Σε εφαρμογή τίθεται για πρώτη φορά από φέτος η διάταξη του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας που παρέχει στην ΑΑΔΕ το δικαίωμα να εκδίδει τεκμαρτά εκκαθαριστικά σημειώματα εισοδήματος για φυσικά και νομικά πρόσωπα που παραλείπουν να υποβάλουν φορολογική δήλωση.
Πρόκειται για μια σημαντική καινοτομία που στοχεύει στον εντοπισμό φορολογούμενων με αφανή εισοδήματα και στην ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης, με αξιοποίηση των ψηφιακών δυνατοτήτων της ΑΑΔΕ.
Πώς θα υπολογίζονται τα τεκμαρτά εισοδήματα
Η ΑΑΔΕ θα συγκεντρώνει δεδομένα από πολλαπλές πηγές:
-
Φορολογικές δηλώσεις προηγούμενων ετών
-
Ηλεκτρονικά βιβλία myDATA
-
Δηλώσεις ΦΠΑ και μισθώσεων
-
Τραπεζικές κινήσεις
-
Βεβαιώσεις αποδοχών
-
Έξοδα διαβίωσης (π.χ. λογαριασμοί ΔΕΚΟ)
Με βάση αυτά, θα προσδιορίζεται τεκμαρτά το φορολογητέο εισόδημα και θα επιβάλλεται ο σχετικός φόρος, μαζί με πρόστιμα που φτάνουν από 10% έως 50% λόγω της μη υποβολής δήλωσης.
Τα εκκαθαριστικά αυτά θα αναρτώνται στο Taxisnet και οι φορολογούμενοι θα ενημερώνονται μέσω email ή άλλων διαθέσιμων τρόπων επικοινωνίας.
Δύο επιλογές για τους αποδέκτες
Όσοι παραλάβουν τεκμαρτό εκκαθαριστικό, θα έχουν δύο επιλογές:
-
Να πληρώσουν εντός 30 ημερών τα ποσά, αποδεχόμενοι το τεκμαρτό εισόδημα και τις σχετικές προσαυξήσεις.
-
Να υποβάλουν εκπρόθεσμη δήλωση, ώστε να γίνει επανυπολογισμός του φόρου, με χαμηλότερες επιβαρύνσεις.
Η δεύτερη επιλογή αποτελεί κίνητρο για συμμόρφωση, επιτρέποντας σε πολλούς να περιορίσουν το ύψος των επιβαρύνσεων και να διασώσουν μέρος της αξιοπιστίας τους έναντι της εφορίας.
Η πρεμιέρα στο τέλος του 2025
Σύμφωνα με το Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΑΑΔΕ, το μέτρο θα ενεργοποιηθεί στο τέταρτο τρίμηνο του 2025, στοχεύοντας όσους δεν θα έχουν υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2024.
Η απόφαση αυτή έρχεται ως απάντηση στην χαμηλή συμμόρφωση που παρατηρήθηκε μέχρι σήμερα: το 2023, εντοπίστηκαν 37.637 φορολογούμενοι χωρίς δήλωση για το 2022, αλλά μόλις 8.444 υπέβαλαν τελικά μετά από ειδοποιήσεις – ποσοστό 22,4%.
Στόχος: Μείωση της φοροδιαφυγής
Η νέα διαδικασία επιδιώκει να περιορίσει την απώλεια δημοσίων εσόδων και να αυξήσει την αίσθηση δικαιοσύνης στο φορολογικό σύστημα. Η χρήση τεκμαρτών στοιχείων σε συνδυασμό με τεχνητή νοημοσύνη και big data, αναμένεται να αποτελέσει εργαλείο ενίσχυσης της εθελοντικής συμμόρφωσης αλλά και πίεσης προς τους επίμονους παραβάτες.