνομίας με τα drones, αλλά και οι αναφορές των περιπολιών από τα σημεία της μεθορίου, αποτυπώνουν την κατάσταση που επικρατεί σε πραγματικό χρόνο, ενώ παράλληλα εκτιμάται η κατάσταση που θα δημιουργηθεί στα επόμενα λεπτά. Έτσι οι δυνάμεις στέλνονται σε συγκεκριμένες περιοχές για να γίνει αποτροπή με άλλα μέσα. Το ηχοβολιστικό σύστημα που παράγει διαπεραστικό ήχο αποτρέποντας να πλησιάσουν ομάδες ανθρώπων και το ειδικό τεθωρακισμένο όχημα «Τυφώνας», σε συνδυασμό με στρατιώτες και αστυνομικούς είναι αυτά που θα κληθούν μετά να αποτρέψουν την είσοδο.

Μέχρι πρότινος οι αποτροπές ομάδων μεταναστών και προσφύγων που πλησίαζαν στα σύνορα γίνονταν με παραδοσιακές μεθόδους. Αστυνομικοί που κατάφερναν και έβρισκαν αυτές τις ομάδες στέκονταν στην απέναντι πλευρά του ποταμού και με κινήσεις των χεριών, σειρήνες αλλά και μεγάφωνα στη συνέχεια, τους απέτρεπαν να περάσουν το ποτάμι. Οι κινήσεις αυτές απέδιδαν εφόσον μόνον όταν τα γκρουπ των μεταναστών που καθοδηγούνταν από έμπειρους διακινητές γίνονταν έγκαιρα αντιληπτά. Οι θερμικές κάμερες χειρός και ορισμένες φορές ο περισσότερο σύγχρονος εξοπλισμός με κάμερες σε οχήματα είναι αλήθεια ότι εντόπιζαν τους μετανάστες, όμως σε σημεία που δύσκολα οι δυνάμεις προλάβαιναν να προσεγγίσουν.

«Με το νέο σύστημα επιτήρησης όλος ο Έβρος, όλη η συνοριακή γραμμή θα επιτηρείται ηλεκτρονικά  και θα εντοπίζεται γρήγορα κάθε κίνηση. Έτσι οι δυνάμεις εγκαίρως θα φτάνουν στα σημεία αποτροπής». Στον Έβρο το τελευταίο διάστημα ήδη εγκαθίσταται το νέο τεχνολογικό σύστημα που θα μετατραπεί σε «μεγάλο αδελφό» των συνόρων. Οι τοπικοί παράγοντες που γνωρίζουν τη χρησιμότητα της ηλεκτρονικής επιτήρησης, όπως την έχουν επεξεργαστεί με τις κάμερες που βρίσκονται στο βόρειο τμήμα του Έβρου, εκεί που είναι εγκατεστημένος ο παλιός φράχτης, τονίζουν ότι ειδικά οι έντεκα κάμερες που θα καλύψουν όλο το μήκος των συνόρων θα σώσουν την παρτίδα. Πρόκειται για υπερσύγχρονα μηχανήματα που θα έχουν «μάτια» παντού. Θα έχουν ανιχνευτές κίνησης και θα «χτενίζουν» περιοχές πολλών χιλιομέτρων με τις κάμερες που θα κινούνται ανάλογα στον χώρο, εντοπίζοντας και σε χιλιόμετρα μακριά ομάδες ανθρώπων που κινούνται στη συνοριακή γραμμή. Πληροφορίες αναφέρουν ότι μαζί με τις κάμερες λειτουργεί αυτοματοποιημένο σύστημα αναγνώρισης κίνησης που συντονίζεται και δίνει τις σχετικές πληροφορίες, εκτός από την εικόνα στο κέντρο ελέγχου.

Μέχρι σήμερα η «εικόνα» των συνόρων φτάνει κατά κύριο λόγο στο κέντρο ελέγχου της Νέας Βύσσας, που δημιουργήθηκε μαζί με τον φράχτη του βόρειου τμήματος. Το συγκεκριμένο κέντρο λειτουργεί ταυτόχρονα με τον στρατό και την αστυνομία και επεξεργάζεται κάθε εικόνα που δέχεται από τα σημεία του φράχτη, αλλά και εικόνες από σημεία – περάσματα μεταναστών στην ελληνική πλευρά. Τέτοια κέντρα έχει προγραμματιστεί να δημιουργηθούν άλλα τρία στα σύνορα. Η επεξεργασία θα γίνεται πάλι αυτοματοποιημένα και εκτός των εικόνων και πληροφοριών που θα εισέρχονται σε τοπικό επίπεδο για τον άμεσο συντονισμό των κινήσεων αποτροπής, παράλληλα θα γίνεται γενικότερος συντονισμός και αξιολόγηση των στοιχείων από το επιτελικό κέντρο.

Περιπολίες μέσα κι έξω από το ποτάμι 

Εκτός από τα ηλεκτρονικά μέσα που αναπτύσσονται στην ελληνοτουρκική μεθόριο, σημαντικά έχουν αυξηθεί οι περιπολίες, τόσο στις όχθες του Έβρου όσο όμως και μέσα στο ποτάμι με ειδικά σκάφη της ΕΛ.ΑΣ. Η ενίσχυση των συνοριοφυλάκων στον Έβρο εκτιμάται ότι περιορίζει τη δυναμική των παρεμβάσεων στα σύνορα καθώς ισχυροποιεί την αποτρεπτική δυναμική των αρχών στο ελληνικό έδαφος. «Είναι διαφορετικά οι διακινητές να βλέπουν σε πολλά σημεία δυνάμεις μας, από να αισθάνονται άνετα ότι διασχίζουν τα σύνορα πιο εύκολα», έλεγαν χαρακτηριστικά αστυνομικοί στη μεθόριο.

Η πρόσφατη πρόσληψη ακόμη 400 συνοριοφυλάκων, οι οποίοι στη μεγάλη πλειοψηφία τους κατάγονται από τη Θράκη, σε συνδυασμό με τις συνεχείς αποσπάσεις δυνάμεων στη μεθόριο, έχει δημιουργήσει μία ανθρώπινη ασπίδα, προκειμένου να υπάρχει ετοιμότητα για την επανάληψη επεισοδίων τύπου Μαρτίου με εργαλειοποίηση των μεταναστών από την τουρκική πλευρά. Παράγοντες του Έβρου έλεγαν στην Karfitsa πως η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί πλέον στον Έβρο είναι πολύ διαφορετική από αυτή που υπήρχε τον περσινό  Φεβρουάριο, όταν κινήθηκαν άμεσα τα αντανακλαστικά στρατού και αστυνομίας στα σύνορα.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ