Μετά από μια, επί αρκετές δεκαετίες, δεσπόζουσα έως ηγεμονική παρουσία στα πολιτικά πράγματα της χώρας, στη συνέχεια δε μια περίοδο -ηθικής γιγάντωσης ενδεχομένως, αλλά- ακραίας εκλογικής παρακμής, το κίνημα που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου στις εκλογές του προηγούμενου μήνα φάνηκε να ανακάμπτει κάπως.
Γεγονός που προκάλεσε στους κόλπους του ενθουσιασμό έντονο, ίσως όμως και υπερβολικό με βάση τα πραγματικά δεδομένα. Πράγματι…
Δύσκολα θα αποκαλούσε κάποιος -ουδέτερος και νηφάλιος παρατηρητής- θρίαμβο τις περίπου τρεις μονάδες αύξηση σε σχέση με το ποσοστό του 2019, το οποίο αποσπάστηκε υπό πολύ δυσκολότερες συνθήκες και σε πολιτικό κλίμα εξαιρετικά δυσμενέστερο: Για μεγάλο τμήμα της κοινωνίας βασικό τότε διακύβευμα ήταν η απομάκρυνση της συριζαίικης κυβέρνησης πριν προλάβει να εμπεδωθεί ως καθεστώς… Το ισχύσαν στις εκλογές εκείνες εκλογικό σύστημα ήταν «φύσει» πολύ προσφορότερο στο να «ωθεί» ψηφοφόρους προς τα κόμματα εξουσίας ή πλειοψηφικής κλίσεως… Τέλος, του ΚΙΝΑΛ ηγείτο τη συγκεκριμένη χρονιά προσωπικότητα που ουδείς θα τη χαρακτήριζε πειστικά ως κάτι πολύ άνω του μετρίου… Σημειωτέον δε, επιπρόσθετα, πως την 21η του περασμένου Μάη ο βασικός εντός του αντιδεξιού στρατοπέδου αντίπαλος του ΠΑΣΟΚ είχε πλέον φθαρεί ακόμη και ως φορέας αντιπολίτευσης, με διαρκή παραγωγή ενός αντιπολιτευτικού πολιτικού λόγου συγχωνεύοντος ξεπερασμένη «ταξικότητα» (σχεδόν όσο παλιά το ΚΚΕ που, κατά Άγγελο Ελεφάντη, έπασχε από «εργατίτιδα») με πρωτόγονη και πρωτόγνωρη τοξικότητα, ελκυστική μια δεκαετία νωρίτερα αλλά όχι πλέον, μέσα σε μια διαφορετική κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα… Ούτε όμως ο ακραίος τοξικός και γι’ αυτό μη πειστικός λόγος του ΣΥΡΙΖΑ ούτε η απουσία εκ μέρους του πειστικής κυβερνητικής πρότασης με συνθήκες αναλογικής επέτρεψαν στο ΠΑΣΟΚ τουλάχιστον να τον φτάσουν σε απόσταση αναπνοής: η τεράστια πτώση του ενός συμβάδιζε με πολύ ήπια άνοδο του άλλου, δεν λειτούργησαν σαν συγκοινωνούντα δοχεία…
Και όμως οι του πράσινου «Κινήματος» πανηγυρίζουν! Στην πραγματικότητα, βέβαια, όχι τόσο για την αύξηση -που δεν έφτασε καν το μετριοπαθώς ζητούμενο από τον νέο αρχηγό 50% σε σχέση με το μονοψήφιο ποσοστό της προηγούμενης αναμέτρησης-, αλλά πρωτίστως για την καθίζηση του ΣΥΡΙΖΑ… Και σε κλίμα ενθουσιασμού και θριαμβολογίας βαδίζουν προς τις κάλπες…
Ωστόσο, κατά την ταπεινή μου άποψη, το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ πρέπει να είναι ανήσυχο γιατί, στο εγγύς τουλάχιστον μέλλον, δεν διαφαίνεται να έχει καμία περαιτέρω -σημαντική- ανοδική δυναμική. Πού βασίζω την εκτίμηση αυτή;
Πρώτον, στο ότι πρέπει να διαθέτει κάποιος πολλές επιστρώσεις κομματικού πατριωτισμού για να κατατάξει τον Ανδρουλάκη στους ηγέτες που συνεγείρουν τα πλήθη. Αρκετοί βέβαια Πασόκοι, μεταμελημένοι σήμερα για την πρόσκαιρη μετακίνησή τους στο τσίπρειο μόρφωμα, επέστρεψαν στην κομματική κοιτίδα. Αλλά δεν το έκαναν «διά ταύτα» (δηλαδή λόγω του «ηγέτη»), μάλλον το έκαναν «παρά ταύτα»…
Δεύτερον, τα κόμματα που έχουν μια αξιοπρόσεκτη εκλογική δυναμική συνήθως την αναδεικνύουν αρχικά στα μεγάλα αστικά κέντρα, στη συνέχεια δε την προωθούν στην ύπαιθρο. Το αντίθετο σπάνια συμβαίνει. Το ανδρουλάκειο ΠΑΣΟΚ όμως «πάτωσε» σε λεκανοπέδιο Αττικής και Θεσσαλονίκη, ενώ -σχεδόν σαν «βουκολικό κόμμα»- υπεραντιπροσωπεύεται αισθητά στην ύπαιθρο. (Όπως ακριβώς είχε συμβεί στην εσωκομματική υποψηφιότητα του κ. Ανδρουλάκη έναντι των βασικών ανταγωνιστών του, ΓΑΠ και Ανδρέα Λοβέρδου…) Τέλος…
Τρίτον, πρέπει μεν να πιστωθεί στον σημερινό αρχηγό του χώρου πως ανέδειξε μια ομάδα εξαιρετικά ποιοτικών νέων στελεχών (πχ, Χριστοδουλάκης, Μάντζος, Δουδωνής κ.λπ.), ασφαλώς πολύ ποιοτικότερων των αναδειχθέντων στην προηγούμενη φουρνιά, περιθωριοποίησε ωστόσο, πλην Μιλένας Αποστολάκη, ολόκληρη τη σπάνιου επιπέδου μεγαλύτερη γενιά του κόμματος ή έκοψε κάθε δεσμό μαζί της. Στελέχη όμως, όπως οι Μανιάτης, Διαμαντοπούλου, Φλωρίδης, Λοβέρδος, ακόμη και Καστανίδης κ.λπ., πέραν της πείρας και της σοφίας τους θα μπορούσαν να προσφέρουν διείσδυση σε εκλογικά ακροατήρια, η πρόσβαση στα οποία γίνεται πλέον όλο και πιο δύσκολη για το σημερινό ΠΑΣΟΚ…
Πάντων τούτων δοθέντων, συγκεφαλαιώνοντας δε, η εκτίμησή μου για τις κυριακάτικες εκλογές είναι πως ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να καταγράψει μικρή ανάκαμψη ή, αντίθετα, μικρή περαιτέρω πτώση. Το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ όμως, ακόμη και στο ενδεχόμενο της περαιτέρω αποδυνάμωσης του βασικού ανταγωνιστή του, είναι εξαιρετικά απίθανο να εμφανίσει πολύ σημαντική πρόσθετη ανοδική πορεία. Προς την καθήλωση/στασιμότητα μάλλον το βλέπω την Κυριακή. Τώρα τι θα γίνει μεσομακροπρόθεσμα; Αυτό είναι πολύ πιο δύσκολα ανιχνεύσιμο. Δεν θα απέκλεια οι δύο μείζονες δυνάμεις του «αντιδεξιού» χώρου, μετά από ενδεχόμενη νέα ήττα το 2027, να διερευνήσουν το ενδεχόμενο κομματικής τους συστέγασης. Ίσως και με άλλους μικρότερους φορείς. Όπως έγινε και με την Ένωση Κέντρου το 1961. Ελπίζω με καλύτερα αποτελέσματα…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ POLITICAL