Oι αγορές φαίνεται ότι έχουν γυρίσει σελίδα και το bear market είναι προς το παρόν παρελθόν. Όπως το Χρηματιστήριο Αθηνών που συνεχίζει την ανοδική του κίνηση, το ανοδικό του κύμα και έπειτα από χρόνια διέσπασε τις 1.000 μονάδες σε επίπεδο Γενικού Δείκτη.

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΔΑΝΤΗ*

Σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία, το διεθνές περιβάλλον είχε και έχει πολλές προκλήσεις τόσο σε τοπικό επίπεδο (εγχώρια οικονομία, πληθωριστικές πιέσεις, αύξηση επιτοκίων από την ΕΚΤ και όχι μόνο) όσο και σε διεθνές (μεγάλες πληθωριστικές πιέσεις, πόλεμος στην Ουκρανία, τεταμένο γεωπολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι, μεγάλες και απότομες αυξήσεις επιτοκίων από όλες τις μεγάλες Κεντρικές Τράπεζες, παρεμβάσεις κάθε είδους στις οικονομίες, απαισιόδοξα σενάρια από το ΔΝΤ και άλλα πολλά).

Όμως, οι αγορές, που είναι προεξοφλητικός μηχανισμός πρώτα απ’ όλα, δείχνουν έξοδο από το τούνελ μεσοπρόθεσμα σε μια συγκυρία όπου δειλά δειλά μερικοί μεγάλοι οργανισμοί αρχίζουν και βελτιώνουν τις εκτιμήσεις τους για την παγκόσμια οικονομία. Ήδη στην Ευρωζώνη αναμένεται αναιμική ανάπτυξη -μάλλον θα δούμε σχεδόν μηδενική αύξηση του ΑΕΠ- αλλά όχι ύφεση, ενώ στις ΗΠΑ η πολύ ισχυρή αγορά εργασίας προσφέρει μαξιλάρι ασφαλείας για την οικονομία που μάλλον θα αποφύγει το 2023 την ύφεση.

Και όλα αυτά ενώ οι νομισματικές πολιτικές σύσφιγξης ώστε να αντιμετωπιστεί ο καλπάζων πληθωρισμός δεν είχαν προηγούμενο. Μεγάλες αυξήσεις επιτοκίων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού με πρωτοφανή ταχύτητα που δημιούργησαν πολλά προβλήματα σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά όχι τόσο με το ύψος των επιτοκίων, που είναι σχετικά χαμηλό με τον ιστορικό μέσο όρο, αλλά με την ταχύτητα ανόδου η οποία αφαίρεσε κάθε δυνατότητα αντίδρασης σε όσους είχαν δάνεια και χρέη και ενίσχυσε υπερβολικά τις αυξήσεις τιμών σε όλα τα καταναλωτικά αγαθά, κυρίως στα τρόφιμα και τις τιμές ενέργειας.

Σημειώνεται ότι οι τιμές είχαν ξεκινήσει την άνοδο ΠΡΙΝ από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και απλώς μετά ήρθε και το οικονομικό σκέλος των κυρώσεων και η κατάσταση ήρθε στα όρια του μη ελεγχόμενου, αφού ήταν φανερό από την αρχή ότι οι κυρώσεις ΔΕΝ ήταν μελετημένες, δεν είχαν σχεδιαστεί σωστά, ενώ ούτε οι πιθανές επιπτώσεις τους είχαν εκτιμηθεί ανάλογα. Αποτέλεσμα η δικαιολογημένη αγανάκτηση και η άνοδος πολιτικών σχηματισμών με καθαρά λαϊκά και λαϊκίστικα χαρακτηριστικά σε όλη την ΕΕ, πέρα από τις επιπτώσεις σε οικονομία και αγορά.

Αν πάμε στους αριθμούς, ο πληθωρισμός εμφανίζει τάσεις κορύφωσης σε ΕΕ και ΗΠΑ. Στην Ελλάδα κυμάνθηκε στο 7,2% τον Δεκέμβριο και 7% τον Γενάρη. Τα αντίστοιχα νούμερα για τις ΗΠΑ είναι 6,5% και 6,4% (που είναι ο χαμηλότερος από τον Οκτώβριο του 2021) και 9,2% και 8,5% (που είναι ο χαμηλότερος εδώ και 8 μήνες) για την Ευρωζώνη.

Υπάρχει ένας σχηματισμός κορύφωσης του πληθωρισμού και για τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ενώ ο πληθωρισμός στην Ελλάδα είναι χαμηλότερος του μέσου όρου της Ευρωζώνης, υψηλότερος των ΗΠΑ, αλλά η αγοραστική δύναμη είναι ακόμη χαμηλή, η χαμηλότερη της ΕΕ μετά τη Βουλγαρία και αυτό δημιουργεί επιπρόσθετα προβλήματα στα νοικοκυριά που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα. Από την άλλη πλευρά, οι μεγάλες και απότομες αυξήσεις που καθυστέρησαν αρκετά και μετά τις κυρώσεις έγιναν «υποχρεωτικές», καθώς η κατάσταση στο μέτωπο του πληθωρισμού έδειχνε να ξεφεύγει από κάθε έλεγχο, δημιούργησαν πολλά προβλήματα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ειδικά στα μεσαία και λαϊκά στρώματα.

Η πορεία του Χρηματιστηρίου Αθηνών είναι καλύτερη από των περισσότερων αγορών και προεξοφλεί και την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας αλλά και την ένταξη του ΧΑ στις ανεπτυγμένες αγορές που θα φέρει τα πολυπόθητα κεφάλαια των μεγάλων διεθνών funds σε χρηματιστήριο και πραγματική οικονομία, με την προϋπόθεση να ξεπεραστεί ο σκόπελος των εκλογών, αφού είναι γνωστό ότι οι αγορές δεν συμπαθούν την ακυβερνησία σε οποιαδήποτε χώρα.

*Ο Παναγιώτης Δάντης είναι Πρόεδρος της Ένωσης Πιστοποιημένων Αναλυτών

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ POLITICAL