Θετικά σήματα για την ανάπτυξη και τα δημοσιονομικά, αλλά και επίμονες διαρθρωτικές ανισορροπίες, καταγράφει η νέα In-Depth Review της Κομισιόν για την Ελλάδα, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και της διαδικασίας μακροοικονομικών ανισορροπιών.
Η έκθεση προσφέρει μια πλήρη τεχνική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, πριν από την τελική απόφαση της Κομισιόν τον Ιούνιο του 2025 για το εάν η Ελλάδα εξακολουθεί να παρουσιάζει σημαντικές ή υπερβολικές ανισορροπίες.
Σταθερή ανάπτυξη, πάνω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, η ελληνική οικονομία διατήρησε σταθερό ρυθμό ανάπτυξης 2,3% το 2024 – πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. Η ανάπτυξη στηρίχθηκε στην εγχώρια κατανάλωση και τις επενδύσεις, με τις καθαρές εξαγωγές να λειτουργούν αποτρεπτικά λόγω εξωτερικών πιέσεων.
Οι προβλέψεις δείχνουν συνέχιση του θετικού ρυθμού ανάπτυξης, με ΑΕΠ στο +2,3% για το 2025 και +2,2% για το 2026, επιβεβαιώνοντας τη στροφή της χώρας σε σταθερή τροχιά μεταμνημονιακής ανάκαμψης.
Χρέος και πλεόνασμα: σε καθοδική πορεία αλλά “πρωταθλητής” ακόμα
Το δημόσιο χρέος μειώθηκε αισθητά, από 163,9% του ΑΕΠ το 2023 στο 153,1% το 2024, παραμένοντας όμως το υψηλότερο στην Ε.Ε.. Σημαντικό ρόλο έπαιξε η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ, τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις και η αξιοποίηση ταμειακών αποθεμάτων.
Το πρωτογενές πλεόνασμα ανήλθε στο 2,9%, ενώ το συνολικό έλλειμμα περιορίστηκε σε 0,6%, αποδεικνύοντας συνετή δημοσιονομική διαχείριση, με αύξηση των εσόδων και συγκράτηση των λειτουργικών δαπανών.
Εξωτερικό ισοζύγιο: η ανοιχτή πληγή της οικονομίας
Η μεγάλη πρόκληση εντοπίζεται στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, που διευρύνθηκε στο 6,4% του ΑΕΠ, επηρεασμένο από:
- την υποτονική εξωτερική ζήτηση,
- την υψηλή εγχώρια κατανάλωση που αυξάνει τις εισαγωγές,
- και την αδυναμία των εξαγωγών, ειδικά σε μη πετρελαϊκά αγαθά.
Η επιτροπή κάνει λόγο για διαρθρωτικό έλλειμμα ανταγωνιστικότητας, το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με ενίσχυση της παραγωγικότητας και αναδιάρθρωση του εξαγωγικού μοντέλου.
Τράπεζες: καθαρότερα χαρτοφυλάκια, αλλά “βαρίδια” εκτός συστήματος
Ο δείκτης NPL (μη εξυπηρετούμενων δανείων) μειώθηκε στο 3,4%, πλησιάζοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (2,0%), ωστόσο το απόθεμα παλαιών NPL παραμένει υψηλό: φτάνει τα 70,8 δισ. ευρώ ή 30,2% του ΑΕΠ, κυρίως σε εταιρείες διαχείρισης.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η εκτός τραπεζικού συστήματος εκκαθάριση κινείται με αργούς ρυθμούς, κάτι που συνεχίζει να επιβαρύνει την πιστωτική επέκταση και τη χρηματοδότηση της οικονομίας.
Αγορά εργασίας: πρόοδος αλλά όχι… ευρωπαϊκή
Στα θετικά καταγράφεται η βελτίωση στην απασχόληση, με το ποσοστό απασχόλησης να φτάνει στο 69% (20-64 ετών), ιστορικό υψηλό για την Ελλάδα. Η ανεργία υποχώρησε στο 9,5%, αλλά παραμένει από τις υψηλότερες στην Ε.Ε..
Η πρόκληση παραμένει η ποιοτική αναβάθμιση της εργασίας, η επανακατάρτιση σε δεξιότητες με ζήτηση και η στήριξη της νεανικής απασχόλησης, ώστε η αγορά να ευθυγραμμιστεί με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Η γενική εικόνα: σταθερότητα με διαρθρωτικά “αγκάθια”
Η έκθεση της Κομισιόν αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο τα τελευταία χρόνια, αλλά ο δρόμος της σταθερότητας απαιτεί συνέχεια μεταρρυθμίσεων, εντός και εκτός του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Η παραγωγικότητα και η εξαγωγική ικανότητα αναδεικνύονται ως κρίσιμοι δείκτες για τη βιωσιμότητα της ανάπτυξης, ενώ η αντίσταση στις πληθωριστικές πιέσεις και η αναδιάρθρωση των εισαγωγών κρίνονται αναγκαίες για την εξάλειψη των μακροοικονομικών ανισορροπιών.
