Του Νίκου Καραμανλή

Η «χαραµάδα αισιοδοξίας» που άνοιξε το τελευταίο διάστηµα για το Σκοπιανό είναι σηµαντικό να µην κλείσει. Ο Ζόραν Ζάεφ δείχνει στην πράξη πρόθυµος να εγκατάλειψει τις αλυτρωτικές τάσεις, πάνω στις οποίες χτίστηκαν πολιτικές καριέρες στη γειτονική χώρα, προκειµένου να δοθεί µία λύση στο ονοµατολογικό. Όχι, δεν είναι εύκολο µέχρι την επόµενη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ να έχει κλείσει το θέµα. Ακόµα και για λόγους σταθερότητας όχι απλά της κυβέρνησης αλλά της ίδιας της χώρας, η πολιτική ηγεσία της ΠΓΔΜ κάνει βήµατα προς τα πίσω µε πολλή προσοχή. Το απέδειξε και στη συνάντηση του Νταβός, όπου ανακοινώθηκε η αλλαγή ονοµασίας του αεροδροµίου και της κεντρικής λεωφόρου της γειτονικής χώρας, όπου µέχρι πριν από λίγες ώρες ονοµαζόταν «Μέγας Αλέξανδρος».

Αυτές, όµως, είναι µάλλον οι εύκολες αλλαγές. Οι δυσκολίες κρύβονται στο Σύνταγµα της ΠΓΔΜ, το οποίο αποτελεί «µνηµείο» αλυτρωτισµού. Γι’ αυτό και ο ίδιος ο Ζόραν Ζάεφ έσπευσε δηµόσια να µιλήσει για σκοπέλους που υπάρχουν, σε µία χώρα µε ιδιαίτερα εύθραυστες πολιτικές ισορροπίες. Κακά τα ψέµατα, η καταδίκη του αλυτρωτισµού και η συνταγµατική αναθεώρηση που θα απαλείψει τα επίµαχα στοιχεία είναι το πιο δύσκολο σηµείο. Ακόµα δυσκολότερο και απο το να αποδεχθούµε εδώ στην Ελλάδα µία σύνθετη ονοµασία µε γεωγραφικό ή χρονικό προσδιορισµό. Η κατάσταση για τα Σκόπια γίνεται ακόµα πιο δύσκολη, καθώς όλες οι πολιτικές δυνάµεις της χώρας έχουν υποσχεθεί ότι, όποια συµφωνία και αν συναφθεί µε την Ελλάδα, θα εγκριθεί µέσω δηµοψηφίσµατος.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που κατάφερε να κερδίσει η ελληνική κυβέρνηση είναι χρόνος. Χρόνος για να ενηµερώσει –µε καθυστέρηση, όπως της καταµαρτυρά το σύνολο της αντιπολίτευσης– για τις διαπραγµατεύσεις που έχουν γίνει. Την ίδια ώρα, ο Ζόραν Ζάεφ βρίσκεται αντιµέτωπος µε τη µεγαλύτερη πρόκληση της πολιτική του καριέρας. Το Σάββατο θα συγκλιθεί το Συµβούλιο Πολιτικών Αρχηγών της ΠΓΔΜ, το οποίο –σύµφωνα µε τα σκοπιανά ΜΜΕ– στοχεύει σε ευρεία εθνική συναίνεση για την εξεύρεση οριστικής λύσης στο θέµα της ονοµασίας. Για να καταλάβει κανείς το πόσο δύσκολο είναι αυτό, αρκεί να αναφέρουµε πως ο Σκοπιανός πρωθυπουργός θα έχει να αντιµετωπίσει τον εθνικιστή πρόεδρο Γκεόργκιε Ιβάνοβ, το δεξιό εθνικιστικό κόµµα VMRO-DPMNE και το αλβανικό DUI. Το γεγονός και µόνο ότι το αλβανικό κόµµα είναι σφόδρα ενοχληµένο από την απόφαση Ζέφ για µη αναγνώριση της αλβανικής γλώσσας αρκεί για να αντιληφθεί κανείς το πόσες πιθανότητες συναίνεσης υπάρχουν.

Τη δεδοµένη χρονική στιγµή, οι Σκοπιανοί είναι σαφέστατα πιο στριµωγµένοι απ’ ό,τι η Ελλάδα, ενώ είναι και αυτοί που «καίγονται» περισσότερο για την εξεύρεση λύσης. Άλλωστε, δεν είναι µόνο το ΝΑΤΟ που τους περιµένει σε αυτή την περίπτωση, αλλά και µία αίτηση ένταξης στην ΕΕ, που ανοίγει τις κάνουλες του χρήµατος για µία πολύ µικρή οικονοµία. Σε κάθε περίπτωση, το επόµενο σκέλος των διαπραγµατεύσεων θα χρειαστεί σύνεση και καλά αντανακλαστικά.