Του Σταύρου Μπουφίδη*
Κάθε χρόνο καταγράφονται περισσότερες από δύο δολοφονίες μίσους και κάθε τρεις ημέρες σε κάποια γωνιά του πλανήτη . Πέρυσι δολοφονηθήκαν 226 τρανς άνθρωποι και φέτος ο αριθμός αυξήθηκε στους 272 τρανς ανθρώπους . Ο αριθμός θεωρείται ενδεικτικός καθώς σε πολλές χώρες δεν γίνονται καθόλου καταγραφές , ενώ σε άλλες οι τρανς άνθρωποι δεν καταγράφονται σύμφωνα με την ταυτότητα φύλλου τους . Στην χώρα μας σύμφωνα με την επίσημη έκθεση του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας τον τελευταίο χρόνο καταγράφηκαν 81 περιστατικά ρατσιστικής βίας, τα 10 ήταν κατά τρανς ανθρώπων και τα 4 ήταν στην Θεσσαλονίκη.
Τα εγκλήματα μίσους δεν στοχοποιούν μόνο ένα συγκεκριμένο θύμα , στόχος τους είναι μια ολόκληρη ομάδα με σκοπό την πρόκληση φόβου . Μ’ αυτό τον τρόπο δείχνουν το φόβο και τη μη ανεκτικότητα τους απέναντι στην διαφορετικότητα.
Οι δράστες εγκληματών βίας κατά των τρανς ανθρώπων νιώθουν μίσος , θυμό δυσαρέσκεια και μνησικακία λόγω των πεποιθήσεων και στερεοτύπων τους , που πολλές φορές ενισχύεται από τη ρητορική μίσους . Η χρήση της ρητορικής μίσους και μάλιστα όταν προέρχεται από σημαίνουσες προσωπικότητες ( πολιτικοί , ιερείς κ.τ.λ ) μαζί με την ταυτόχρονη προβολή και διάδοση της από τα Μ.Μ.Ε χωρίς αντίλογο μπορεί να οδηγήσει σε διακρίσεις , πράξεις βίας και σ’ εγκλήματα μίσους. Το πλήγμα είναι σοβαρό όχι μόνο για το θύμα αλλά εξίσου για την ομάδα , την κοινότητα, την κοινωνία και τέλος για το σύγχρονο κράτος που επιθυμεί το σεβασμό και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το φάσμα της έκφρασης εχθρικών, φοβικών εκφράσεων δυσφορίας , αποστροφής , μισαλλοδοξίας ή και μίσους κατά των διεμφυλικών ανθρώπων λόγω της ταυτότητας η της έκφρασης του φύλου τους θα μπορούσε να οριστεί ως τρανσφοβία .Η τρανσοφοβία προκαλεί εγκλήματα μίσους και εκδηλώνεται με διάφορες μορφές όπως απειλές , ανεπιθύμητα σχόλια , λεκτικές επιθέσεις , ενδοοικογενειακή βία , κλοπές , παρατσούκλια , παρενόχληση ,σωματική βία , δολοφονίες . Τα εγκλήματα μίσους δεν εμπεριέχουν πάντα το στοιχείο της σωματικής βίας .
Τα εγκλήματα μίσους τελούνται είτε από μεμονωμένα άτομα είτε από ομάδες (ομάδες μίσους).Στα σχολεία παρατηρείται συχνά το φαινόμενο της δημιουργίας ομάδας μίσους όπου το ενοποιητικό στοιχείο είναι το νταηλίκι και η επιβολή του δυνατότερου , οι σχολικές ομάδες μίσους διαλύονται εύκολα λόγω των χαλαρών δεσμών μεταξύ των μελών της .
Σε αντίθεση, τα μέλη των ακροδεξιών οργανώσεων που τελούν εγκλήματα μίσους,έχουν ισχυρούς δεσμούς μεταξύ τους , εσωτερική αυστηρή ιεραρχία , συντονισμένη δράση κατά των θυμάτων, ενώ το ενοποιητικό στοιχείο είναι πολιτικής και ιδεολογικής υφής .
Οι τρανς άνθρωποι συχνά υφίσταται διαφόρων μορφών βίας και ασχέτως του αν αντιλαμβάνονται σε μια πρώτη φάση ότι αυτό που υφίσταται είναι εγκληματική πράξη η όχι , μπαίνουν στην διαδικασία να « κανονικοποιούν» (normalizing) τη βία που δέχονται , προκειμένου να πάνε παρακάτω με την ζωή τους . Οι τρανς άνθρωποι ζουν σε αποκλεισμό, χωρίς το δικαίωμα στην πρόσβαση στην εκπαίδευση, υγεία και στην εργασία.
Είναι γνωστό ότι η έλλειψη κατανόησης του διαφορετικού είναι αυτή που δημιουργεί τον στιγματισμό και ταυτόχρονα την ερμηνεία του διαφορετικού ως διαταραχή .  Η ιατρικοποίηση – ψυχιατρικοποίηση της τρανς κατάστασης στιγματίζει κοινωνικά τους τρανς ανθρώπους και τους καθιστά αντικείμενα έρευνας της ιατρικής κοινότητας. Οι τρανς άνθρωποι δεν είναι ψυχικά άρρωστοι.
Η αποπαθολογικοποίηση και η αποκατηγοριοποίηση της διεμφυλικότητας δεν σημαίνει απαραίτητα και τη μη θεμελίωση του δικαιώματος σε επαναπροσδιορισμό φύλου διαμέσου κρατικού υγειονομικού φορέα, αφού σύμφωνα με τα άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος,το κράτος θα πρέπει να εκφράζει κοινωνική πολιτική στο πλαίσιο της διασφάλισης της κοινωνικής αυτονομίας του ανθρώπου . Η νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου προστατεύει από τις διακρίσεις, προλαμβάνει τα εγκλήματα μίσους , καταπολεμά την τρανσφοβία και προστατεύει την ιδιωτική ζωή των τρανς ανθρώπων, Η διεθνής ημέρα τρανς μνήμης μας υπενθυμίζει το δικαίωμα των τρανς ανθρώπων για μία αξιοπρεπή ζωή σε μία κοινωνία που δυσκολεύεται ν΄ αποδεχθεί την ποικιλομορφία του κοινωνικού φύλου και τη σημαντικότητα του διαφορετικού.
Αύριο Τετάρτη, 25 Νοεμβρίου 2015 και ώρα 17:00 – 21:00 μμ θα γίνει η εκδήλωση για την Διεθνή Ημέρα Τρανς Μνήμης η οποία θα πραγματοποιηθεί για τρίτη συνεχή χρονιά στη Θεσσαλονίκη, στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων του Δήμου Θεσσαλονίκης, από το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ).
Στην εκδήλωση θα συμμετάσχουν με ομιλίες, πολιτικοί, δικηγόροι, ακαδημαϊκοί, καθώς και εκπρόσωποι οργανώσεων, ενώ στο τέλος θα ακολουθήσει πορεία από το Δημαρχείο Θεσσαλονίκης με προορισμό το Υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης.
Σας καλούμε όλους και όλες, να τιμήσουμε μαζί τους τρανς ανθρώπους που έπεσαν θύματα λόγω της ταυτότητας φύλου τους, αλλά και να δώσουμε μία σημαντική παρουσία ενάντια στη βία, στο ρατσισμό και στην τρανσφοβία.
Ο κ Σταύρος Μπουφίδης είναι ψυχίατρος , υπεύθυνος θεμάτων υγείας/πρόνοιας ΣΥΔ