Στα μέσα της εβδομάδας έγινε μια κίνηση που από αρκετούς πέρασε απαρατήρητη: Η τοποθέτηση του επανακάμψαντος βουλευτή Ροδόπης της ΝΔ, Ευριπίδη Στυλιανίδη, στη θέση του προέδρου της Επιτροπής της Βουλής για την Αναθεώρηση του Συντάγματος, κάτι που θα οριστικοποιηθεί στις αρχές αυτής της εβδομάδας.
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΕΥΓΕΝΙΔΗ
Μία από τις μείζονες διατάξεις, λοιπόν, είναι το άρθρο 54, παράγραφος 1 του ισχύοντος Συντάγματος που κρίθηκε αναθεωρητέο με 155 ψήφους στην προηγούμενη Βουλή και άρα χρειάζεται 180 ψήφους για να αναθεωρηθεί στην παρούσα Βουλή.
Τι αναφέρει το άρθρο 54 παρ. 1; «Το εκλογικό σύστημα και οι εκλογικές περιφέρειες ορίζονται με νόμο που ισχύει από τις μεθεπόμενες εκλογές, εκτός και αν προβλέπεται η ισχύς του άμεσα από τις επόμενες εκλογές με ρητή διάταξη που ψηφίζεται με την πλειοψηφία των δύο τρίτων του όλου αριθμού των βουλευτών», συγκεκριμένα.
«Kλειδί» για την αλλαγή του εκλογικού νόμου
Η αλήθεια είναι ότι στο πολιτικό παρασκήνιο η αναθεώρηση του Συντάγματος έως το τέλος του έτους θεωρείται ένα «κλειδί» και για την αλλαγή του εκλογικού νόμου, με δεδομένο ότι το ΚΙΝΑΛ, που διαθέτει τις απαραίτητες 22 ψήφους (η ΝΔ έχει 158) για την αναθεώρηση του εν λόγω άρθρου είναι πρόθυμο να καθίσει στο τραπέζι της συζήτησης με τη ΝΔ. Πρακτικά, αυτό θα σημαίνει ότι, αν αναθεωρηθεί το άρθρο με 180 ψήφους στην κοινοβουλευτική περίοδο που θα ξεκινήσει τον Οκτώβριο, θα μπορεί να ψηφιστεί ένας νέος εκλογικός νόμος που θα ισχύει αμέσως, όχι με 200 ψήφους, αλλά π.χ. με 180 ψήφους, πλειοψηφία τριών πέμπτων δηλαδή. Κάπως έτσι, δημιουργείται το παράθυρο για υπέρβαση του εμποδίου με την εφαρμογή της απλής αναλογικής κατά την επόμενη εκλογική αναμέτρηση, όπως είχε ψηφίσει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Ως προς τον εκλογικό νόμο, η βασική ιδέα είναι ότι θα είναι ένα μοντέλο ενδιάμεσο σε αυτό που ίσχυε μέχρι πρότινος και την απλή αναλογική, δηλαδή ένα αναλογικότερο μοντέλο ενισχυμένης αναλογικής. Μια ιδέα που έχει πέσει στο τραπέζι είναι το ύψος του μπόνους να προσαρμόζεται ανάλογα με το ποσοστό του πρώτου κόμματος και να μην είναι «φιξαρισμένο» από πριν.
Ανάσα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση
Την ίδια ώρα, όμως, η κυβέρνηση προετοιμάζει άμεσες παρεμβάσεις στο νομοσχέδιο που θα έρθει, μάλλον την Τετάρτη, στη Βουλή για την οργάνωση του κράτους και της κυβέρνησης. Το υπουργείο Εσωτερικών, και προσωπικά ο υπουργός Τάκης Θεοδωρικάκος, είναι εδώ και μέρες σε ανοιχτή γραμμή με δημάρχους και περιφερειάρχες, προκειμένου να καταρτίσει τη ρύθμιση που θα επιτρέπει σε δημάρχους και περιφερειάρχες που δεν έχουν πλειοψηφία να έχουν ενισχυμένες εκτελεστικές αρμοδιότητες.
Η συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία θα δίνει την ευχέρεια στον επικεφαλής της περιφέρειας ή του δήμου να επωμίζεται προσωπικά την ευθύνη της απόφασης, πιθανόν μετά από μία σειρά αποτυχημένων προσπαθειών μέσα από ισάριθμες συνεδριάσεις των συμβουλίων. Για τους δήμους, σημαντική θα είναι η μέριμνα για ύπαρξη πλειοψηφίας του δημάρχου σε κρίσιμες επιτροπές, όπως η Επιτροπή Οικονομικών, η Επιτροπή Περιβάλλοντος κ.ά., ενώ παρόμοιο θα είναι και το μοντέλο για τις περιφέρειες και για τις αντίστοιχες κομβικές επιτροπές αυτών. Το υπουργείο Εσωτερικών διαμηνύει, παράλληλα, ότι θα κάνει τις αλλαγές σε πνεύμα συνεννόησης με τις δημοτικές και περιφερειακές Αρχές, ενώ αυτές οι αλλαγές θα νομοθετηθούν άμεσα, προκειμένου να είναι σε ισχύ, όταν θα αναλάβουν καθήκοντα οι νέες αιρετές Αρχές, από 1/9.
Η προεδρική πλειοψηφία
Παράλληλα, η κυβέρνηση, προτίθεται, στο πλαίσιο της Συνταγματικής Αναθεώρησης, να επιφέρει και καίριες αλλαγές ως προς τον τρόπο εκλογής του ΠτΔ. Και αυτό γιατί ένα ακόμα δώρο του ΣΥΡΙΖΑ είναι η δυνατότητα στην τρέχουσα κοινοβουλευτική πλειοψηφία να αλλάξει τον τρόπο εκλογής του ανώτατου πολιτειακού άρχοντα με μόλις 151 ψήφους στην παρούσα Βουλή. Τη διαδικασία, πέραν του κ. Στυλιανίδη, θα επιβλέπουν από το Μαξίμου οι κ.κ. Γεραπετρίτης και Πικραμμένος, αμφότεροι έγκριτοι νομικοί.
Όπως και να έχει, η κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφή την πρόθεσή της: Εκλογή ΠτΔ σε τρεις γύρους, έναν με 200 ψήφους, έναν με 180 και έναν με 151.
Η ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού
Τέλος, μπορεί να μην είναι μείζονα κίνηση ως προς την αποφυγή της ακυβερνησίας, είναι, όμως, σαφής και διακεκηρυγμένη η πρόθεση της κυβέρνησης να νομοθετήσει για την καθιέρωση της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού. Μένει να φανεί αν το αποτέλεσμα της «Επιτροπής Πουλάκη», που εργάστηκε επί του σχεδίου αυτού τους προηγούμενους μήνες, θα αποτελέσει μια κατευθυντήρια γραμμή, αν και ο κ. Μητσοτάκης έχει με σαφήνεια πει ότι επιδιώκει οι Έλληνες του εξωτερικού να ψηφίζουν στις ελληνικές προξενικές Αρχές, από τον τόπο κατοικίας τους, δηλαδή με το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος. Μένει να φανεί και αν θα υπάρξει κάποια αναπροσαρμογή ως προς τον αριθμό των βουλευτών Επικρατείας που θα εκλέγονται, προκειμένου να υπάρξει και κάποια πρόβλεψη για τους Έλληνες του εξωτερικού, ή αν απλά η ρύθμιση θα περιοριστεί στην επιλογή κόμματος. Και αυτή η ρύθμιση, πάντως, θα πρέπει να αναμένεται εντός των επόμενων μηνών, ίσως περί τα τέλη του φθινοπώρου.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ