του Βαγγέλη Στολάκη
Πέμπτη μεσημέρι. Γύρω στις 15:00. Τους συναντήσαμε να πίνουν τον καφέ τους στην πλατεία Αριστοτέλους, δίπλα στα γραφεία του τοπικού ΠΑΣΟΚ. Όπως αναφέρουν στην «Κ» συναντιούνται συχνά για να σχολιάσουν τις τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις, τα εσωκομματικά της Ιπποκράτους αλλά και για να θυμηθούν τα παλιά…Την περίοδο του Ανδρέα Παπανδρέου αλλά και της ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ. Τη μεγάλη νίκη του 1981 αλλά και το σημερινό 12,28%, το χαμηλότερο ποσοστό που έλαβε ποτέ το Κίνημα από την ίδρυσή του.
Ο Κώστας Μαμέλης, και η «Μαρία της Έδεσσας» όπως αποκαλούσε ο Ανδρέας την Μαρία Παυλίδου μιλούν για την ακμή και την παρακμή του κόμματος. Στην παρέα τους βρίσκονται και οι «νεότεροι» Χρόνης Μακρίδης, γραμματέας της Νομαρχιακής Επιτροπής Α’ Θεσσαλονίκης και το μέλος του κατηργημένου πλέον, από τον Ευάγγελο Βενιζέλο, οργάνου και υποψήφια βουλευτής στις Σέρρες, Σοφία Παπαγεωργίου. «Το ιστορικότερο ποσοστό του ΠΑΣΟΚ, που είναι μικρότερο κατά μια μονάδα και από την περίοδο της έναρξής του οφείλεται σε μια διαχρονική συνεχή κατάπτωση του κόμματος σε όλα τα επίπεδά του: ιδεολογικό, πολιτικό, οργανωτικό και ηθικό απαντά ο κ. Μαμέλης στην ερώτηση για το πώς έφτασε το κόμμα σε αυτό το σημείο. «Δεν κατανόησε πως ως έθνος και ως κοινωνία περνάμε σε άλλη εποχή. Δεν κατανόησε ότι η αλήθεια είναι δύναμη. Πλήρωσε ένα γκρίζο και παθογενές πρόσφατο πολιτικό παρελθόν» συμπληρώνει. «Το χαμηλό αυτό ποσοστό είναι το αποτέλεσμα του ΠΑΣΟΚ της αλαζονείας, των πελατειακών σχέσεων και του αρχηγισμού. Το ΠΑΣΟΚ σήμερα έχει τη μορφή ενός κόμματος που καταρρέει σε ιδεολογικό και οργανωτικό επίπεδο» καταλήγει.
Φταίει ο… εκσυγχρονισμός
Από την πλευρά της, η Μαρία Παυλίδου διαφοροποιείται. «Δεν φταίνε μόνο τα τελευταία τρία χρόνια για τα ζητήματα ηθικής τάξης και ανηθικότητας. Ανάγονται σε απώτερους χρόνους.  Οφείλεται σε μια διαχρονική διολίσθηση. Τα στελέχη μας απέκτησαν έναν κυβερνητισμό και έχασαν την επαφή τους με την κοινωνία. Χάσαμε το αξιακό σύστημα που πρεσβεύαμε και τον ιδεολογικό μας προσανατολισμό» ισχυρίζεται. Στην ερώτηση «πότε συνέβη αυτό» και οι τέσσερις μιλούν για την περίοδο του εκσυγχρονισμού. «Από τότε που το ΠΑΣΟΚ έγινε των διαχειριστών. Το σημερινό κόμμα δεν είναι το ΠΑΣΟΚ της καρδιάς μας» απαντά ο Χρόνης Μακρίδης. «Η έναρξη μιας πορείας που έγινε το 1974 δεν προοιωνίζονταν αυτή την εξέλιξη» αναφέρει ο κ. Μαμέλης. «Τότε υπήρχε μέθεξη μιας γενιάς, μιας πατρίδας και ενός λαού που συμμετείχε στην ανάκαμψη της χώρας που ακολούθησε τη Χούντα» συμπληρώνει.
Περί Γιώργου
Η δεύτερη διαφωνία έρχεται όταν στη συζήτηση μπαίνει το όνομα του Γιώργου Παπανδρέου. «Είπε τελικά ψέματα ο πρώην πρωθυπουργός»; «Όχι» ξεκαθαρίζει η κ. Παυλίδου, ενώ το έτερο ιδρυτικό στέλεχος θεωρεί πως «ο Παπανδρέου δεν διαχειρίστηκε με όρους αλήθειας την κρίση». «Ίσως και να μην είχε κατανοήσει το μέγεθος του προβλήματος. Έχασε τη μπάλα όταν προσέφυγε στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και έπρεπε να έχει νωπή νομιμοποίηση» συμπληρώνει. «Ποιος χρεώνεται τελικά το χαμηλό αυτό ποσοστό»; «Ο Παπανδρέου ή ο Βενιζέλος»; «Το ΠΑΣΟΚ των τελευταίων χρόνων συνολικά. Μεμονωμένη ευθύνη δεν φέρει κανείς» απαντούν και συμφωνούν πως το κόμμα τους θα μπορέσει να γίνει ξανά πυλώνας της Δημοκρατικής Παράταξης και της ευρύτερης Κεντροαριστεράς. «Είναι προϊόν μιας εξελικτικής και καθοδικής πορείας του ΠΑΣΟΚ»συμπληρώνει η κ. Παυλίδου. «Πρέπει να αναλύσουμε και να διαβάσουμε ξανά το θεωρητικό μας υπόβαθρο. Να βρούμε την ορθή ιδεολογική μας προσέγγιση» σχολιάζει ο Κώστας Μαμέλης.
Τους ρωτώ πότε και αν μπορεί να εγγυηθεί κάτι τέτοιο ο Ευάγγελος Βενιζέλος. «Είναι μονόδρομος» απαντούν. «Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να ξεκινήσει από τη βάση. Όλοι είμαστε απλά μέλη. Να φύγει από μερικούς το μικρόβιο του κυβερνητισμού. Αλλιώς δεν υπάρχει σωτηρία» σχολιάζει ο Χρόνης Μακρίδης, και θυμάται τα νεανικά του χρόνια, τότε που ο Ανδρέας είχε εμπνεύσει και τη δική του γενιά. Μιλούν για την ανάγκη μετεξέλιξης των αρχηγικών κομμάτων σε θεσμικά που πλέον θα λειτουργούν με βάση τη συλλογικότητα. «Ο Ανδρέας Παπανδρέου δε φέρει καμία ευθύνη για τη σημερινή κατάσταση, όπως ορισμένοι ισχυρίζονται. Έδωσε δουλειά, προοπτική και ελπίδα» ξεκαθαρίζει η κ. Παυλίδου. «Έφερε τη Δημοκρατία στο προσκήνιο από το απόσπασμα» συμπληρώνει ο κ. Μακρίδης και καταλήγει «πως δύσκολα θα υπάρξει ξανά τέτοιος ηγέτης στη χώρα».
O Άκης και τα ποσοστά
Στο τραπέζι «πέφτει» και το όνομα του Άκη Τσοχατζόπουλου. «Ήταν ένα κομμάτι μας. Τον είχαμε πιστέψει. Όλα όσα βλέπουν το φως της δημοσιότητας μας συνθλίβουν και μας λυπούν» ισχυρίζεται η κ. Παυλίδου, ενώ ο κ. Μαμέλης κάνει λόγο για προσβολή του ηθικού χαρακτήρα του ΠΑΣΟΚ που είχε επίπτωση και στο εκλογικό αποτέλεσμα. Σχετικά με τα οράματα του τότε και του σήμερα, τα ιδρυτικά στελέχη του κόμματος συμφωνούν πως είναι τα ίδια απλώς χρειάζονται επικαιροποίηση. «Όπως ο Ανδρέας κάλεσε μια γενιά να έρθει στο προσκήνιο και να αναλάβει τα ηνία της παράταξης και της χώρας, στον ίδιο βαθμό θα πρέπει και η γενιά που έρχεται να αναλάβει τις τύχες του. Οι προηγούμενοι να κάνουν πίσω» απαντά ο κ. Μαμέλης.
 
«Ζούσαμε σε νιρβάνα»
 
Τους ρωτώ εάν «στις εκλογές τις 6ης Μαΐου είχαν τη σιγουριά πως τουλάχιστον το ΠΑΣΟΚ θα ήταν αξιωματική αντιπολίτευση. Πως εκτιμάτε πως θα διαχειριζόταν την τρίτη θέση ο Ανδρέας Παπανδρέου»; «Εάν ήταν ο Ανδρέας δεν θα είχαμε βρεθεί στη θέση αυτή» απαντά ο κ. Μακρίδης. «Το ΠΑΣΟΚ στις 6 Μαΐου ζούσε στη νιρβάνα του μεγάλου κόμματος» σχολιάζει από την πλευρά του ο κ. Μαμέλης.
Μιλώντας για τα στελέχη που πρόσφατα μετακόμισαν στην Κουμουνδούρου η κ. Παυλίδου δηλώνει «απογοητευμένη, πληγωμένη και προδομένη», ενώ ο Κώστας Μαμέλης συμπληρώνει «εύχομαι να διαψευστούν για την επιλογή τους».
Αναγέννηση
«Θα προχωρήσουμε με αυτούς που δεν μας έχουν πληγώσει και μας κάνουν υπερήφανους» απαντά η κ. Παυλίδου στην ερώτηση «ποιοι έχουν θέση στο νέο ΠΑΣΟΚ», ενώ όλοι συμφωνούν πως η επόμενη χρονιά θα είναι καθοριστική για το μέλλον του Κινήματος. «Χρειάζεται ωρίμανση χρόνου, ώστε το ΠΑΣΟΚ να μπορέσει να επαναπροσδιορίσει όλα τα χαρακτηριστικά του» καταλήγει ο κ. Μαμέλης.