, Πέμπτη
28 Μαρτίου 2024

search icon search icon

Γλυπτά του Παρθενώνα: Από τον Καβάφη στον Μητσοτάκη

Θετική ήταν η ανταπόκριση των βρετανικών μέσων ενημέρωσης στη συνάντηση του βασιλιά Καρόλου με τον Έλληνα πρωθυπουργό. Η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, ένα διαχρονικό θέμα στις ελληνοβρετανικές σχέσεις, τέθηκε προς συζήτηση και πληροφορούμαι ότι ίσως έχουμε σύντομα εξελίξεις.

Από τη δημιουργία του ελληνικού κράτους άρχισαν, δειλά στην αρχή, λόγω της εξάρτησης της χώρας από τις Μεγάλες λεγόμενες Δυνάμεις και κυρίως την Αγγλία, να διατυπώνονται αξιώσεις για την επιστροφή των γλυπτών, και όσο περνούσαν τα χρόνια οι φωνές δυνάμωναν, ανάλογα με τις πολιτικές συγκυρίες. Ο Αλεξανδρινός μας ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης, μέσα από δύο κείμενά του, διεκδίκησε την επιστροφή των μαρμάρων στη βάση τους. Στη Μελίνα Μερκούρη εντοπίζονται οι πρώτες συντονισμένες απόπειρες επιστροφής τους, όταν ως υπουργός Πολιτισμού, τη δεκαετία του 1980, ενστερνίστηκε και υπερασπίστηκε με πάθος την ιδέα αυτή, εστιάζοντας το ενδιαφέρον της στην πραγματοποίησή της. Όμως η στάση του Βρετανικού Μουσείου και κατ’ επέκταση των βρετανικών κυβερνήσεων ήταν πάντα αρνητική. Πότε επικαλούνταν το νέφος της Αθήνας, πότε την ανυπαρξία κατάλληλου μουσείου και πότε προέβαλλαν νομικίστικες αστήρικτες δικαιολογίες. Το 2014 η UNESCO πρότεινε να διαμεσολαβήσει για την επίλυση του θέματος, αλλά η πρόταση απορρίφθηκε από το Ηνωμένο Βασίλειο. Τελευταία, όμως, ιδίως μετά την κατασκευή του σύγχρονου Μουσείου της Ακρόπολης και τη διεθνοποίηση του θέματος από ελληνικής πλευράς, αλλά και την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο στις 17 Μαΐου 2022, φαίνεται πως κάτι άλλαξε και στη βρετανική κοινή γνώμη. Ο διακεκριμένος Βρετανός ηθοποιός και συγγραφέας Στίβεν Φράι, ο οποίος έχει ταχθεί υπέρ της επιστροφής των γλυπτών, δικαιολόγησε την άποψή του λέγοντας: «Σκεφθείτε αν οι Αμερικανοί είχαν αγοράσει τον Πύργο του Άιφελ από τους Γερμανούς το 1941 και μετά την απελευθέρωση της Γαλλίας το 1945 να υποστήριζαν ότι επειδή τον αγοράσαμε από τους ναζί, τώρα είναι δικός μας. Είναι εξωφρενικό. Ο Παρθενώνας είναι μακράν πιο σημαντικός για την Αθήνα από ό,τι είναι ο Πύργος του Άιφελ για τους Παριζιάνους». Αλλά και οι «Times» του Λονδίνου στις 12 Ιανουαρίου 2022 άλλαξαν θέση και έγραψαν: «Για περισσότερα από 50 χρόνια, καλλιτέχνες και πολιτικοί έχουν υποστηρίξει ότι έργα τέχνης τόσο θεμελιώδη για την πολιτιστική ταυτότητα ενός έθνους πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Το Μουσείο αλλά και η βρετανική κυβέρνηση, υποστηριζόμενα από τους “Times”, αντιστάθηκαν στην πίεση αυτή, αλλά τώρα οι συνθήκες άλλαξαν. Τα γλυπτά ανήκουν στην Αθήνα. Πρέπει τώρα να επιστραφούν». Ο Ρότζερ Μίτσελ, διευθυντής Ψηφιακής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, πρόσφατα προέβλεψε ότι ο επαναπατρισμός των γλυπτών είναι ζήτημα μηνών και δεν απέκλεισε, μάλιστα, αυτό να συμβεί πριν από τις εκλογές του 2023. Αλλά και ο πρωθυπουργός κάτι υπαινίχθηκε προχθές από το Λονδίνο, κάνοντας λόγο για μια λύση win-win. Μακάρι αυτό να συμβεί, χωρίς αστερίσκους και σοβαρές υποχωρήσεις, ώστε το όραμα της Μελίνας να γίνει πραγματικότητα: «…Ελπίζω να δω τα μάρμαρα πίσω στην Αθήνα προτού πεθάνω. Αν όμως έρθουν αργότερα, εγώ θα ξαναγεννηθώ…».

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ POLITICAL

Ακολουθήστε τη Karfitsa στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον κόσμο.