Ενώ οι αμερικανικές μετοχές έχουν ανακτήσει το χαμένο έδαφος μετά τους κραδασμούς της αγοράς τον Απρίλιο λόγω των νέων δασμολογικών πολιτικών, το δολάριο ακολουθεί μια διαφορετική πορεία. Από την αρχή του 2025, το αμερικανικό νόμισμα έχει σημειώσει εντυπωσιακή πτώση, σε μια κίνηση που αντανακλά τις νέες ισορροπίες που προκαλεί στο παγκόσμιο εμπόριο η στρατηγική του Προέδρου Τραμπ για την αναδιάρθρωσή του.
Ο δείκτης ICE U.S. Dollar Index DXY έχει υποχωρήσει κατά 8,8% από την αρχή του έτους — η πιο αδύναμη επίδοση για έναρξη έτους από τα μέσα της δεκαετίας του 1980.
Νέες στρατηγικές, νέες αντιλήψεις
Σύμφωνα με κορυφαίους αναλυτές της Wall Street, όπως ο Πίτερ Βασάλο της BNP Paribas και ο Μάρβιν Λο της State Street, η διεθνής επενδυτική κοινότητα επανεξετάζει τον ρόλο του δολαρίου, λόγω της αντίληψης ότι η αμερικανική πολιτική εμπορίου γίνεται πιο ασταθής και απρόβλεπτη.
Παρά την προσωρινή ανακούφιση στις αγορές μετοχών — η λεγόμενη στρατηγική «TACO» (Trump Always Chickens Out), σύμφωνα με την οποία ο Πρόεδρος αποφεύγει τις πιο σκληρές εμπορικές συγκρούσεις — τα βαθύτερα διαρθρωτικά ζητήματα παραμένουν.
Η προτεινόμενη διάταξη «899» στο «One Big, Beautiful Bill», που προβλέπει τη δυνατότητα επιβολής φόρου «εκδίκησης» σε ξένους επενδυτές σε περίπτωση «αθέμιτων πρακτικών», αποτελεί επιπλέον παράγοντα επιβάρυνσης. Αν εφαρμοστεί, θα μπορούσε να αποθαρρύνει κεφαλαιακές εισροές, εντείνοντας τις πιέσεις στο δολάριο.
Διαφορετικό παγκόσμιο περιβάλλον
Σε σύγκριση με προηγούμενες περιόδους αδυναμίας του δολαρίου (π.χ. 2002–2008), σήμερα οι παγκόσμιες συνθήκες είναι πιο περίπλοκες:
-
Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ και τα δημοσιονομικά ελλείμματα βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα.
-
Το ευρώ και άλλα νομίσματα επωφελούνται από την παγκόσμια ανακατανομή των χαρτοφυλακίων.
-
Τα νομίσματα αναδυόμενων αγορών (π.χ. μεξικανικό πέσο, βραζιλιάνικο ρεάλ) ενισχύονται.
Την ίδια στιγμή, η εμπειρία του Απριλίου έδειξε ότι η αντιστάθμιση κινδύνου έναντι του δολαρίου αυξάνεται. Θεσμικοί επενδυτές (συνταξιοδοτικά ταμεία, ασφαλιστικές) ξεκινούν να μειώνουν την καθαρή τους έκθεση στο δολάριο, σε αντίθεση με την πρακτική των προηγούμενων ετών.
Το πολιτικό στοίχημα
Η νέα αμερικανική στρατηγική στο εμπόριο, με σαφή έμφαση στον επαναπροσδιορισμό του παγκόσμιου εμπορικού ισοζυγίου και την ανάσχεση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, δημιουργεί ένα νέο τοπίο για το δολάριο.
Αναλυτές όπως ο Στίβεν Ίνγκλαντερ της Standard Chartered επισημαίνουν ότι η απομάκρυνση ξένων κεφαλαίων από τα αμερικανικά ομόλογα θα μπορούσε να επηρεάσει την ισορροπία του νομίσματος μεσοπρόθεσμα. Από την άλλη πλευρά, εάν τα αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία καταφέρουν να υπεραποδώσουν και η αμερικανική ανάπτυξη κινηθεί πάνω από τις προσδοκίες, το δολάριο θα μπορούσε να ανακτήσει μέρος της χαμένης του ισχύος.
Αβέβαιος δρόμος — Δυναμικές ισορροπίες
Αυτή τη στιγμή, οι δυνάμεις που πιέζουν το δολάριο είναι ισχυρές, αλλά δεν λείπουν τα εν δυνάμει αντισταθμίσματα. Όπως σημειώνει ο Βασάλο, το εάν το δολάριο εισέλθει σε πολυετή κύκλο αδυναμίας θα εξαρτηθεί από την ευρύτερη συμπεριφορά των διεθνών επενδυτικών ροών και τη συνολική εικόνα της αμερικανικής οικονομίας τους επόμενους μήνες.
Σε κάθε περίπτωση, το διεθνές περιβάλλον φαίνεται να έχει ξεκινήσει μια σταδιακή αναπροσαρμογή, με τις πολιτικές επιλογές της Ουάσινγκτον να αναδιαμορφώνουν τη γεωγραφία των νομισματικών και εμπορικών ισορροπιών.
